Bộ trưởng GTVT: Năm 2027 là thời điểm thích hợp để triển khai dự án đường sắt tốc độ cao

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã làm rõ quan điểm của Chính phủ về việc hồi sinh hình thức hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao).

Tại các tổ, đánh giá chung về dự án Luật, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) cho rằng, đây là dự luật khó, phức tạp, việc sửa đổi là cần thiết, phù hợp với yêu cầu của thực tiễn, nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cấp thiết về thể chế, thủ tục cũng như phân cấp phân quyền trong quy hoạch, đầu tư kinh doanh, đầu tư theo phương thức đối tác công tư và đấu thầu.

Tham dự phiên thảo luận tại Tổ 13 gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh Lạng Sơn, Bắc Ninh, Hậu Giang, Đắk Lắk, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh cơ sở chính trị, pháp lý, thực tiễn để xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu đã rõ.

"Đây là dự án Luật rất cần thiết mà Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ban Cán sự Đảng Chính phủ và Đảng Đoàn Quốc hội đã họp, cho ý kiến 2 lần chỉ trong một tháng", Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nói.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý "vấn đề nào đã thấy, đã rõ, đã chín, được thực tế kiểm nghiệm, chứng minh thì chúng ta sửa, còn vấn đề chưa rõ, chưa chín, chưa được thực tế chứng minh thì tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện khung pháp lý về tổ chức quản trị doanh nghiệp đạt chuẩn mực quốc tế, thúc đẩy phát triển doanh nghiệp, thu hút đầu tư vào sản xuất kinh doanh".

Chủ tịch Quốc hội đề nghị dự án Luật sửa đổi, bổ sung phải bảo đảm 3 vấn đề: Trình tự, thủ tục; hồ sơ; chất lượng.

Để bảo đảm thông qua dự án Luật, Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tán thành quan điểm của Ủy ban Kinh tế tại Báo cáo thẩm tra. Trong đó, cần tập trung làm rõ một số vấn đề như: Danh mục dự án trong nội dung các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh; thủ tục đầu tư đặc biệt; về phân cấp thêm cho UBND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư với các dự án đầu tư xây dựng mới bến cảng, khu bến cảng thuộc cảng biển, đặc biệt quy mô vốn đầu tư là dưới 2.300 tỷ đồng; về lĩnh vực, quy mô đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), vốn đầu tư tối thiểu để thực hiện đầu tư theo phương thức này; lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt...

Việc 'hồi sinh' hình thức hợp đồng BT là một bước đi rất quan trọng

Nêu quan điểm về nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP), ĐBQH Nguyễn Như So (Bắc Ninh) cho rằng, việc "hồi sinh" hình thức hợp đồng BT vào dự thảo Luật lần này là một bước đi rất quan trọng và cũng đòi hỏi phải đánh giá kỹ lưỡng mọi khía cạnh để bảo đảm sự ổn định của chính sách.

"Chúng ta cần một chính sách đủ ổn định và có tầm nhìn dài hạn. Do đó, trong lần sửa đổi này, cần đặc biệt chú trọng đến việc cân bằng lợi ích giữa doanh nghiệp và nhà nước".

Nhấn mạnh điều này, đại biểu Nguyễn Như So phân tích, khi một doanh nghiệp quyết định đầu tư một khoản tiền vô cùng lớn để thực hiện dự án BT (xây dựng - chuyển giao), họ không chỉ đóng góp hạ tầng cho xã hội mà còn đặt cược vào sự phát triển lâu dài của địa phương.

Đại biểu cũng cho rằng, hiện nay, chúng ta đang e ngại vấn đề chênh lệch giá trị quỹ đất thực tế tại thời điểm giao so với dự kiến trong hợp đồng. Những thủ tục hành chính, việc giải phóng mặt bằng phức tạp, kéo dài có khi lên tới hàng chục năm, khiến cho chi phí vốn đội lên, trong khi các lợi ích từ dự án vẫn chưa thể sinh lời.

Từ thực tế trên, đại biểu Nguyễn Như So đề nghị, trong dự thảo Luật lần này, thay vì quá tập trung vào kiểm soát sự chênh lệch giá trị đất - một yếu tố khó lường và luôn biến động theo thị trường - nên chú trọng vào việc đơn giản hóa và tháo gỡ các thủ tục pháp lý.

Việc cải thiện thủ tục hành chính không chỉ giúp doanh nghiệp giảm gánh nặng về thời gian và chi phí mà còn bảo đảm tiến độ dự án, tạo ra giá trị thực sự cho cả hai bên.

"Đó mới là cách tiếp cận hài hòa, thực tế và có hiệu quả, nhằm bảo đảm lợi ích lâu dài, đồng thời thúc đẩy sự tham gia mạnh mẽ của doanh nghiệp vào sự nghiệp phát triển đất nước", đại biểu Nguyễn Như So bày tỏ.

Liên quan đến vấn đề này, thảo luận tại Tổ 3 gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh Bắc Giang, Nghệ An, Quảng Ngãi, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nêu rõ, có nhiều phương thức huy động nguồn lực xã hội như: Thị trường chứng khoán, BOT, BT (xây dựng - chuyển giao), PPP, trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu Chính phủ…

"Chủ trương này rất đúng, nhưng BT đã bị dừng từ năm 2021 do có nhiều vấn đề trong triển khai thực hiện. Nhưng anh nào làm sai thì chúng ta xử, còn phương thức huy động vốn BT vẫn phải duy trì. Lần này Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phục hồi hình thức huy động vốn theo BT, nhưng kiểm soát chặt chẽ hơn như đấu thầu công khai, phải định giá đất, xác định giá trị đất, kiểm soát chất lượng công trình khi chuyển giao...", Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho biết.

