Cổ phiếu thủy điện "thả neo" ở đỉnh thời đại khi được nhà đầu tư săn lùng

Quý 2/2024, ngành điện tiếp tục có một kỳ kinh doanh sa sút. Trong khi nhóm thủy điện vất vả vì điều kiện thủy văn, nhiệt điện lại gặp khó vì giá nhiên liệu và lỗ tỷ giá. Sau 6 tháng, bức tranh kinh doanh ngành điện đa phần nhuộm sắc đỏ.

Thống kê từ VietstockFinance, trong số 54 doanh nghiệp ngành điện đã công bố BCTC quý 2, chỉ 23 đơn vị tăng lãi. Số còn lại kinh doanh sụt giảm, với 6 cái tên thua lỗ.

Nhiệt điện gặp khó vì tỷ giá và nhiên liệu

Kết quả kinh doanh của nhóm nhiệt điện trong quý 2/2024

Nhìn chung, bức tranh quý 2 của nhóm nhiệt điện chịu ảnh hưởng khá lớn từ giá nhiên liệu và biến động tỷ giá, khiến đa số chịu kết quả tiêu cực. Ngay cả với doanh nghiệp tăng trưởng như PV Power , câu chuyện tỷ giá cũng gây tác động ít nhiều.

Trong quý 2, với doanh thu tăng mạnh hơn giá vốn, POW lãi ròng 401 tỷ đồng, gấp 3 lần cùng kỳ và cao nhất trong nhóm nhiệt điện. Tuy nhiên, một phần nguyên nhân là do POW hưởng lợi từ lãi gia tăng ở một thành viên thủy điện là Nhà máy Thủy điện Đăkđrinh. Trong khi đó, chi phí tài chính tăng tới 69%, lên 229 tỷ đồng, chủ yếu vì lỗ chênh lệch tỷ giá.

Tình hình kinh doanh của POW

NT2 (Nhơn Trạch 2) thì chịu ảnh hưởng từ giá nhiên liệu. Doanh thu có tăng trong kỳ, nhưng thấp hơn mức tăng giá vốn, dẫn đến lãi gộp chỉ đạt 130 tỷ đồng, giảm 20% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, chi phí tài chính tăng mạnh 77%, lên hơn 9 tỷ đồng. Sau cùng, Doanh nghiệp lãi sau thuế 122 tỷ đồng, đi lùi 15%.

Nhiệt điện Phả Lại được hưởng lợi nhờ gia tăng sản lượng huy động, giúp doanh thu bật lên 2.5 ngàn tỷ đồng, tăng trưởng 77% và lãi gộp đạt 128 tỷ đồng, tăng 33%. Tuy nhiên, khoản cổ tức nhận được từ các đơn vị góp vốn rơi mạnh đã khiến doanh thu tài chính giảm sâu và bào mòn lợi nhuận của PPC. Doanh nghiệp kết thúc quý 2 với 94 tỷ đồng lãi ròng, giảm 44%.

Rơi mất khoản cổ tức từ các đơn vị góp vốn, lợi nhuận PPC giảm sâu so với cùng kỳ

Nhiệt điện Bà Rịa B cũng báo lãi giảm 88%, đạt 3.3 tỷ đồng, nhưng vì nguyên nhân khác. Doanh nghiệp giải thích, do nhu cầu phụ tải hệ thống, các tổ máy ít được huy động và chạy phát điện với mức tải thấp nên suất hao cao khiến sản lượng điện sụt giảm mạnh so với cùng kỳ.

Cái tên chịu ảnh hưởng nặng nhất vì lỗ tỷ giá là PGV. Thực tế, PGV kinh doanh không tốt trong quý 2 vì sản lượng điện bán thấp hơn cùng kỳ, nhưng khoản lỗ chênh lệch tỷ giá tới 591 tỷ đồng là nguyên nhân chính khiến Doanh nghiệp lỗ ròng 293 tỷ đồng (cùng kỳ lãi gần 1.1 ngàn tỷ đồng).

