Xu hướng giá cà phê: Ổn định ngắn hạn, tiềm năng tăng trong dài hạn

MỚI

Giá Cà phê bất ngờ giảm mạnh phiên đầu tuần, tác động gì tới thị trường?

Giá cà phê bất ngờ giảm mạnh do nguyên nhân chính từ hoạt động thanh lý chốt lời khi tín hiệu giao dịch kỹ thuật cho thấy thị trường đã ở vùng mua quá mức. Đồng nội tệ của Brazil suy yếu cũng góp phần thúc đẩy hoạt động bán ra.

Cụ thể, giá cà phê Arabica đã giảm 7.85% từ mức đỉnh cao mọi thời đại 325.75 USD/pound xuống mức 295.25 USD/pound, trong khi giá Robusta chứng kiến mức giảm lên tới 10.94%, từ mức đỉnh 5562 USD/tấn còn 4827 USD/tấn, gần như xóa sạch đà tăng của 5 phiên trước đó.

Giá cà phê arabica đã tăng đến 71% trong năm nay, trở thành một trong những mặt hàng có hiệu suất hoạt động mạnh nhất trên thị trường bên cạnh ca cao, vốn có giá đã tăng hơn gấp đôi.

Mối lo ngại về thu hoạch kém ở Brazil vẫn còn đó do hạn hán tại quốc gia sản xuất Arabica quan trọng nhất này. Các đại lý cho biết một số nông dân tại đây đã trì hoãn việc giao hàng vụ mùa năm nay với hy vọng đảm bảo giá cao hơn, dẫn đến nguồn cung càng eo hẹp và gây tổn thất lớn cho các thương nhân chờ nhận cà phê.

Cà phê Thắng Lợi: Lãi không đủ trả nợ

Dù tăng gấp 3 lần nhưng lợi nhuận sau thuế của Cà phê Thắng Lợi chỉ dừng ở mức 2,2 tỷ đồng; trong khi nợ vay của công ty tăng đến mức 142 tỷ đồng tại cuối năm 2023.

Công ty Cổ phần Cà phê Thắng Lợi (UPCoM: CFV) vừa công bố tình hình kinh doanh quý IV/2023 với doanh thu thuần đạt 74 tỷ đồng, tăng 17% so với cùng kỳ. Dù giá vốn hàng bán tăng nhưng lợi nhuận gộp trong quý của công ty vẫn tăng 38% lên 10,4 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, doanh thu hoạt động tài chính của Cà phê Thắng Lợi ghi nhận giảm 46% xuống còn 1,7 tỷ đồng. Ở chiều ngược lại, ngoại trừ chi phí quản lý doanh nghiệp, các khoản chi phí còn lại đều phát sinh so với quý IV/2022. Trong đó chi phí tài chính tăng mạnh nhất với 93% lên 2,9 tỷ đồng.

Kết quả lợi nhuận sau thuế quý IV/2023 của Cà phê Thắng Lợi đạt 2,2 tỷ đồng, gấp hơn 3 lần so với cùng kỳ năm trước.

Lũy kế năm 2023, Cà phê Thắng Lợi ghi nhận 456 tỷ đồng doanh thu đi ngang so với cùng kỳ. Sau khi trừ các chi phí, công ty báo lãi năm 2023 đạt 3,5 triệu đồng, tăng 2,7 lần so với năm trước.

Năm 2023, Cà phê Thắng Lợi lên kế hoạch doanh thu đạt 371 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 3,3 tỷ đồng. Với kết quả đạt được, công ty đã hoàn thành kế hoạch sản xuất kinh doanh đã đề ra.

Về tình hình tài chính của công ty, tại ngày 31/12/2023, tổng tài sản của Cà phê Thắng Lợi đạt 282 tỷ đồng, tăng 34% so với số đầu năm; trong đó chủ yếu là tài sản ngắn hạn.