Đáng lưu ý, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho rằng, luật hiện hành chưa quy định về dự án BT không lấy tiền, có những nhà đầu tư muốn làm từ thiện nhưng không có cơ sở pháp luật.

"Trong dự án Luật lần này, nếu giao đất cho tôi, tôi không cần đổi đất, không cần thanh toán tiền, tôi xây dựng trường học tặng cho tỉnh có được không thì cũng cần có cơ chế linh hoạt hơn…", Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nêu ví dụ.

Liên quan đến sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ chỉ rõ, phần lớn các quy hoạch đã được đề cập ở luật chuyên ngành, nhưng có những loại quy hoạch chưa được đề cập ở luật nào thì đề nghị đưa vào dự án Luật lần này để không có khoảng trống về mặt pháp luật.

Đối với quy hoạch ở các địa phương, chúng ta chỉ có một nguồn vốn là đầu tư công, nhưng đầu tư công phải trình Quốc hội. Trong khi đó có rất nhiều loại quy hoạch, nên tỉnh có tiền mà không làm được.

Do đó, cần cho phép sử dụng nhiều nguồn tiền khác để làm quy hoạch, tránh tình trạng chậm trễ quy hoạch. Bên cạnh đó, nhiều loại quy hoạch giao cho Chính phủ, nhưng lần này, dự án luật đã giao cho Bộ trưởng.

Về danh mục các loại quy hoạch, dự án Luật cũng phân loại danh mục quy hoạch theo trọng điểm quốc gia, ưu tiên để có "thái độ ứng xử" cho kịp thời, đúng tầm, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.

Về kế hoạch sử dụng đất, Phó Thủ tướng Thường trực cho rằng, xưa nay các địa phương vướng quy hoạch sử dụng đất, có quy hoạch rồi, xây dựng kế hoạch là 1.000 ha, nhưng bỗng nhiên kêu gọi được nhà đầu tư lớn đòi hỏi 2.000 ha đất thì lại "bó tay", cho nên cũng phải thay đổi tư duy này.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư, các địa phương rất cần quy định về chấm dứt các dự án treo. Thực tế, có nhà đầu tư năng lực không có, nhưng vẫn tìm cách có được dự án, sau đó chuyển nhượng, đây là sự lãng phí rất lớn. Cho nên phải quy định chặt chẽ hơn để giúp các địa phương chấm dứt các dự án treo.

Thủ tục gọn nhẹ chính là chống lãng phí

Về thủ tục đối với các dự án trong khu công nghiệp, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, trong dự án Luật đã tháo gỡ khó khăn rất nhiều cho doanh nghiệp, ước tính sơ bộ tiết kiệm được 260 ngày.

Đơn cử, trong khu công nghiệp phải bảo đảm các vấn đề như đánh giá tác động môi trường, quy định phòng cháy và thủ tục xây dựng. Việc này cơ quan có thẩm quyền đã phê duyệt cho khu công nghiệp rồi, nhưng có 100 nhà đầu tư thứ cấp trong khu công nghiệp 100 ha, thì mỗi nhà đầu tư thứ cấp lại phải làm đánh giá tác động môi trường, phòng cháy, chữa cháy và thủ tục xây dựng riêng.

"Như thế cơ chế xin - cho rất nặng nề, kéo dài thời gian, gây khó khăn cho nhà đầu tư. Đây là việc nên giao cho Ban Quản lý khu công nghiệp đã phê duyệt các tiêu chuẩn phòng cháy, chữa cháy, xây dựng, môi trường… thì giờ tiếp tục phê duyệt cho nhà đầu tư thứ cấp trong thời hạn ngắn nhất, để bảo đảm nhà đầu tư thứ cấp không phải 'vác hồ sơ' chạy lòng vòng các cơ quan từ trung ương đến địa phương. Đây cũng là bước tiến lớn trong giảm thủ tục phiền hà cho nhà đầu tư thứ cấp", Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết.

Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh một lần nữa tinh thần của Chính phủ trong dự án luật này là thủ tục phải đơn giản nhất có thể. Xây dựng pháp luật vừa phải quản lý tốt, vừa thông thoáng tạo hành lang cho phát triển, chứ không phải quản không được thì cấm. Đây là tư duy mới xuyên suốt không chỉ trong dự án luật này mà còn nhiều dự án luật khác.

Một tinh thần nữa là trao quyền nhiều hơn cho cơ sở, Quốc hội giao quyền cho Chính phủ, Chính phủ giao quyền cho tỉnh. Quốc hội một năm chỉ họp 2 lần mà thực tiễn cuộc sống đòi hỏi rất nhanh. Nếu không theo kịp thực tiễn đời sống thì sẽ đánh mất cơ hội.

"Đích hướng đến là tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp, công khai, minh bạch được trình tự, thủ tục thì cũng bảo đảm xây dựng Chính phủ liêm chính, hạn chế xin - cho, nhũng nhiễu, phòng ngừa tham nhũng. Thủ tục gọn nhẹ chính là chống lãng phí", Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh.

Nhật Quang

FILI

MỚI

Phó thủ tướng: Tăng vốn Nhà nước tại dự án PPP để thu hút nhà đầu tư

Theo Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình, cần tăng tỷ lệ vốn Nhà nước tại dự án PPP để thu hút nhà đầu tư, nhất là những dự án ở vùng sâu, xa và đòi hỏi kỹ thuật cao.