Xét bức tranh lũy kế, HND và PPC tăng lãi nhờ quý 1 kinh doanh tốt, với lãi ròng bán niên 2024 lần lượt là 431 tỷ đồng (+26%) và 251 tỷ đồng (+25%). POW tăng lãi nhẹ 3%, lên 678 tỷ đồng. NT2 lỗ ròng 36 tỷ đồng (cùng kỳ lãi 378 tỷ đồng) do khoản lỗ nặng tại quý 1. PGV lỗ hơn 948 tỷ đồng (cùng kỳ lãi 1.7 ngàn tỷ đồng).

Kết quả bán niên 2024 của các doanh nghiệp nhiệt điện

Thủy điện vất vả vì… trời

Với việc hiện tượng El Nino kéo dài ảnh hưởng trong quý 2, đa số các doanh nghiệp thủy điện đón kết quả đi lùi. Nguyên nhân giải trình có sự tương đồng lớn: điều kiện thủy văn kém thuận lợi.

Kết quả quý 2/2024 của các doanh nghiệp thủy điện

Thủy điện A Vương A dẫn đầu về mức giảm khi lãi ròng chỉ đạt 14 tỷ đồng, rơi 82% so với cùng kỳ. Nguyên nhân chính là vì mưa ít, lưu lượng nước về hồ thấp, dẫn đến sản lượng điện thấp hơn và khiến giá vốn tăng mạnh hơn doanh thu.

El Nino cũng là nguyên nhân được ông lớn Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh đưa ra cho mức rơi lợi nhuận 74%, chỉ đạt 67 tỷ đồng trong quý 2. Doanh nghiệp cho biết, tình hình thủy văn 6 tháng đầu năm tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên không thuận lợi, lưu lượng nước về hồ các nhà máy giảm mạnh so với cùng kỳ, khiến sản lượng điện thương phẩm giảm tới 22.52%.

VSH có chuỗi kinh doanh khá tệ vì tình hình thủy văn không thuận lợi

Thủy điện Thác Mơ cũng ghi nhận lợi nhuận giảm 43%, còn 74 tỷ đồng. Nguyên nhân đưa ra là do sản lượng điện tham gia thị trường trong quý 2 thấp hơn cùng kỳ.

Với REE, câu chuyện quý 2 diễn ra tương tự như quý trước. Việc nhóm thành viên mảng thủy điện như VHS, TMP, hay CHP… giảm sâu so với cùng kỳ đã kéo lãi ròng của REE đi lùi 27%, đạt 355 tỷ đồng. Đây là quý thứ 5 liên tiếp Doanh nghiệp bị giảm lợi nhuận.

Dẫu vậy, vẫn có một vài cái tên ngược dòng xu hướng, không chịu quá nhiều ảnh hưởng từ El Nino. Như Thủy điện Bắc Hà B lãi sau thuế gấp gần 9 lần cùng kỳ, đạt 19 tỷ đồng, với nguyên nhân đưa ra là lưu lượng nước về hồ tăng cao hơn. Hay Thủy điện Sử Pán 2 (UPCoM: SP2) với khoản lợi nhuận 15 tỷ đồng, gấp 2.2 lần cùng kỳ, nhờ thủy văn thuận lợi hơn năm trước.

Câu chuyện về thủy văn đã kéo dài từ đầu năm tới nay nên nhìn chung, bức tranh lũy kế của nhóm thủy điện cũng nhuộm sắc đỏ. Trừ một số đơn vị cá biệt như SBM (+81%), XMP (+41%) hay BHA và XMP (từ lỗ thành lãi), đa phần các doanh nghiệp đều đi lùi. Một số cái tên như VSH, SD3 thậm chí giảm rất sâu, lần lượt rơi 91% và 97% lợi nhuận so với cùng kỳ.