Ngoài ra, Cà phê Thắng Lợi còn đang sở hữu khoản đầu tư tài chính trị giá 62 tỷ đồng là các khoản tiền gửi có kỳ hạn tại các ngân hàng, tăng 17%. Trong đó, tiền gửi dài hạn tăng gấp đôi so với đầu kỳ, đạt 41 tỷ đồng.

Trong kỳ, hàng tồn kho của công ty tăng từ 63 tỷ đồng đầu năm lên 128 tỷ đồng cuối năm; tương đương tăng hơn 2 lần; trong đó chủ yếu là hàng hóa và chi phí sản xuất.

Tính đến cuối tháng 12/2023, dư nợ của công ty ở mức 143 tỷ đồng, tăng mạnh hơn 93% so với đầu kỳ. Chi tiết về khoản vay nợ trên, dù giảm nợ tại Vietcombank nhưng Cà phê Thắng Lợi lại phát sinh thêm khoản vay tại Vietinbank và MBBank với giá trị lần lượt đạt 19 tỷ đồng và gần 20 tỷ đồng. Điều này đã đẩy khoản vay và nợ thuê tài chính của công ty phát sinh thêm 2,6 lần số đầu năm, lên 124 tỷ đồng, tất cả đều là vay ngắn hạn

Tại một diễn biến khác, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) dự báo năm 2024, ngành cà phê Việt Nam sẽ tiếp tục được hưởng lợi nhờ giá cà phê robusta sẽ duy trì ở mức cao, thậm chí có thể lập đỉnh do lo ngại thiếu hụt nguồn cung.

Năm 2024, có nhiều thông tin trái chiều tác động đến giá cà phê toàn cầu. Quý I/2024, giá cà phê robusta và arabica được dự báo sẽ duy trì ở mức cao do lo ngại nguồn cung thiếu hụt, tồn kho thấp nhất trong 12 năm trở lại đây USDA ước tính sản lượng cà phê của Việt Nam trong niên vụ 2023-2024 dự báo tăng 300.000 bao so với niên vụ trước lên 27,5 triệu bao, với gần 95% trong số đó là cà phê robusta.

USDA dự báo sản lượng cà phê robusta của Việt Nam trong niên vụ 2023-2024 vào khoảng 26,6 triệu bao, tăng 1,2% so với niên vụ trước; trong khi arabica giảm 11,1% xuống còn 880.000 bao.

Tuy nhiên, tổng nguồn cung của Việt Nam vẫn thấp hơn niên vụ trước do lượng tồn kho trong niên vụ 2022-2023 chuyển sang chỉ đạt 390.000 bao, giảm mạnh từ mức 3,58 triệu bao của niên vụ 2021-2022. Do đó, xuất khẩu cà phê nhân của Việt Nam được dự báo sẽ giảm 2,4 triệu bao xuống còn 23 triệu bao. Tồn kho cuối niên vụ 2023-2024 dự kiến vẫn ở mức thấp là 359.000 tấn.

Lập đoàn thanh tra Công ty cổ phần cà phê Thắng Lợi

Nhiều hộ dân nhận khoán tại Cty Cổ phần cà phê Thắng Lợi đã đề nghị bàn giao toàn bộ diện tích 616,4ha đất liên kết về cho địa phương quản lý để xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân...

Ngày 25/1, Chánh Thanh tra tỉnh Đắk Lắk đã có thông báo về việc công bố Quyết định Thanh tra tại Cty cổ phần cà phê Thắng Lợi. Trước đó, Chủ tịch UBND tỉnh này ban hành Công văn số 47 ngày 19/1/2024 về việc thành lập Đoàn thanh tra tại Cty cổ phần cà phê Thắng Lợi.

Theo thông báo của Chánh Thanh tra tỉnh Đắk Lắk, cơ quan này sẽ công bố Quyết định và Kế hoạch thanh tra với thành phần, gồm: Chánh Thanh tra tỉnh; Đoàn thanh tra do Chánh Thanh tra tỉnh thành lập; đại diện lãnh đạo các sở (TN&MT; Tài chính; NN&PTNT); đại diện lãnh đạo UBND huyện Krông Pắc; Tổng Giám đốc Cty cổ phần cà phê Thắng Lợi và một số phòng, ban liên quan; đại diện lãnh đạo UBND xã Hòa Đông (huyện Krông Pắc) và đại diện 5 hộ dân có đơn kiến nghị.