Theo Luật PPP hiện hành quy định 5 lĩnh vực được đầu tư theo phương thức PPP, gồm giao thông; lưới điện, nhà máy điện; thủy lợi, cấp thoát nước (nước sạch, xử lý nước thải, chất thải); y tế, giáo dục và hạ tầng công nghệ thông tin. Trong đó, vốn tối thiểu để thực hiện các dự án này là 100 tỷ đồng với dự án y tế, giáo dục và 200 tỷ với các dự án lĩnh vực còn lại. Tuy nhiên, thực tế việc thực hiện vừa qua bất cập.

Trình Quốc hội ngày 30/10 dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều 4 Luật (Quy hoạch, Đầu tư, Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) và Đấu thầu), Chính phủ đề xuất không hạn chế lĩnh vực, quy mô vốn tối thiểu với dự án PPP. Ngoài ra, tỷ lệ vốn Nhà nước cũng được đề xuất tăng từ 50% lên 70% tổng mức đầu tư với dự án có chi phí giải phóng mặt bằng chiếm hơn một nửa, ở địa bàn khó khăn hay nhận chuyển giao công nghệ cao.

Góp ý tại thảo luận tổ, Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho rằng nếu để doanh nghiệp tham gia vốn 100% tại dự án PPP "sẽ không kêu gọi được ai". Theo ông, Nhà nước phải chiếm tỷ trọng cao, doanh nghiệp tham gia một phần thì may ra họ mới làm. Chưa kể, có dự án khó kêu gọi nhà đầu tư tham gia PPP nên phải tăng tỷ lệ vốn góp Nhà nước tại đây.

"Để thu hút được nhà đầu tư vào các dự án khó thì phần góp của Nhà nước phải vượt tỷ lệ hiện nay là 50% nhưng không quá 70%", ông nói.

Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình tại phiên thảo luận ở tổ, ngày 30/10. Ảnh: Như Ý

Giải thích chuyện tăng vốn góp của Nhà nước tại dự án PPP, Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho hay khâu giải phóng mặt bằng hay các hạng mục kỹ thuật phức tạp thường chiếm nguồn lực thực hiện lớn, Nhà nước cần bỏ tiền vào đầu tư.

Song theo ông Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính ngân sách, đây chỉ là những trường hợp cá biệt. Ông Cường phân tích doanh nghiệp dự án PPP nếu có 70% vốn Nhà nước sẽ trở thành doanh nghiệp Nhà nước. Điều này gây bất bình đẳng giữa doanh nghiệp dự án PPP với các đơn vị do Nhà nước nắm giữ vốn khác. "Tăng vốn tối thiểu Nhà nước tại dự án PPP lên 70% là mâu thuẫn với quy định hiện hành về phân loại, quản lý doanh nghiệp Nhà nước", ông nói.

Ủy viên Ủy ban Tài chính ngân sách kiến nghị tách riêng dự án PPP với phần giải phóng mặt bằng. Nhà nước sẽ chi phần vốn thực hiện giải phóng mặt bằng và chi phí này không tính vào vốn góp chung tại dự án PPP, để đảm bảo vốn Nhà nước tại đây là 50%.

"Như vậy, các dự án cần giải phóng mặt bằng ít hay nhiều đều bình đẳng nhau. Quy tắc này cũng áp dụng tương tự với dự án có công trình kỹ thuật phức tạp", ông nói. Cùng với đó, Chính phủ cần có cơ chế xử lý rủi ro, quy định trách nhiệm cơ quan phê duyệt dự án để chia sẻ rủi ro với nhà đầu tư.

Ông Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội. Ảnh: Hoàng Phong

Ông Nguyễn Phi Thường, Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội nhận xét dự án PPP, BT (đầu tư mới theo hình thức xây dựng - chuyển giao) đang là điểm nghẽn ở nhiều địa phương. Việt Nam dành nguồn lực lớn cho hạ tầng, nhưng khi Luật PPP có hiệu lực, ông Thường nói "gần như tất cả ngưng trệ".

Ông Thường dẫn chứng lĩnh vực hạ tầng giao thông, nhu cầu vốn lớn nhưng vốn ngân sách chỉ đáp ứng được khoảng 30%, còn lại huy động từ các nguồn lực khác. "Lúc này cần xem xét mở rộng các lĩnh vực đầu tư dùng vốn PPP để huy động nguồn lực xã hội cho các dự án kết cấu hạ tầng, nếu không sẽ khó đáp ứng hạ tầng, cạnh tranh quốc gia", ông nói.

Tuy vậy, ông cho rằng khi sửa cần tổng thể, mở toàn diện. Chẳng hạn, hiện có nhiều phương thức đầu tư ngoài PPP, như EPC+F - tức hợp đồng chìa khóa trao tay, hỗ trợ tài chính. Địa phương làm việc trực tiếp với nhà thầu cung cấp hợp đồng EPC và vốn cho dự án. Cách này được Trung Quốc áp dụng phổ biến.

Ông cho hay nhiều nhà đầu tư nước ngoài khi vào Việt Nam muốn đầu tư theo phương thức EPC+F nhưng Việt Nam chưa có quy định áp dụng thế nào.

"Cần mở toàn diện để phát triển kết cấu hạ tầng và các cấp địa phương không phải sợ hãi, rụt rè khi triển khai dự án loại này", ông Thường góp ý.

Các dự án đầu tư mới theo hình thức BT dừng thực hiện từ ngày Luật PPP có hiệu lực (1/1/2021). Tại dự thảo luật, Chính phủ đề xuất tiếp tục thực hiện hợp đồng BT thanh toán và bổ sung loại không yêu cầu thanh toán. Loại hợp đồng này áp dụng với các công trình hạ tầng, dịch vụ công do nhà đầu tư tự đề xuất làm và chuyển giao cho Nhà nước mà không yêu cầu thanh toán chi phí đầu tư xây dựng.