Kết quả kinh doanh bán niên 2024 của nhóm thủy điện

Điện tái tạo cải thiện

Nhóm điện tái tạo trong quý 2 có sự cải thiện đáng kể. GEG tăng trưởng mạnh với 21 tỷ đồng lợi nhuận ròng, gấp 2.5 lần cùng kỳ, do ghi nhận doanh thu từ Nhà máy điện gió Tân Phú Đông 1 (TPĐ1) và giảm được chi phí tài chính nhờ hạ dư nợ và lãi vay. Cùng với kết quả tốt tại quý 1, Doanh nghiệp lãi ròng hơn 111 tỷ đồng sau 6 tháng, tăng 52% so với cùng kỳ.

Nhờ Tân Phú Đông 1, GEG lãi ròng quý 2 tăng so với cùng kỳ

Tương tự, mảng điện của PC1 đạt lãi gộp (doanh thu bán điện trừ giá vốn) 223 tỷ đồng, tăng trưởng 88%; lũy kế đạt lợi nhuận 399 tỷ đồng, tăng 24%.

Riêng mảng điện của Hà Đô đi lùi với 198 tỷ đồng lãi gộp quý 2, giảm 17%; lũy kế 464 tỷ đồng, giảm 27%. Mảng năng lượng của HDG cũng vận hành cả thủy điện, điện gió và điện mặt trời nên nhiều khả năng mức giảm chủ yếu do thủy điện.

Chờ ánh sáng nửa cuối năm

Bỏ qua 2 quý đầu ảm đạm, các doanh nghiệp thủy điện có lý do để ngóng chờ nửa cuối năm. Bởi lẽ những gì tệ nhất của El Nino đã trôi qua và pha La Lina đã tới sớm hơn dự định từ đầu quý 3 (trước đó được dự báo từ tháng 8/2024).

CTCP Thủy điện Miền Trung thông báo chốt quyền trả cổ tức còn lại năm 2023 bằng tiền. Ngày giao dịch không hưởng quyền là 04/09/2024.

Với tỷ lệ 17% (1 cp được nhận 1,700 đồng) cùng gần 147 triệu cp đang lưu hành, ước tính CHP sẽ chi khoảng 250 tỷ đồng để hoàn tất chi trả cho cổ đông. Dự kiến, số tiền này sẽ về tay cổ đông vào ngày 25/09/2024.

Trước đó, vào cuối năm 2023, CHP đã có 1 lần tạm ứng cổ tức với tỷ lệ 8% (tức 800 đồng/cp, tương đương chi khoảng 117.6 tỷ đồng). Cộng với lần trả sắp tới, tỷ lệ cổ tức 2023 của CHP là 25%, hoàn thành kế hoạch được ĐHĐCĐ thường niên 2024 thông qua.

Phần lớn số cổ tức sắp tới sẽ về tay 2 cổ đông lớn thuộc EVN là Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) và Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC). Mỗi đơn vị nắm 22.97% vốn điều lệ, có thể nhận về hơn 57.4 tỷ đồng (tổng cộng gần 115 tỷ đồng). Ngoài ra, một cổ đông lớn khác là Năng lượng REE - công ty con của CTCP Cơ Điện Lạnh - hiện đang nắm 24.21% vốn điều lệ, sẽ nhận về hơn 60 tỷ đồng.

Cơ cấu cổ đông của CHP tại cuối năm 2023Nguồn: CHP

Năm 2023, dù có chịu ảnh hưởng từ điều kiện thủy văn kém thuận lợi, CHP vẫn có lợi nhuận ròng gần 337 tỷ đồng. Dù giảm tới 34% so với cùng kỳ nhưng đây là mức lợi nhuận cao thứ 2 trong vòng 10 năm qua của Doanh nghiệp.