Thời gian và địa điểm công bố quyết định và kế hoạch thanh tra vào sáng 1/2 tại Cty Cổ phần cà phê Thắng Lợi (huyện Krông Pắc).

Trụ sở Cty Cổ phần cà phê Thắng Lợi

Chánh Thanh tra tỉnh Đắk Lắk đề nghị Cty cổ phần cà phê Thắng Lợi báo cáo bằng văn bản về nguồn gốc và quá trình sử dụng đất đối với 616,4ha đất liên kết trồng cà phê tại doanh nghiệp từ khi thành lập đến nay; quá trình thực hiện cổ phần hóa doanh nghiệp tại công ty; một số nội dung có liên quan đến kiến nghị và giải quyết kiến nghị của các hộ nhận khoán, liên kết vườn cây trước và sau khi cổ phần hóa.

Chánh Thanh tra tỉnh cũng đề nghị Cty Cổ phần cà phê Thắng Lợi chỉ đạo các phòng, ban trực thuộc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, chứng từ, sổ sách và các tài liệu liên quan đến nội dung, phạm vi thanh tra để cung cấp cho Đoàn thanh tra; cử người có trách nhiệm làm việc với Đoàn thanh tra khi có yêu cầu.

Trước đó vào ngày 17/8/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Phạm Ngọc Nghị chủ trì buổi đối thoại với người nhận khoán của Cty cổ phần Cà phê Thắng Lợi nhằm lắng nghe ý kiến phản ánh; xem xét, định hướng giải quyết những kiến nghị, đề nghị của các bên liên quan. Tham dự đối thoại còn có đại diện Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Bộ TN&MT.

Đại diện các hộ dân nhận khoán ý kiến tại cuộc đối thoại với Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk

Tại buổi đối thoại, đại diện người nhận khoán đề nghị bàn giao toàn bộ diện tích 616,4ha đất liên kết với Cty cổ phần cà phê Thắng Lợi về cho địa phương quản lý để xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân; đề nghị công nhận phần vốn góp 49% giá trị vườn cây của người nhận khoán là cổ phần và công nhận người nhận khoán là cổ đông; xem xét nguyện vọng của người lao động nhận khoán được mua lại 51% giá trị vườn cây của công ty theo giá thẩm định niêm yết lên sàn đấu thầu cổ phần; đề nghị xem xét thanh tra toàn bộ quá trình cổ phần hóa của công ty này…

Để có cơ sở giải đáp các kiến nghị của người dân, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cho biết sẽ mời Thanh tra Chính phủ thanh tra toàn diện công ty này.

Trên thị trường chứng khoán, hiện CTCP Cà phê Thắng Lợi đang giao dịch trên sàn UPCoM với mã chứng khoán CFV, cổ phiếu này từng gây bất ngờ khi có chuỗi tăng trần kéo dài khoảng 1 tháng hồi quý 3/2022 từ mức chỉ 4.900 đồng/cp lên đến 90.700 đồng/cp

Lại thêm một kỳ kinh doanh mà các doanh nghiệp cà phê trên sàn chứng khoán lại tiếp tục ngậm vị “đắng”.

Theo dữ liệu VietstockFinance ghi nhận từ BCTC quý 3/2023 của 5 doanh nghiệp cà phê trên sàn chứng khoán, tổng lỗ trong kỳ là hơn 6 tỷ đồng, cùng kỳ năm trước cũng âm gần 3 tỷ đồng. Chỉ có duy nhất 1 doanh nghiệp có lãi trong quý 3, còn lại 4 doanh nghiệp đều thua lỗ.