Theo Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư, so với đầu tư công, đầu tư theo hợp đồng BT có lợi thế, như tận dụng vốn từ khu vực tư nhân, nhà đầu tư chủ động được nguồn vốn để đẩy nhanh xây dựng công trình. Một số địa phương như Hà Nội, TP HCM, Nghệ An được Quốc hội cho áp dụng loại hợp đồng BT, trong khi nhiều địa phương khác kiến nghị được tiếp tục thực hiện loại hợp đồng này. Do đó, ông cho rằng việc mở rộng áp dụng là cần thiết để khai thác tối đa lợi thế của loại hợp đồng này.

Tuy vậy, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết trình tự thủ tục, cơ chế của loại hợp đồng BT, theo nguyên tắc đổi mới cách thực hiện, thanh toán cho nhà đầu tư. Việc này nhằm khắc phục tối đa các bất cập, không để xảy ra thất thoát, lãng phí, tiêu cực.

Ở điểm này, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết Chính phủ sẽ xây dựng quy trình cách thức thực hiện, thanh toán cho nhà đầu tư. Theo đó, tổng mức đầu tư công trình BT phải được xác định chính xác, tránh nâng khống giá trị công trình; đấu thầu chọn nhà đầu tư. Cơ chế thanh toán cho nhà đầu tư (bằng đất, tiền) phải được xác định cụ thể, minh bạch từ giai đoạn lập dự án.

Cùng với đó, cơ chế quản lý hợp đồng phải chặt chẽ, tránh phát sinh lãi trả chậm, tăng tổng mức đầu tư...

MỚI

IMF cảnh báo kinh tế châu Âu ngày càng tụt lại so với Mỹ

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đưa ra cảnh báo khoảng cách về GDP giữa Mỹ và châu Âu sẽ ngày càng nới rộng vào cuối thập kỷ này.

Trong báo cáo Triển vọng Kinh tế thế giới công bố tuần này, IMF cho biết lực lượng lao động già đi và tăng năng suất thấp sẽ làm giảm tốc độ tăng GDP hàng năm của châu Âu. Giai đoạn 2020-2029, tốc độ tăng trưởng có thể chỉ còn trung bình 1,45%.

Trong khi đó, tốc độ này của Mỹ khoảng 2,29%. Tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới đã vượt châu Âu sau khủng hoảng tài chính 2008 và càng trở nên rõ rệt từ khi đại dịch xuất hiện.

Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times, Giám đốc phụ trách khu vực châu Âu tại IMF Alfred Kammer cho biết châu lục này có nhiều vấn đề "nền tảng", kéo dài hàng thập kỷ. Những năm 2000, GDP bình quân mỗi lao động (điều chỉnh theo phương pháp ngang giá sức mua - PPP) tại Mỹ, Pháp, Đức, Italy và Tây Ban Nha là ngang nhau.

"Nhưng sau hơn 20 năm, khoảng cách đang nới rộng. Trước đây khoảng cách này không hề có", ông cho biết, nhấn mạnh GDP trên mỗi lao động tại châu Âu hiện thấp hơn 20% so với Mỹ.

Kammer nói rằng đại dịch càng làm trầm trọng thêm vấn đề này. Tốc độ tăng trưởng trung bình tại châu Âu giảm 0,6% so với giai đoạn 2000-2019. Ngược lại, tăng trưởng của Mỹ giai đoạn 2020-2029 được dự báo tăng nhẹ so với 20 năm trước đó.

IMF cho rằng vấn đề của châu Âu liên quan đến nhiều yếu tố, như ít hoạt động xuyên biên giới, mức độ đầu tư kinh doanh và năng suất lao động thấp hơn Mỹ. Sự chênh lệch về năng suất biểu hiện ở hầu hết lĩnh vực, nhưng rõ nhất là công nghệ.

"Năng suất trong lĩnh vực công nghệ tại châu Âu đã chậm lại từ 2005. Trong khi đó, Mỹ tăng gần 40%", IMF cho biết.

Quy mô lĩnh vực đầu tư mạo hiểm của EU chỉ bằng một phần tư so với Mỹ. Đây là một nguyên nhân khác khiến châu lục này "thiếu sự năng động về kinh doanh", IMF nhận định.

Tại EU, số công ty mới tồn tại dưới 5 năm bằng một nửa của Mỹ. Một báo cáo của cựu Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Mario Draghi công bố hồi tháng 9 cũng cho rằng châu lục này phải đầu tư và tăng khả năng cạnh tranh hơn nữa.

IMF kêu gọi Brussels đưa ra nhiều biện pháp hơn để thống nhất kinh tế của khu vực. "Để khai thác tối đa tiềm năng tăng trưởng, châu Âu cần thị trường chung lớn hơn và thống nhất, đặc biệt về hàng hóa, dịch vụ và vốn", IMF khẳng định.

Dù vậy, Kammer cũng thừa nhận việc thống nhất rất khó khăn. "Chúng ta đều biết giải pháp. Nhưng vấn đề về lợi ích đang khiến các nỗ lực bị ghìm lại", ông kết luận.

Hà Thu (theo Financial Times, Reuters)

Tại phiên họp Chính phủ chuyên đề pháp luật tháng 9, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh cần tiếp tục đổi mới tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa quản lý chặt chẽ, vừa kiến tạo phát triển, huy động tối đa các nguồn lực phát triển, tạo không gian phát triển mới; quy định, chính sách nào tốt nhất cho đất nước thì cương quyết làm.

Ngày 14/09, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9 năm 2024, xem xét, cho ý kiến, thông qua đối với 3 dự án luật, 2 đề nghị xây dựng luật.

Dự phiên họp có các Phó Thủ tướng Chính phủ: Nguyễn Hòa Bình, Trần Hồng Hà, Lê Thành Long, Bùi Thanh Sơn, Hồ Đức Phớc; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan.