Sang năm 2024, Doanh nghiệp hứng “cú sốc” giảm lãi tại quý 1, chỉ đạt 31 tỷ đồng, bằng 1/3 cùng kỳ, vì lưu lượng nước về hồ giảm mạnh. Dù vậy, tại quý 2, tình hình khả quan hơn với hơn 40 tỷ đồng lãi ròng, tăng trưởng 37%, nhờ giảm được chi phí lãi vay.

Tình hình kinh doanh của CHP

Châu An

FILI

CTCP Cơ Điện Lạnh công bố BCTC quý 2/2024 với nhiều chỉ tiêu giảm sâu so với cùng kỳ. Đây cũng là quý thứ 5 liên tiếp giảm lãi của doanh nghiệp này.

Các chỉ tiêu kinh doanh của REE trong quý 2/2024

Quý 1/2024, ngành điện có sự phân hóa rõ rệt. Trong khi tiết trời không ủng hộ thủy điện, nhóm nhiệt điện cũng phân chia giữa các doanh nghiệp điện than và điện khí. Điện tái tạo cũng kẻ mỉm cười, người buồn bã.

Thống kê từ VietstockFinance, trong số 40 doanh nghiệp ngành điện đã công bố BCTC quý 1, chỉ 12 đơn vị có lãi. Số còn lại giảm mạnh về lợi nhận, thậm chí một vài cái tên báo lỗ.

Thủy điện “sầu vì trời”

Sự đi xuống của nhóm thủy điện trong quý đầu năm nay đều xuất phát từ lý do chung “thủy văn kém thuận lợi”. Trong đó, có những ông lớn trong ngành đánh rơi gần hết lợi nhuận, thậm chí rơi vào tình trạng thua lỗ.

Đa phần các doanh nghiệp thủy điện đón nhận kết quả giảm sâu trong quý 1

Cái tên đáng chú ý nhất là Vĩnh Sơn - Sông Hinh với bức tranh kinh doanh đầy u ám khi doanh thu giảm 61%, ghi nhận 350 tỷ đồng; lợi nhuận gần như “bốc hơi” toàn bộ, chỉ còn 2 tỷ đồng (cùng kỳ lãi 477 tỷ đồng).

Trong giải trình, VSH cho biết, tình hình thủy văn tại khu vực miền Trung đang nối dài chuỗi ngày kém thuận lợi từ cuối năm 2023. Lưu lượng nước về hồ thấp hơn kế hoạch và trung bình nhiều năm, ảnh hưởng lớn đến tình hình sản xuất điện. Sản lượng điện thương phẩm trong quý 1 giảm gần 210 triệu kWh (giảm 32.12% so với cùng kỳ). Ngoài ra, giá bán điện bình quân cũng thấp hơn cùng kỳ, dẫn đến doanh thu giảm sâu.

VSH chứng kiến lợi nhuận giảm sâu vì thiếu nước

DNH (Thủy điện Đa Nhim - Hàm Thuận - Đa Mi) lãi ròng chỉ 67 tỷ đồng, giảm 83% so với cùng kỳ. Doanh thu trong kỳ chia hơn 3 lần, chỉ đạt 231 tỷ đồng, nguyên nhân cũng là do lưu lượng nước về hồ giảm làm hụt sản lượng điện. Ngoài ra, DNH cho biết, tỷ trọng sản lượng tham gia thị trường điện trong quý 1 cũng thấp hơn cùng kỳ.

Cùng lý do thời tiết, AVC (Thủy điện A Vương) báo lãi chỉ 33 tỷ đồng, chia hơn 3 lần so với cùng kỳ. Trong khi đó, TMP (Thủy điện Thác Mơ) lãi ròng giảm 63%, còn 38 tỷ đồng, do sản lượng điện huy động trong kỳ thấp.