Sau 9 tháng, 5 doanh nghiệp lỗ ròng lên đến 17 tỷ đồng, cùng kỳ lỗ 13.1 tỷ đồng.

Quý 3/2023, lỗ lớn nhất là Cà phê Gia Lai (FGL) với hơn 3 tỷ đồng. 3 năm gần đây, tính từ năm 2020, FGL luôn lỗ, trừ quý 4/2021 lãi được 9.6 tỷ đồng. Như vậy, sau 9 tháng đầu năm 2023, FGL lỗ 9.5 tỷ đồng, cùng kỳ năm trước lỗ 9.2 tỷ đồng.

FGL cho biết, trong 9 tháng đầu năm, Công ty vẫn chưa thu được doanh thu bán cà phê nhân xô, do thời gian thu hoạch cà phê nhân xô của Công ty từ tháng 10 - 12/2023. Trong khi, toàn bộ chi phí quản lý doanh nghiệp gần 3.8 tỷ đồng và chi phí tài chính (lãi vay các hợp đồng vay vốn cá nhân và doanh nghiệp) 5.7 tỷ đồng kết chuyển vào lỗ. Mặt khác, Công ty cũng không có doanh thu bán chuối do dự án kém hiệu quả và đã thanh lý từ cuối năm 2022.

Cà phê Thắng Lợi (CFV) có quý lỗ đầu tiên trong năm với 1.8 tỷ đồng, khi doanh thu trong kỳ rơi đến một nửa - còn chưa đầy 85 tỷ đồng. Công ty cho biết, giá cà phê trong nước tăng đột biến, việc thu mua cà phê gặp trở ngại, dẫn đến lượng hàng xuất khẩu giảm. Lũy kế 9 tháng đầu năm, Công ty lãi ròng 724 triệu đồng, giảm 61%.

CFV thời gian qua gặp mâu thuẫn với người nhận khoán. Ngày 17/08/2023, đại diện người nhận khoán (khoán vườn cây) tại CFV đã tập trung kiến nghị xác định nguồn gốc của 616.4 ha đất mà bà con đang liên kết với Công ty; đồng thời, người dân nhận khoán có nguyện vọng muốn Công ty bàn giao lại phần đất này về cho địa phương quản lý. Sau đó, địa phương xem xét cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân để người dân yên tâm sản xuất, đóng thuế cho Nhà nước.

Người nhận khoán cũng yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc thanh tra công tác cổ phần hóa tại Công ty TNHH MTV Cà phê Thắng Lợi, do cho rằng quá trình cổ phần hóa công ty có nhiều điểm chưa được công khai, minh bạch, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người nhận khoán... Ngày 14/09, UBND tỉnh Đắk Lắk đã đề nghị Thanh tra Chính phủ vào cuộc, thanh tra toàn diện CFV.

Trở lại với kết quả kinh doanh, Cà phê Phước An (CPA) là doanh nghiệp tiếp theo trong danh sách lỗ quý 3 với hơn 1.4 tỷ đồng, đánh dấu 9 quý liên tiếp lỗ ròng, kể từ quý 3/2021. Sau 9 tháng, Công ty lỗ gần 9 tỷ đồng.

CPA cũng là doanh nghiệp có vấn đề trong việc giao nhận khoán. Ngày 07/12 tới đây, ĐHĐCĐ bất thường năm 2023 của Công ty dự kiến thông qua phương án xử lý đối với 255.32 ha vườn cây cà phê của Công ty tại vùng An Thuận để thanh lý thu hồi vườn cây.

Minh Khang Capital Trading Public (CTP) có quý lỗ đầu tiên trong năm nay với 134 triệu đồng, cùng kỳ lãi 129 triệu đồng. Nhờ 2 quý trước có lãi (quý 1 lãi 232 triệu đồng, quý 2 lãi 87 triệu đồng) mà sau 9 tháng, Công ty lãi gần 185 triệu đồng, giảm 44%.