Với các dự án luật, các đại biểu đã cho ý kiến về hồ sơ, trình tự, thủ tục trình, nguyên tắc, yêu cầu xây dựng luật, các nội dung trong dự thảo luật. Với các đề nghị xây dựng luật, các đại biểu cho ý kiến về hồ sơ, trình tự, thủ tục đề nghị xây dựng, sự cần thiết xây dựng luật, nguyên tắc, yêu cầu xây dựng luật, các chính sách được đề nghị.

Quy định, chính sách nào tốt nhất cho đất nước thì cương quyết làm

Trong buổi sáng, Chính phủ cho ý kiến về hai dự án luật do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì xây dựng gồm: Dự án Luật Đầu tư công (sửa đổi) và Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật PPP và Luật Đấu thầu.

Đánh giá Dự án Luật Đầu tư công (sửa đổi) có nội dung sửa đổi, bổ sung khá lớn, phức tạp, thời gian trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 nên rất gấp, các thành viên Chính phủ đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần nỗ lực hơn nữa để bảo đảm hoàn thiện hồ sơ dự án Luật theo đúng quy định.

Còn Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật PPP và Luật Đấu thầu sửa đổi, bổ sung mới, bãi bỏ 65 điều, khoản, điểm của 04 Luật, trong đó nhiều quy định sửa đổi liên quan đến thẩm quyền, trình tự, thủ tục trong lĩnh vực quy hoạch, đầu tư, đấu thầu. Các đại biểu thống nhất về sự cần thiết xây dựng Luật nhằm tháo gỡ ngay những khó khăn, vướng mắc có tính cấp bách, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh, góp phần khơi thông mọi nguồn lực để thúc đẩy tăng trưởng.

Nhấn mạnh một số nguyên tắc, yêu cầu xây dựng các luật này, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu rà soát, bám sát các chủ trương mới trong các nghị quyết, kết luận của Đảng để cụ thể hóa; đặt lợi ích quốc gia dân tộc lên trên hết, trước hết; cái gì hiệu quả nhất, tốt nhất cho đất nước thì làm, cái gì tốt thì kế thừa, cái gì chưa tốt thì sửa đổi, luôn đổi mới, cái gì thấy đúng thì cương quyết làm; trường hợp quy định khác các luật hiện hành thì phải xác định rõ nguyên tắc áp dụng pháp luật, bảo đảm thống nhất trong quá trình thi hành.

Đồng thời, cần phân công rõ người, rõ việc, một việc chỉ một người làm, ai làm tốt nhất thì giao; có sự phối hợp giữa các cơ quan. Các nội dung sửa đổi, bổ sung cần được thuyết minh, giải trình đầy đủ, rõ ràng, có số liệu, lập luận để bảo đảm tính thuyết phục với cơ quan có thẩm quyền.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu, thiết kế công cụ để kiểm tra, giám sát; tăng cường hậu kiểm, giảm tiền kiểm để bảo đảm linh hoạt.

Đơn giản hóa, cắt giảm trình tự, thủ tục rườm rà, phiền hà cho người dân, doanh nghiệp, cơ quan các cấp; cương quyết xóa bỏ cơ chế xin cho và môi trường phát sinh tham nhũng, tiêu cực, dễ dẫn tới sai phạm, khuyết điểm, mất cán bộ; rút ngắn thời gian triển khai, sớm hoàn thành, đưa dự án đầu tư công vào khai thác.

Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, huy động năng lực quản lý và nguồn lực của các thành phần kinh tế trong thực hiện dự án đầu tư công, lấy đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt đầu tư tư. Sử dụng nguồn vốn ODA không dàn trải, tập trung cho một số dự án lớn, trọng điểm mang tính xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái.

Bổ sung các cơ chế, công cụ đánh giá hiệu quả công việc cũng như giám sát, kiểm tra, đôn đốc để thực hiện khen thưởng, kỷ luật phân minh trong việc thực hiện đầu tư công.

Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình tiếp tục chỉ đạo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục tổng hợp ý kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân để hoàn thiện dự án Luật; tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ, phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp và các bộ liên quan để giải trình, tiếp thu ý kiến thành viên Chính phủ, bảo đảm chất lượng, tiến độ, trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8.

Giảm chi thường xuyên, tập trung cho đầu tư phát triển

Buổi chiều, Chính phủ thảo luận, cho ý kiến về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều thuộc phạm vi quản lý Nhà nước của Bộ Tài chính và hai đề nghị xây dựng luật.

Dự án luật do Bộ Tài chính chủ trì xây dựng là Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Dự trữ quốc gia, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Chứng khoán, Luật Quản lý thuế.

Các đại biểu đánh giá cao Bộ Tài chính đã tích cực nghiên cứu, chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tổng kết thực tiễn, xây dựng các chính sách mới để hoàn thiện dự án Luật với hồ sơ, thủ tục đầy đủ theo quy định.

Về nguyên tắc, yêu cầu xây dựng Luật, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tập trung xử lý triệt để những vướng mắc, điểm nghẽn trong thực tiễn, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, khuyến khích, huy động có hiệu quả các nguồn lực của Nhà nước và xã hội, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy sự phát triển trong bối cảnh mới.

