Cổ phiếu hàng hóa ‘lên hương’ cùng chính sách thuế của ông Trump

MỚI

Cổ phiếu hàng hóa ‘lên hương’ cùng chính sách thuế của ông Trump

Chính sách thuế của ông Donald Trump có thể ảnh hưởng lên luồng hàng hóa trên toàn cầu khiến giá cả tăng trở lại, qua đó ảnh hưởng đến cổ phiếu hàng hóa.

Cổ phiếu hàng hóa lên mạnh

Từ đầu năm đến nay, hàng loạt cổ phiếu hàng hóa như khoáng sản, cao su, phân bón ghi nhận đà tăng giá tích cực.

Nhóm cổ phiếu khoáng sản tiếp đà tăng từ cuối năm trước để lên vùng cao mới. Mã chứng khoán KSV của Tổng công ty khoáng sản TKV từng chinh phục mốc 280.000 đồng/cp trước khi điều chỉnh về vùng 200.000 đồng/cp. Từ phiên 20/1, Cổ phiếu Masan High-Tech Materials (mã: MSR) bất ngờ tăng ở vùng 10.800 đồng/cp lên 20.900 đồng/cp, gần gấp đôi trong 1 tháng. BKC của Khoáng sản Bắc Kạn leo dốc từ vùng 14.000 đồng/cp lên 85.000 đồng/cp sau 2 tháng trước khi điều chỉnh gần đây.

Nhiều cổ phiếu khoáng sản khác cũng có mức tăng giá gần gấp đôi từ đầu tháng 2 như YBM tăng từ 10.100 đồng/cp lên 19.000 đồng/cp, MIC tăng từ 17.900 đồng/cp lên 40.000 đồng/cp…

Theo các đơn vị phân tích, cổ phiếu khoáng sản tăng mạnh lên trong bối cảnh chiến tranh thương mại toàn cầu giữa Mỹ, Trung Quốc và các quốc gia láng giềng diễn ra mạnh hơn sau khi ông Donald Trump lên làm Tổng thống Mỹ. Ngày 3/12/2024, Bộ Thương mại Trung Quốc ban hành lệnh cấm xuất khẩu một số kim loại như gali, germani, antimon… những nguyên liệu quan trọng cho sản xuất chất bán dẫn, năng lượng tái tạo và thiết bị quân sự sang Mỹ. Quyết định này nhằm đáp trả các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mà Mỹ áp đặt lên Bắc Kinh hôm 2/12/2024 (lần thứ 3 trong năm).

Ngoài ra, việc Việt Nam đầu tư mạnh tay cho nhà máy điện hạt nhân cũng được đánh giá sẽ đem lại lợi ích cho các doanh nghiệp khoáng sản.

Ở nhóm cổ phiếu cao su thiên nhiên, PHR của Cao su Phước Hòa tăng giá từ vùng 50.000 đồng/cp lên 65.900 đồng/cp, DRI của Đầu tư Cao su Đắk Lắk từ 11.800 đồng/cp lên 16.300 đồng/cp, DPR của Cao su Đồng Phú tăng từ 36.800 đồng/cp lên 46.800 đồng/cp… Mức sinh lời đạt khoảng 30% trở lên chỉ trong 2 tháng.

Không kém cạnh, nhóm phân bón cũng bứt phá. Cổ phiếu chủ thương hiệu phân bón NPK Đầu Trâu – Phân Bón Bình Điền chạy từ 35.600 đồng/cp lên 42.700 đồng/cp, tăng 20%; DDV của DAP – Vinachem tăng 16%; các cổ phiếu đầu ngành như DPM của Đạm Phú Mỹ và DCM của Đạm Cà Mau cũng tăng khoảng 10%.

Ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc chiến lược thị trường, Công ty cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS) nhận định đang có một con sóng liên quan đến giá cả hàng hóa hình thành từ đầu năm. Câu chuyện ông Donald Trump đánh thuế vào một số quốc gia như Trung Quốc, Mexico và Canada đang ảnh hưởng đến luồng hàng hóa trên toàn cầu. Thực tế, giá cả hàng hóa toàn cầu đã tăng trở lại, chẳng hạn như phân bón, cao su. Đây là yếu tố tích cực giúp nhóm cổ phiếu phân bón và cao su tăng trưởng rất tốt trong thời gian gần đây.

Theo dữ liệu Tradingeconomics, giá cao su kỳ hạn hiện ở mức 203 cents/kg, mức cao nhất tính từ tháng 10/2024. Hiệp hội Cao su Việt Nam cho rằng giá cao su tiếp tục duy trì mức cao trong thời gian tới do nguồn cung đang bước vào giai đoạn thấp điểm. Bất chấp nhu cầu có thể yếu từ Trung Quốc do lo ngại về thuế ôtô của Mỹ do ông Trump đề xuất.

Nhóm thép phản ứng tích cực trước các thông tin về chính sách thuế của ông Trump và áp thuế chống bán phá giá bảo hộ sản xuất trong nước của Bộ Công Thương. Cổ phiếu Tổng công ty Thép Việt Nam tăng 28% lên 9.600 đồng; HPG, HSG, NKG, GDA tăng từ 10 – 15% trong thời gian ngắn.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh áp thuế với toàn bộ nhôm, thép nhập khẩu vào Mỹ là 25%, không có ngoại lệ. Thuế mới có hiệu lực từ ngày 4/3. SSI Research cho rằng thép Việt khi xuất khẩu vào Mỹ vốn đã chịu thuế 25% từ 2018 trong khi một số quốc gia như Canada, Mexico, Brazil, Hàn Quốc và Vương quốc Anh được miễn trừ. Việc ông Trump đánh thuế đồng đều sẽ mang lại cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu thép sang Mỹ.