Như “cá hồi vượt thác”, Cà phê Petec (PCF) có cú lội ngược dòng - lãi 108 triệu đồng trong quý 3, trong khi cùng kỳ lỗ 39 triệu đồng. Sau 9 tháng, PCF lãi hơn 540 triệu đồng, giảm gần 4%.

Nhà sản xuất cà phê hòa tan hàng đầu tại Việt Nam là Vinacafé Biên Hòa (VCF) có lãi lớn. Quý 3/2023, doanh thu bán các sản phẩm cà phê rang xay, hòa tan; ngũ cốc dinh dưỡng, ngũ cốc dế mèn của Công ty đi ngang so với cùng kỳ, đạt hơn 549 tỷ đồng; nhờ giá vốn hàng bán giảm, VCF có lãi gộp tăng 29%, gần 125 tỷ đồng.

Sau khấu trừ các chi phí, VCF lãi ròng 112 tỷ đồng, tăng 50%, đánh dấu 2 quý liên tiếp tăng trưởng. Lũy kế 9 tháng, VCF thu về 307 tỷ đồng lãi ròng, tăng 45%.

Kết thúc niên vụ 2022 - 2023 (từ 10/2022 - 09/2023), xuất khẩu cà phê Việt Nam đạt 1.66 triệu tấn (tương đương hơn 27.7 triệu bao loại 60kg/bao), giảm 4.5% so với niên vụ trước. Đây là thông tin được ông Đỗ Xuân Hiền - Chánh Văn phòng Hiệp hội cà phê - ca cao Việt Nam (VICOFA) cho biết tại Hội nghị Tổng kết niên vụ cà phê 2022 - 2023 và phương hướng nhiệm vụ niên vụ 2023 - 2024.

Dù giá cà phê năm 2023 tăng cao, nhưng trước đó, nhiều diện tích cà phê đã chuyển đổi để trồng sầu riêng, cây ăn trái do những năm trước giá cà phê xuống quá thấp, nông dân chưa đầu tư nhiều cho cây cà phê (trừ các công ty cà phê và một số hợp tác xã). Mặt khác, yếu tố biến đổi khí hậu, nhất là hiện tượng El Niño gây khô hạn, ảnh hưởng lớn đến sản lượng cà phê robusta cả nước.

Diễn biến giá cà phê robusta (USD/tấn)

Sản lượng giảm khiến lượng cà phê xuất khẩu giảm từ 08/2023. Theo ông Hiền, tháng 10/2023 - tháng đầu tiên của niên vụ mới, cả nước xuất khẩu 43,725 tấn, so với cùng kỳ chỉ đạt 54%. Tổng cà phê xuất khẩu 10 tháng đầu năm gần 1.3 triệu tấn với kim ngạch gần 3.3 tỷ USD, giảm gần 11% về lượng và 1.2% về kim ngạch.

VICOFA dự báo, niên vụ cà phê 2023 - 2024 sản lượng giảm 10%; do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, diện tích trồng xen tăng, người nông dân sẽ đầu tư vào các cây trồng có hiệu quả kinh tế cao như sầu riêng, cây ăn trái. Song song đó, giá cà phê đang có xu hướng giảm nên một số vùng có hiện tượng hái xanh, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cà phê đầu niên vụ. Trong báo cáo hồi tháng 6, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), dự báo sản lượng cà phê robusta Việt Nam đạt khoảng 30.2 triệu bao cho niên vụ mới 2023 - 2024, tăng hơn 5%.

Về sản lượng cà phê toàn cầu, USDA ước tính sản lượng có thể đạt hơn 174 triệu bao, tăng khoảng 3% so với niên vụ trước. Trong đó, sản lượng arabica dự kiến tăng 7%, lên 96 triệu bao; robusta dự kiến giảm 2%, về 78 triệu bao.

Tiêu thụ thế giới có thể đạt 170 triệu bao, tăng nhẹ 1% so với vụ trước. Với dự báo của USDA, thế giới ước tính thặng dư 4 triệu bao niên vụ 2023 - 2024

Duy Khánh

FILI