Về nội dung sửa đổi Luật Ngân sách nhà nước, sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế, Thủ tướng nhấn mạnh định hướng tăng thu, mở rộng cơ sở thu, thu đúng, thu đủ, thu kịp thời; chi hiệu quả, giảm chi thường xuyên, tập trung cho đầu tư phát triển, tốc độ tăng chi cho đầu tư phát triển phải tăng cao hơn tốc độ tăng chi thường xuyên; bảo đảm linh hoạt trong sử dụng ngân sách nhà nước; đẩy mạnh thu thuế với thương mại điện tử, hoàn thuế nhanh…

Về nội dung sửa đổi Luật Chứng khoán, Bộ Tài chính rà soát kỹ các quy định để tạo thị trường giao dịch thuận lợi, cơ quan nhà nước quản lý hiệu quả. Đối với Luật Kế toán, Bộ Tài chính cần thận trọng làm rõ các nguyên tắc áp dụng chuẩn mực kế toán để thuận lợi cho cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý…

Về nội dung sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, cần tháo gỡ nút thắt pháp lý để đẩy mạnh hợp tác công tư, tăng cường các hình thức "đầu tư công, quản lý tư" như với sân vận động, bảo tàng, nhà khách…, "đầu tư tư, sử dụng công" như với các công sở…, "lãnh đạo công, quản trị tư" với các khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao… Về nội dung sửa đổi Luật Dự trữ Quốc gia, cần bảo đảm dự trữ phù hợp, linh hoạt, thuận tiện, kịp thời trong quá trình thực hiện xuất cấp dự trữ đối với các tình huống khẩn cấp.

Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tiếp thu ý kiến của Chính phủ, các Thành viên Chính phủ tại cuộc họp, khẩn trương hoàn thiện hồ sơ dự án Luật để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8.

Phân cấp, phân quyền trong công tác xây dựng pháp luật

Về đề nghị xây dựng Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) (sửa đổi) do Bộ Tư pháp chủ trì xây dựng, các đại biểu thống nhất sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật nhằm hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật; tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong công tác xây dựng, ban hành VBQPPL thời gian qua; đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao về tiến độ và chất lượng xây dựng thể chế, nhất là để kịp thời đề xuất, ban hành VBQPPL xử lý những vấn đề cấp bách, phát sinh.

Các đại biểu tập trung thảo luận về các chính sách trong đề nghị xây dựng Luật: Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, bổ sung một số nguyên tắc về kiểm soát quyền lực trong xây dựng và thi hành VBQPPL; xác định rõ thẩm quyền ban hành VBQPPL; tiếp tục đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng VBQPPL chuyên nghiệp, khoa học, kịp thời phản ứng chính sách; xác định rõ vai trò, thẩm quyền, trách nhiệm của các chủ thể tham gia xây dựng, ban hành VBQPPL; tiếp tục hoàn thiện một số quy định về tổ chức thi hành VBQPPL; tăng cường kiểm tra, xử lý VBQPPL trái pháp luật; bảo đảm nguồn lực, đổi mới cơ chế phân bổ, sử dụng hiệu quả kinh phí xây dựng và thi hành pháp luật.

Bên cạnh các nguyên tắc, yêu cầu chung, Thủ tướng lưu ý một số nội dung trong quá trình xây dựng luật này, theo đó cần thể chế hóa kịp thời, đầy đủ đường lối, chủ trương của Đảng về công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật.

Thủ tướng nhấn mạnh, cái gì đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, thực hiện có hiệu quả, đa số đồng tình thì tiếp tục thực hiện, luật hóa; những vấn đề mới, chưa chín, chưa rõ, chưa có quy định thì mạnh dạn thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội; những vấn đề đang trong quá trình vận động, chưa rõ ràng, thực tiễn đang biến động, hay những vấn đề cụ thể cấp bách cần xử lý trong phạm vi hẹp, thời gian ngắn thì đề xuất giao Chính phủ căn cứ tình hình thực tế để quy định, hướng dẫn bảo đảm linh hoạt, phù hợp.

Tăng cường phân cấp, phân quyền trong công tác xây dựng pháp luật, gắn với đề cao trách nhiệm người đứng đầu; cắt giảm tối đa thủ tục rườm rà, không cần thiết, làm chậm tiến độ soạn thảo, ban hành VBQPPL.

Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Lê Thành Long chỉ đạo, Bộ Tư pháp tiếp thu tối đa ý kiến thành viên Chính phủ, ý kiến tại Phiên họp Chính phủ, khẩn trương phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, hoàn thiện hồ sơ Đề nghị xây dựng Luật, trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định.

Tạo điều kiện để các cơ quan báo chí tăng cường tiềm lực, cơ sở vật chất

Về đề nghị xây dựng Luật Báo chí (sửa đổi) do Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì xây dựng, các đại biểu tập trung thảo luận về nội dung đề xuất chính sách liên quan tới tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động báo chí; nâng cao chất lượng người làm báo, lãnh đạo cơ quan báo chí; thúc đẩy phát triển kinh tế báo chí; điều chỉnh hoạt động báo chí trên không gian mạng…

Về nguyên tắc, yêu cầu xây dựng Luật, Thủ tướng nhấn mạnh cần bám sát và thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về quản lý và phát triển hoạt động báo chí; sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Báo chí hiện hành nhằm khắc phục vướng mắc, bất cập, bảo đảm phù hợp thực tiễn; thúc đẩy sự phát triển lĩnh vực báo chí phù hợp với tình hình thực tiễn, xu hướng chuyển đổi số báo chí và giữ vững bản chất, phát huy vai trò báo chí cách mạng; hoàn thiện các cơ quan báo chí chuyên nghiệp, hiện đại, giữ vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội.