Mới đây, Bộ Công Thương ra quyết định áp thuế chống bán phá giá sản phẩm thép cán nóng (HRC) xuất xứ từ Trung Quốc, mức thuế tạm thời từ 19,38% đến 27,83%. Điều này sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp sản xuất được sản phẩm HRC, trong khi doanh nghiệp sử dụng HRC có thể bị tăng chi phí đầu vào.

Còn nhiều biến số liên quan đến chính sách thuế của Trump

Chiến lược thương mại trong thời kỳ Trump 2.0 đã được triển khai, những quốc gia mục tiêu bao gồm Mexico, Canada, Trung Quốc và mới đây là châu Âu.

Cụ thể, ông Trump cho biết sẽ áp thuế nhập khẩu 25% với Mexico và Canada, hiệu lực vào đầu tháng 3, bất chấp các nỗ lực siết kiểm soát biên giới, buôn lậu của 2 nước này.

Theo chuyên gia VPBankS, lượng hàng hóa, đặc biệt là nông sản từ Mexico và Canada vào Mỹ hiện rất lớn. Mỹ đang thâm hụt ở những sản phẩm nông sản này. Nếu áp thuế chung 25% cho hàng hóa Mexico và Canada thì có lẽ nông sản của các quốc gia xuất khẩu vào Mỹ, trong đó bao gồm Việt Nam có thể hưởng lợi.

Ngoài ra, việc đánh thuế vào Mexico và Canada có thể ảnh hưởng tới một số ngành, lĩnh vực khác liên quan đến sản xuất ôtô. Sản xuất ôtô có thể chịu tác động lớn khi nhiều nhà sản xuất đang đặt nhà máy tại Mexico và Canada. Nếu chiến dịch áp thuế diễn ra một cách rõ ràng, giá ô tô nhập khẩu vào Mỹ có thể tăng từ 3.000 – 10.000 USD/xe.

Với châu Âu, trong tuyên bố gần đây, ông Trump cho biết sẽ sớm công bố mức thuế 25% đối với toàn bộ hàng nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU), bao gồm ôtô.

Ông Sơn bày tỏ Việt Nam đứng trong top 8 quốc gia có kim ngạch thương mại lớn nhất với Mỹ và top 4 có thặng dư thương mại lớn nhất của Mỹ. Nguyên nhân khiến Việt Nam chưa rơi vào tầm ngắm của ông Trump là do trong giai đoạn Trump 1.0, ông đã mạnh tay đánh thuế vào Trung Quốc và một số nước khác. Tuy nhiên, vì đánh thuế mạnh tay như vậy, Mỹ cần một lượng hàng hóa thay thế cho những hàng hóa đã chịu thuế. Việt Nam, Mexico và Đài Loan (Trung Quốc) đã hưởng lợi từ thời kỳ Trump 1.0.

Việc đánh thuế của ông Trump trong nhiệm kỳ thứ hai là đa mục đích, nhưng Mỹ vẫn cần lượng hàng hóa để nhập, đảm bảo mức độ cạnh tranh. Vì vậy, từ nay đến 1/4, nếu ông Trump đánh thuế vào Mexico và Canada thì đây có thể là cơ hội của cho những quốc gia xuất khẩu khác vào Mỹ, bao gồm Việt Nam.

Tuy nhiên, Việt Nam có thể ảnh hưởng nếu Mỹ đưa ra luật thuế đối ứng (qua lại giữa Mỹ và các nước khác) áp dụng lên những quốc gia có thặng dư thương mại hoặc kim ngạch thương mại lớn với Mỹ.

Với loại thuế này, Mỹ sẽ tập trung vào những loại hàng hóa mà Mỹ không có lợi thế nhưng phải nhập khẩu nhiều. Trong giai đoạn vừa rồi, Mỹ đã áp thuế 25% lên thép và nhôm nhập khẩu nhằm bảo vệ cho các hãng sản xuất thép của Mỹ. Đây là động thái mang tính chiến lược để bảo vệ nền sản xuất thép và nhôm trong nước.

Việt Nam đang xuất khẩu rất nhiều sang Mỹ máy móc, thiết bị phụ tùng, máy tính và linh kiện, hàng dệt may. Đây là những mặt hàng có thể chịu ảnh hưởng nếu Mỹ đánh thuế đối ứng. Hiện ông Trump mới chỉ đưa ra bản ghi nhớ về loại thuế này và có thể vẫn đang xây dựng hàng rào thuế với nhiều quốc gia.

Dù vậy, ông Sơn cho rằng khả năng ông Trump áp dụng ngay lập tức là chưa có. Bởi nếu áp dụng ngay, giá cả toàn cầu sẽ lên rất cao, người tiêu dùng Mỹ sẽ chịu ảnh hưởng lớn, chi tiêu tiêu dùng giảm, trong khi lạm phát vọt tăng, gây hại cho nền kinh tế Mỹ. Khi lạm phát tăng lên, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể chậm lại trong quá trình hạ lãi suất, ảnh hưởng tới nhiều doanh nghiệp.

Thứ hai, khi giá cả tăng lên, niềm tin tiêu dùng và lĩnh vực bán lẻ của Mỹ sẽ suy yếu. Báo cáo doanh số bán lẻ tháng 1 của Mỹ cho thấy dấu hiệu suy giảm rất mạnh, một phần do ảnh hưởng của thời tiết, cũng như yếu tố cháy rừng. Tuy nhiên, một phần khác cũng có thể đến từ chính sách thuế quan.