Dự án nghìn tỷ thua lỗ Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2: Trình phương án giải quyết

Đây là nhận định của MBS Research trong báo cáo ngành điện được công bố ngày 03/06/2024. Theo nhận định của Viện Nghiên cứu Quốc tế về Khí hậu (IRI), pha El Nino đã kết thúc từ quý 2/2024, qua đó tạo động lực để nhóm này được huy động tốt hơn. Trong khi đó, triển vọng huy động điện than vẫn duy trì tích cực trong ngắn hạn, còn điện khí với trọng tâm là khí đốt LNG là câu chuyện của trung và dài hạn.

Theo MBS, trong 4 tháng đầu năm 2024, tiêu thụ điện trên toàn quốc tăng 13% so với mức nền thấp cùng kỳ. Nguyên nhân do nhu cầu điện sinh hoạt dân dụng tăng mạnh do các đợt nắng nóng đến sớm, đặc biệt trong hai tháng 3 và 4. Ngoài ra, nhu cầu điện cho công nghiệp đang phục hồi, đặc biệt từ các nhóm xi măng, sắt thép và xuất khẩu. Đây là mức tăng trưởng cao hơn nhiều so với dự báo từ đầu năm của Bộ Công Thương là 9%, có thể gây thêm áp lực cung ứng điện cho mùa cao điểm quý 2 và 3/2024.

Ở mức tiêu thụ này, huy động điện than đang chiếm tỷ trọng vượt trội, tăng 13 điểm phần trăm so với cùng kỳ và đạt 59% tổng sản lượng toàn hệ thống. Trong khi đó, thủy điện ghi nhận sản lượng giảm mạnh, chiếm 15%, do pha El Nino duy trì, cùng việc phải tích nước cho giai đoạn cao điểm quý 2 và 3/2024.

Sản lượng điện khí giảm mạnh do thiếu hụt nguồn khí Đông Nam Bộ, chỉ chiếm 9% tổng sản lượng (giảm 3 điểm phần trăm). Mặt khác, sản lượng điện năng lượng tái tạo (NLTT) ghi nhận tăng nhẹ do các dự án điện chuyển tiếp vận hành.

MBS kỳ vọng nhu cầu điện có thể phục hồi 9.8% so với cùng kỳ, cao hơn kế hoạch đầu năm của Bộ Công Thương (9%), nhờ sản lượng điện tăng trưởng cao hơn dự kiến trong các tháng đầu năm, đạt trung bình 13% so với cùng kỳ và dự kiến xu hướng tiếp diễn trong các tháng cao điểm mùa nóng. Giai đoạn 2025-2030, nhu cầu được dự báo tăng trưởng ở mức cao, khoảng 9.3% CAGR, theo sát diễn biến phục hồi kinh tế của Việt Nam sau giai đoạn khó khăn 2020-2023.

Thủy điện chính thức bước ra khỏi pha El Nino từ quý 2/2024

MBS dẫn số liệu từ Viện Nghiên cứu Quốc tế về Khí hậu (IRI) nhận định pha El Nino đã kết thúc từ quý 2/2024, và xác suất cao nhất để pha La Nina có thể quay lại là tháng 8/2024 với xác suất xảy ra cao nhất.

Với diễn biến này, nhóm thủy điện có thể được huy động tốt hơn ngay trong quý 2/2024 so với thấp điểm quý 1 - giai đoạn các nhà máy thực hiện tích nước tối đa để phục vụ cho cao điểm mùa nóng. Hiện tại, các hồ thủy điện đang duy trì mực nước cao và trong trạng thái sẵn sàng huy động. Hơn nữa, nhóm thủy điện có thể duy trì sản lượng huy động tích cực trong nửa cuối 2024 sang 2025, khi pha La Nina thường kéo dài từ 15-18 tháng. Và với tính chất giá rẻ, thủy điện thường được cân đối huy động ở mức tối đa.

Tuy nhiên, giá bán thủy điện có thể giảm, ảnh hưởng đến tăng trưởng doanh thu các nhà máy. Nguyên nhân chính đến từ quyết định tăng tỷ lệ Qc (sản lượng điện hợp đồng) thủy điện từ 90% lên 98% trong 2024, đồng nghĩa tỷ lệ Qm (sản lượng điện bán trên thị trường phát điện cạnh tranh CGM) giảm từ 10% xuống 2%. Điều này có nghĩa là giảm dư địa huy động sản lượng giá cao trên thị trường điện.

Theo MBS, Qm thủy điện giảm là phương án để A0 (Trung tâm điều độ hệ thống điện Quốc gia) kiểm soát tốt hơn hoạt động điều độ các nhà máy, tránh xảy ra tình trạng thiếu điện như nửa đầu năm 2023. Tuy nhiên, triển vọng giá điện nhóm thủy điện nhỏ (< 30MW) vẫn duy trì do hưởng lợi từ biểu phí tránh được và các nhà máy không huy động trên thị trường điện.