Mục tiêu là xây dựng các cơ quan báo chí chủ lực, truyền thông đa phương tiện phục vụ đắc lực, hiệu quả lợi ích quốc gia, dân tộc; nâng cao chất lượng người làm báo, lãnh đạo cơ quan báo chí; đẩy mạnh chuyển đổi số báo chí; xây dựng cơ chế, chính sách để bảo đảm cho các cơ quan báo chí hoàn thành sứ mệnh, nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước giao trong công tác thông tin tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; đồng thời khuyến khích, tạo điều kiện để các cơ quan báo chí tăng cường tiềm lực, cơ sở vật chất, có thêm nguồn thu nhập hợp pháp, chính đáng cho các cơ quan báo chí và người hoạt động báo chí; khen thưởng, kỷ luật kịp thời, phù hợp.

Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo việc hoàn thiện Đề nghị xây dựng Luật này; Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ và các cơ quan liên quan nghiên cứu, hoàn thiện các chính sách trong Đề nghị xây dựng Luật; Bộ trưởng Bộ Tư pháp thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc bổ sung Đề nghị xây dựng Luật Báo chí (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, trình Quốc hội trong năm 2025.

Vừa quản lý chặt chẽ, vừa kiến tạo phát triển

Kết luận chung phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá sau một ngày làm việc khẩn trương, sôi nổi với tinh thần trách nhiệm cao, Chính phủ đã hoàn thành 05 nội dung quan trọng; đánh giá cao Bộ Tư pháp và các Bộ chủ trì đã nỗ lực, tích cực chuẩn bị, trình các nội dung; đề nghị các đồng chí Bộ trưởng chỉ đạo tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ ý kiến hợp lý của các thành viên Chính phủ và các đại biểu, hoàn thiện các đề nghị, dự án luật theo quy định, bảo đảm tiến độ, nâng cao chất lượng; các đồng chí Phó Thủ tướng được phân công theo lĩnh vực phụ trách quan tâm, trực tiếp chỉ đạo việc hoàn thiện 05 nội dung quan trọng nêu trên.

Về một số nhiệm vụ trọng tâm về công tác thể chế thời gian tới, Thủ tướng cho biết khối lượng công việc rất lớn do đòi hỏi của thực tiễn trong khi phải dành thời gian, công sức cho nhiều nhiệm vụ quan trọng khác. Tại kỳ họp thứ 8, Chính phủ dự kiến trình Quốc hội thông qua 15 dự án luật, trình Quốc hội cho ý kiến 10 dự án luật.

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục phát huy tinh thần vì nhân dân phục vụ, càng làm càng tốt hơn, xứng đáng với sự tin tưởng, mong đợi của Đảng, Nhà nước, nhân dân; đề nghị các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ ưu tiên thời gian, tập trung nguồn lực cao nhất, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thiện các dự án luật để trình Quốc hội theo đúng quy định; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội, tạo sự đồng thuận trong quá trình thẩm tra, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật theo ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Quốc hội; tiếp tục lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn, đối tượng tác động…

Thủ tướng cho rằng, quá trình xây dựng, hoàn thiện các dự án Luật phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật; đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, theo hướng vừa quản lý chặt chẽ, vừa kiến tạo phát triển, huy động được các nguồn lực, tạo không gian phát triển mới cho đất nước trong giai đoạn mới.

Xây dựng pháp luật phải xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, bám sát thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo; lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể, mọi chính sách phải hướng tới người dân và doanh nghiệp, khuyến khích người dân và doanh nghiệp, các chủ thể liên quan tham gia đóng góp xây dựng, hoàn thiện pháp luật.

Mục tiêu là huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực với quan điểm nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân; tập trung làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Thủ tướng nêu rõ, việc xây dựng các dự án luật cần cố gắng chuẩn bị, trình trong thời gian ngắn nhất có thể, đáp ứng kịp thời các diễn biến nhanh chóng và yêu cầu cấp bách của thực tiễn; nỗ lực, quyết liệt tháo gỡ các vướng mắc pháp lý trong thực tiễn và trình bày, lập luận thuyết phục, tạo sự đồng thuận của xã hội, người dân, doanh nghiệp và các cơ quan chức năng.

Đồng thời, xây dựng quy định phải rõ ràng nhưng không quá cứng nhắc; tăng cường phân cấp, phân quyền triệt để, đồng thời huy động, phân bổ các nguồn lực có hiệu quả, nâng cao năng lực thực thi, thiết kế công cụ để tăng cường giám sát, kiểm tra, kiểm soát quyền lực.

Cùng với đó, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính góp phần giảm chi phí cho doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; xóa bỏ cơ chế xin cho, giảm các khâu trung gian. Kiểm soát quyền lực; không để xảy ra tình trạng cài cắm quy định lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ hoặc tạo môi trường cho tham nhũng, tiêu cực trong các dự án luật.

Thủ tướng yêu cầu việc xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh phải kịp thời, không để xảy ra khoảng trống pháp lý, vướng mắc gây khó khăn cho địa phương, doanh nghiệp, người dân, ảnh hưởng đến hiệu lực thi hành của luật do chậm ban hành văn bản quy định chi tiết. Bộ trưởng Bộ Tư pháp theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc ban hành văn bản quy định chi tiết của các bộ, cơ quan ngang bộ, địa phương và tình hình tổ chức thi hành pháp luật.

Tử Kính

FILI

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh việc triển khai thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi là quá trình "vừa làm, vừa hoàn thiện" nhằm hình thành đầy đủ cơ chế, chính sách pháp luật đi kèm.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại cuộc họp sáng 26/07. Ảnh: VGP

Báo cáo tại cuộc họp cho ý kiến về dự thảo Đề án thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi, sáng 26/07, Bộ Công Thương đã nêu một số khó khăn, vướng mắc chính trong phát triển điện gió ngoài khơi liên quan đến quy hoạch; chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư; điều kiện tiếp cận thị trường với nhà đầu tư nước ngoài; đầu tư theo hình thức hợp tác công - tư (PPP); triển khai đầu tư xây dựng và cấp phép xây dựng; quy định pháp luật về biển; xác định tài nguyên gió là tài sản công.