AVC cũng báo lãi giảm so với cùng kỳ

Nhiều cái tên khác cũng chứng kiến lợi nhuận bị cuốn trôi theo dòng nước, như BSA (giảm 96%), CHP (giảm 71%), TBC (giảm 45%) hay thậm chí thua lỗ như BHA, HNA hoặc SP2. Với REE (CTCP Cơ Điện Lạnh), việc các đơn vị thành viên như VSH, TBC, TMP… lao dốc cũng kéo kết quả mảng điện của Doanh nghiệp đi xuống. Kết thúc quý 1, mảng hạ tầng điện của REE lãi 238 tỷ đồng, chưa bằng 1/2 cùng kỳ.

Vài doanh nghiệp may mắn ngược chiều xu hướng, báo lãi trong kỳ, nhưng không phải nhờ kinh doanh điện. Chẳng hạn như XMP (Thủy điện Xuân Minh) tăng lãi 30% nhờ giảm chi phí tài chính (do lãi vay giảm) hay SVH (Thủy điện Sông Vàng) tăng lãi 16% nhờ giảm mạnh chi phí quản lý doanh nghiệp.

Nhiệt điện: Người tăng khủng, kẻ lỗ nặng

Kết quả kinh doanh nhóm nhiệt điện trong quý 1/2024

Khi thủy điện gặp khó, nhóm nhiệt điện sẽ có xu hướng hưởng lợi nhờ tăng sản lượng huy động. Đây là lý do khiến nhiều doanh nghiệp nhiệt điện báo lãi tăng “khủng”.

HND (Nhiệt điện Hải Phòng) là cái tên gây chú ý nhất với khoản lợi nhuận 155 tỷ đồng (gấp 15 lần cùng kỳ). Do huy động tăng, sản lượng điện trong quý 1 cao hơn cùng kỳ 519 triệu kWh so với cùng kỳ, giúp doanh thu tăng trưởng 8% (lên gần 2.8 ngàn tỷ đồng).

HND có quý tăng lãi "khủng"

Chung lý do, PPC (Nhiệt điện Phả Lại) lãi 157 tỷ đồng, gấp gần 4 lần cùng kỳ. Tương tự, QTP (Nhiệt điện Quảng Ninh) ghi nhận sản lượng tăng 8.4%, giúp Doanh nghiệp lãi ròng 227 tỷ đồng, hơn cùng kỳ 57%.

Tuy nhiên, quý 1 cũng chứng kiến sự đi xuống bất ngờ của 2 cái tên lớn là PGV (EVNGenco3) và NT2 (Điện lực dầu khí Nhơn Trạch 2). Trong đó, PGV lỗ tới 655 tỷ đồng (cùng kỳ lãi 620 tỷ đồng), cũng là đơn vị lỗ nặng nhất toàn ngành. Thứ “gieo sầu” cho họ là khoản lỗ tỷ giá tới hơn 617 tỷ đồng (cùng kỳ lãi 172 tỷ đồng).

Khoản lỗ tỷ giá gieo sầu cho PGV trong quý 1/2024

NT2 gây ngỡ ngàng khi lỗ ròng 158 tỷ đồng (cùng kỳ lãi 234 tỷ đồng). Doanh nghiệp không ghi rõ nguyên nhân, chỉ thông báo sản lượng điện rơi sâu so với cùng kỳ (151 triệu kWh so với hơn 1 tỷ kWh tại quý 1/2023). Khoản lỗ của NT2 cũng là một phần nguyên nhân khiến công ty mẹ là POW (PV Power) rơi gần 50% lợi nhuận quý 1, chỉ đạt 278 tỷ đồng.

Điện tái tạo: Biến động

Với đặc trưng là một nguồn nhiều biến động, nhóm điện tái tạo có sự phân hóa trong kết quả quý 1.

GEG (Điện Gia Lai), sau những quý đi lùi, đã có thể mỉm cười với khoản lợi nhuận 90 tỷ đồng trong quý 1, tăng trưởng 40%. Doanh thu cũng ghi nhận tăng 35%, lên 739 tỷ đồng; trong đó 61% là doanh thu từ điện gió.

