Sumber: BangkokPost

Perkara biasa tentang cara majikan memberi ganjaran dan mengekalkan pekerja telah menjadi titik pedih bagi dua syarikat yang menjadi berita dalam beberapa minggu kebelakangan ini.

Malaysia Airlines, yang beroperasi dalam industri penerbangan tambang tinggi, dibebani dengan pemergian jurutera mahir ke pengendali penyelenggaraan, pembaikan dan baik pulih (MRO) yang baru ditubuhkan di Subang. Penghijrahan kira-kira 70 jurutera adalah salah satu daripada beberapa sebab syarikat penerbangan nasional itu mengurangkan rangkaiannya, sekali gus memberi kesan kepada keuntungannya sebaik sahaja ia keluar dari kesusahan.

Syarikat Kejuruteraan Singapore Airlines (SIAEC), satu daripada dua syarikat MRO yang baru ditubuhkan di Subang, menyangkal dakwaan bahawa ia bertanggungjawab memburu jurutera dari Malaysia Airlines. Ia menyatakan bahawa pengambilan dilakukan melalui platform dalam talian dan pameran kerja, yang bermakna jurutera telah bertukar kerja atas kerelaan mereka sendiri.

Syarikat lain yang mempunyai isu berkaitan pekerjanya ialah 99 Speed Mart Retail Holdings Bhd yang baru disenaraikan. Penyenaraian itu mengakibatkan kekayaan kertas pemiliknya melonjak kepada lebih RM13 bilion.

99SMart ialah 83% dimiliki oleh Lee Thiam Wah, yang bersama-sama pemegang saham rangkaian pasar raya mini lain, telah memperoleh RM2.7 bilion dalam bentuk dividen sejak tiga tahun lepas dan penjualan saham mereka semasa penyenaraian pada Sept. 9.

Kenaikan Lee ke senarai jutawan Malaysia dicemari oleh posting di media sosial pekerja di 99SMart menerima gaji rendah manakala pemilik dan keluarganya menikmati kekayaan mereka. Catatan itu mendakwa gaji pokok serendah RM1,800 dan waktu bekerja adalah panjang kerana kedai dibuka selama 12 jam.

Pemilik 99SMart menjawab siaran media sosial dengan menyatakan bahawa purata pengurus memperoleh RM2,387 sebulan dan ia menawarkan faedah seperti kenaikan tahunan dan rawatan perubatan kepada pekerjanya.

Gaji minimum ialah RM1,500 sebulan, bermakna 99SMart memenuhi keperluan undang-undang buruh.

Walau bagaimanapun, apa yang terbukti ialah ganjaran pemilik untuk menyenaraikan syarikatnya berbeza dengan keadaan pekerjanya. Jurang kekayaan antara mereka telah menjadi sangat ketara memandangkan 99SMart menembusi liga elit syarikat dengan permodalan pasaran lebih daripada RM10 bilion.

Tetapi realitinya ialah 99SMart bukanlah satu-satunya majikan yang membayar gaji rendah dalam sektor runcit yang sangat kompetitif. Umumnya, juruwang dan pekerja kasual di peruncit seperti pasar raya, kedai makan dan rangkaian makanan segera memperoleh pendapatan yang sedikit dan terpaksa menghabiskan masa yang lama di tempat kerja berbanding dengan pekerja di sektor lain.

Gaji pekerja sambilan setiap jam lebih teruk dan lebih-lebih lagi mereka tidak mendapat apa-apa faedah.

Sebagai perbandingan, di negara maju, gaji minimum setiap jam ditetapkan oleh kerajaan dan syarikat perlu menyediakan faedah perubatan dan cuti tahunan kepada pekerja sambilan mereka juga.

Mengetepikan kekayaan Lee dan perbezaan yang ketara dengan gaji pekerjanya yang agak rendah, seseorang harus memahami bahawa tiada siapa yang dipaksa bekerja di 99SMart atau mana-mana syarikat yang menawarkan pampasan yang rendah kepada pekerja mereka.

Malaysia mempunyai tahap mobiliti buruh yang tinggi, terutamanya dalam kalangan pekerja tempatan. Pekerja keluar dengan gaji yang lebih baik adalah perkara biasa dan terdapat lebih banyak pilihan hari ini dengan ekonomi baharu.