Bên cạnh đó là các vấn đề về an ninh, quốc phòng, chủ quyền quốc gia; giá điện; tín dụng; tiêu chuẩn, quy chuẩn đối với thiết bị, thi công xây dựng, an toàn cháy nổ…

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long cho biết, Bộ cũng đang làm việc với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) để xúc tiến các bước chuẩn bị triển khai 2 dự án thí điểm.

Tại cuộc làm việc, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cho biết Quy hoạch không gian biển quốc gia đã được phê duyệt. Vướng mắc đối với việc giao khu vực biển để điều tra, đo đạc, khảo sát sẽ được tháo gỡ khi sắp tới Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 11/2021/NĐ-CP quy định việc giao các khu vực biển nhất định cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển.

Ngoài ra, Bộ TN&MT đã thực hiện giao biển cho 1 dự án điện gió ngoài khơi để xuất khẩu sang Singapore, khoảng 10 dự án điện gió trên biển ở vùng 6 hải lý. Bộ Công Thương có thể tham khảo các quy định, thủ tục hành chính để vận dụng cho dự án điện gió ngoài khơi.

Lãnh đạo EVN, PVN cho biết đã triển khai các bước chuẩn bị để có thể triển khai dự án thí điểm phát triển dự án điện gió ngoài khơi.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ Đề án thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi đã được đặt ra từ lâu, được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm.

Đề án phải lựa chọn những dự án cụ thể, chỉ ra những vướng mắc về pháp lý, nghiên cứu khảo sát, chính sách, thủ tục đầu tư, tài chính, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ… trong quá trình thực hiện toàn bộ dự án. Đây là căn cứ đề xuất phương án thí điểm, tháo gỡ khó khăn vướng mắc ở "luật nào, chính sách nào, thẩm quyền của ai".

Phó Thủ tướng chỉ ra hướng xử lý một số khó khăn, vướng mắc cần sự phối hợp giữa các bộ, ngành chứ không vướng về pháp luật. Đơn cử như vướng mắc về lựa chọn địa điểm triển khai dự án điện gió ngoài khơi không nằm ở luật mà ở khâu tổ chức thực hiện cần sự thống nhất của Bộ GTVT (liên quan đến tuyến đường biển quốc tế), Bộ Quốc phòng (nếu là khu vực cần bảo đảm quốc phòng, an ninh).

Tương tự, Bộ Công Thương cần rà soát kỹ vướng mắc về lựa chọn nhà đầu tư, xuất khẩu điện, sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài… thuộc thẩm quyền Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để kiến nghị tháo gỡ.

"Đây là đề án để thực hiện chứ không phải xin chủ trương. Việc triển khai thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi là quá trình "vừa làm, vừa hoàn thiện" nhằm hình thành đầy đủ cơ chế, chính sách pháp luật đi kèm cho từng loại dự án phục vụ nhu cầu trong nước, xuất khẩu, sản xuất hydro xanh... Vì vậy, Đề án không chỉ giới hạn ở 2 đề án thí điểm của EVN, PVN", Phó Thủ tướng nói và giao Bộ Công Thương khẩn trương hoàn thiện Đề án, sớm trình Thủ tướng Chính phủ.

Tùng Phong

FILI

Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 304/TB-VPCP ngày 8/7/2024 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về việc xây dựng Nghị quyết của Quốc hội xử lý vướng mắc đối với dự án BT chuyển tiếp.

Tại Thông báo, Phó Thủ tướng đánh giá cao Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã dành thời gian nghiên cứu, đề xuất giải quyết tháo gỡ, xử lý vướng mắc đối với dự án BT chuyển tiếp. Tuy nhiên, tại văn bản số 4443/VPCP-PL ngày 26/6/2024 của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo trình Quốc hội sửa đổi Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư ngay trong tháng 10 năm 2024. Do đó, việc trình Quốc hội ban hành Nghị quyết xử lý vướng mắc đối với dự án BT chuyển tiếp cùng thời điểm với việc sửa đổi luật là khó thuyết phục.

Hình thức hợp đồng BT đã được triển khai trong nhiều năm, góp phần phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, việc triển khai còn nhiều vướng mắc, trong đó có nguyên nhân do quy định của pháp luật chưa đầy đủ hoặc còn cách hiểu chưa thống nhất. Nếu được nghiên cứu kỹ lưỡng, đề xuất cơ chế thực hiện rõ ràng, minh bạch thì hình thức hợp đồng BT sẽ phát huy được hiệu quả. Tại Nghị quyết số 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh và tại Luật Thủ đô (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua vào ngày 28/6/2024, Quốc hội đã cho phép triển khai loại hợp đồng BT.

Để bảo đảm xử lý tổng thể, giải quyết các tồn tại, vướng mắc và khơi thông nguồn lực đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP) (trong đó có các dự án BT), Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, khẩn trương triển khai các thủ tục theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm tiến độ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV vào tháng 10/2024.

Đồng thời, để đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị hồ sơ sửa đổi Luật, Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương thành lập Ban soạn thảo, Tổ biên tập gồm các bộ, ngành có liên quan (Kế hoạch và Đầu tư; Tài chính; Tài nguyên và Môi trường; Giao thông vận tải; Xây dựng; Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Y tế, Giáo dục và Đào tạo; Công Thương;...) và các chuyên gia am hiểu lĩnh vực; đề xuất Thủ tướng Chính phủ thành lập Ban chỉ đạo (nếu cần thiết), hoàn thành trước ngày 10/7/2024.

Nhật Quang

FILI