Sau nhiều quý sụt giảm, GEG đã có thể mỉm cười

Phía GEG giải thích, doanh thu tăng mạnh nhờ nhà máy Điện gió Tân Phú Đông 1 đi vào vận hành từ tháng 6/2023 và được chấp thuận giá tạm 50%. Hơn nữa, đặc điểm điện gió trong khu vực sẽ thuận lợi vào các tháng đầu năm, nên đóng góp đáng kể vào doanh thu.

PC1 cũng là cái tên tăng lãi mạnh với khoản lợi nhuận 81 tỷ đồng (gấp 5.5 lần cùng kỳ). Tuy nhiên, doanh thu bán điện thực chất đi lùi 9%, đạt 355 tỷ đồng. Điều này có thể giải thích vì mảng điện của Tập đoàn vận hành cả thủy điện và điện gió, mà tình hình thủy điện lại gặp khó khăn trong quý đầu năm.

HDG (Hà Đô) thì giảm lãi 27%, còn 221 tỷ đồng, với nguyên nhân chính do doanh thu mảng năng lượng giảm gần 24%. Tuy nhiên, cũng giống như PC1, mảng năng lượng của HDG cũng vận hành cả thủy điện, điện gió và điện mặt trời.

Châu An

FILI

Giống như tình hình chung của nhóm thủy điện, CTCP Thủy điện Miền Trung (EVNCHP, HOSE: CHP) cũng trải qua quý 1 với kết quả giảm mạnh ở nhiều chỉ tiêu.

Các chỉ tiêu kinh doanh quý 1/2024 của CHPNguồn: VietstockFinance

Trong quý 1, CHP đạt doanh thu 139 tỷ đồng, giảm 43% so với cùng kỳ. Dù giá vốn cũng đi xuống nhưng sau khấu trừ, Doanh nghiệp lãi gộp 55 tỷ đồng, thấp hơn cùng kỳ 61%.

Các chi phí trong kỳ đều giảm đáng kể nhưng không ảnh hưởng nhiều đến kết quả sau cùng khi doanh thu đã giảm sâu. Kết thúc quý 1, CHP lãi ròng 31 tỷ đồng, chưa bằng 1/3 cùng kỳ.

So với kế hoạch theo tài liệu ĐHĐCĐ 2024 (sẽ diễn ra sáng 25/04/2024), CHP mới thực hiện được 20% mục tiêu doanh thu và 16% mục tiêu lãi sau thuế dự trình.

Cũng như các doanh nghiệp cùng mảng khác, CHP lý giải kết quả trên đến từ ảnh hưởng biến đổi khí hậu cùng hiện tượng El Nino khiến thủy văn diễn biến không thuận lợi. Lưu lượng nước về hồ A Lưới thấp, làm giảm sản lượng phát điện và khiến doanh thu đi lùi đáng kể. Dự báo hiện tượng này có thể diễn biến đến giữa năm, nên bức tranh kinh doanh của CHP nhiều khả năng không sáng sủa hơn trong quý kế tiếp.

Dẫu vậy, bảng cân đối kế toán của CHP thời điểm cuối quý 1 vẫn lành mạnh. Giá trị tổng tài sản giảm 6% so với đầu năm, còn gần 2.8 ngàn tỷ đồng. Trong đó, hơn 454 tỷ đồng là tài sản ngắn hạn, giảm 20%. Doanh nghiệp nắm giữ gần 280 tỷ đồng tiền mặt và tiền gửi, gấp gần 2 lần đầu năm. Phải thu khách hàng giảm mạnh 61%, còn 164 tỷ đồng.

Bên kia bảng cân đối, nợ ngắn hạn 277 tỷ đồng, thấp hơn đầu năm 36%, trong đó gần 209 tỷ đồng là nợ vay ngân hàng (đi ngang). Hệ số thanh toán hiện hành tương ứng là 1.6 lần. Nợ vay dài hạn ghi nhận 543 tỷ đồng, giảm 9%.

Châu An

FILI