Sebagai contoh, ramai yang telah memasuki perniagaan ekonomi baharu untuk menghantar makanan dan bungkusan atau menyediakan perkhidmatan e-hailing di mana gaji bawa pulang adalah kira-kira RM3,000 sebulan.

Tahap mobiliti buruh jauh lebih rendah dalam sektor penerbangan. Namun begitu, jurutera akan pergi jika terdapat tawaran yang lebih tinggi dengan prospek kerjaya yang lebih baik.

Dalam kes Malaysia Airlines, walaupun syarikat penerbangan itu melaraskan gaji empat kali dalam tempoh 18 bulan, mereka masih kehilangan kira-kira 70 jurutera.

Pengasas bersama Kumpulan AirAsia, Tan Sri Tony Fernandes, menyertai kumpulan individu yang menuding jari kepada SIAEC atas kesengsaraan Malaysia Airlines dan menyeru syarikat MRO Singapura supaya telus dalam proses pengambilannya. Fernandes juga mengambil kesempatan untuk mengulangi gesaannya kepada pihak berkuasa Singapura untuk membenarkan penubuhan AirAsia Singapura.

Menubuhkan AirAsia Singapura adalah perkara yang berbeza sama sekali, berbanding dengan SIAEC menubuhkan pusat MRO di sini. Fernandes telah berusaha untuk menubuhkan AirAsia Singapura untuk menangkap trafik antarabangsa yang terbang ke Singapura sejak tahun-tahun awal penubuhan syarikat penerbangan tambang rendah itu. Namun, dia tidak berjaya.

Kehadiran SIAEC di sini akan membantu membina kumpulan bakat untuk kejuruteraan MRO dan kedudukan Lapangan Terbang Subang sebagai pusat serantau untuk aktiviti tersebut. Lebih penting lagi, kerajaan menjangkakan lebih 8,000 pekerjaan bernilai tinggi akan diwujudkan daripada aktiviti MRO selama ini.

Permintaan untuk jurutera penerbangan telah pun menimbulkan kehebohan. Hanya beberapa bulan sebelum lebih ramai graduan muda berusaha untuk menceburi bidang penerbangan itu.

Bagi ketelusan dalam proses pengambilan SIAEC, pada zahirnya, nampaknya tidak ada apa-apa yang kabur.

Ini semua soal permintaan dan penawaran. Jika Malaysia Airlines atau AirAsia dalam hal ini menghargai jurutera mahir mereka, mereka hanya perlu mencari cara lain untuk mengekalkan mereka. Sebagai contoh, jurutera muda cenderung menghargai kursus "berbayar" yang membolehkan mereka menaik taraf diri mereka.

Apa yang dialami oleh industri penerbangan hari ini telah menjadi masalah kepada banyak industri lain di Malaysia. Daripada minyak dan gas kepada IT, perakaunan dan juga kewartawanan, majikan sentiasa bergelut dengan mengekalkan kakitangan yang baik.

Petronas Nasional Bhd selama bertahun-tahun mengadu tentang pekerja berpengalaman yang dicubit oleh syarikat minyak dari Timur Tengah. Industri semikonduktor telah kehilangan bakat kepada Singapura dan eksodus berterusan.

Tetapi tiada siapa yang mengadu bahawa ia telah mengganggu operasi mereka. Mereka hanya menangani isu yang dihadapi. Malaysia Airlines melakukan perkara itu dengan melatih lebih ramai jurutera.

Pekerja memerlukan alasan untuk tinggal bersama majikan mereka. Mereka harus sama ada diberi pampasan yang mencukupi atau bersemangat tentang pekerjaan itu. Sebab ketiga ialah apabila mereka merasakan bahawa mereka boleh belajar banyak dengan kekal bersama majikan.

Kesetiaan buta sememangnya bukan alasan untuk kekal. Malah, pekerja yang tinggal lama tanpa diberi pampasan yang mencukupi mungkin berpuas hati, yang tidak baik untuk syarikat.

Dalam kes 99Smart, pekerja yang tidak berpuas hati harus keluar begitu sahaja kerana keadaan industri tidak membenarkan gaji yang lebih tinggi. Bagi Malaysia Airlines, mereka menangani isu itu dengan hanya melatih lebih ramai jurutera, yang merupakan satu-satunya pilihan untuk syarikat penerbangan itu.

Sumber: Theedgemarkets

Sumber: Reuters

Sumber: CNBC/Reuters

Sumber: Bloomberg/CNA