Điện than: Huy động tích cực trong 2024-2025

Trong quý 1/2024, sản lượng điện than tăng trưởng mạnh 43% so với cùng kỳ, chiếm tỷ trọng lớn nhất, nhờ việc A0 ưu tiên huy động tối đa điện than trong bối cảnh nhu cầu điện tăng cao, thủy điện phải duy trì mực nước phục vụ giai đoạn cao điểm, và giá than giảm từ đỉnh.

MBS nhận định giai đoạn 2024-2025, xu hướng huy động điện than, đặc biệt là tại miền Bắc, sẽ tiếp tục duy trì do tăng trưởng nhu cầu tiêu thụ điện tại miền Bắc cao nhất cả nước, gây áp lực lên nguồn cung trong bối cảnh tăng trưởng nguồn điện tại khu vực thấp hơn nhiều so với tăng trưởng tiệu thụ điện. Ngoài ra, giá than nhập khẩu vẫn đang có xu hướng giảm, hỗ trợ giá bán cạnh tranh hơn so với điện khí.

Tuy nhiên, về dài hạn, điện than sẽ không còn là mũi nhọn do phát thải cao và khả năng thu xếp vốn khó khăn. Từ nay đến 2030, chỉ còn 6 dự án điện than được triển khai, chủ yếu là các dự án BOT. Trong đó, một số dự án đang được triển khai và sẽ sớm đi vào hoạt động như BOT Quảng Trạch 1 (1,403 MW), và Na Dương 2 (110 MW).

Ngoài ra, đối với 6 dự án nằm trong diện gặp rủi ro trong công tác thu xếp vốn, Bộ Công Thương xem xét chấm dứt hợp đồng nếu các dự án này không đủ khả năng triển khai đến hết tháng 6/2024. Trong đó, nổi bật với Sông Hậu 2 do Tập đoàn Toyo (Malaysia) là chủ đầu tư cùng TV2 - Sunway (Malaysia) là liên danh nhà thầu EPC.

Điện khí - mũi nhọn trung và dài hạn

Khác với điện than, điện khí LNG đóng vai trò là nguồn chạy nền quan trọng trong một hệ thống có tỷ trọng công suất NLTT cao, đặc biệt là bối cảnh cấp khí nội địa giảm sút.

Hiện tại, những dòng khí nhập về khoảng 150,000 tấn, đang dao động ở mức giá 12-14 USD/mmbtu (cao hơn 30-50% giá khí nội địa hiện tại), chủ yếu phục vụ cho công tác chạy thử của Nhơn Trạch 3&4, cũng như làm nguồn khí dự phòng cho nhiệt điện Phú Mỹ 3 trong cao điểm quý 2, 3/2024.

Về tình hình triển khai dự án, hiện tại, cơ chế giá điện khí LNG được ban hành sẽ hỗ trợ tích cực tiến độ đàm phám PPA các nhà máy đầu tiên đang trong giai đoạn thi công như Nhơn Trạch 3&4 và LNG Hiệp Phước 1. Ngoài ra, có nhiều động lực thúc đẩy các dự án đi vào vận hành, đến từ tăng trưởng nguồn điện đang thấp hơn nhiều so với tăng trưởng tiêu thụ điện. Đối với Nhơn Trạch 3&4, nhà máy nằm trong danh sách dự án trong điểm quốc gia, được hỗ trợ hơn về các công tác đàm phán và triển khai dự án.

Năng lượng tái tạo: Năm bản lề của chính sách

Trong 2024-2025, MBS dự kiến tăng trưởng sản lượng các nhà máy NLTT sẽ duy trì ổn định do tình trạng cắt giảm công suất được cải thiện cùng hệ thống điện được nâng cấp, đáp ứng được tỷ trọng NLTT cao của Việt Nam.

Về triển vọng chính sách, hiện tại, hầu như các dự án đều đã gửi hồ sơ đàm phán giá điện. Tính đến cuối 2023, 21 nhà máy (công suất 1,201 MW) hoàn thành thủ tục COD và phát điện thương mại, nhưng theo mức giá tạm (bằng 50% giá trần). Việc đàm phán giá chính thức vẫn chưa có nhiều tiến triển, gây áp lực lên dòng tiền và hiệu quả kinh tế của các dự án.

Đối với các dự án triển khai trong tương lai, Chính phủ đang khẩn trương hoàn thiện một số chính sách quan trọng, bao gồm khung giá cho NLTT, và cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) nhằm tạo ra môi trường đầu tư rõ ràng hơn, giúp các doanh nghiệp có đủ cơ sở triển khai dự án mới. Hiện tại, cả hai chính sách đều đang ở giai đoạn dự thảo và chưa có thêm thông tin cụ thể về tiến độ ban hành. Theo MBS, đây đều là những chính sách quan trọng để Việt Nam thực hiện hóa những mục tiêu phát triển NLTT theo Quy hoạch điện 8 (QHĐ8 )từ nay đến 2030.

Về thông tin các dự án sai phạm, đặc biệt các dự án nằm trong danh sách chuyển tiếp sang Bộ Công An để tiến hành điều tra thêm, hiện vẫn chưa có kết luận cụ thể về hướng xử lý đối với các dự án này. Đây có thể xem là rủi ro tạo áp lực lên triển vọng ngành.

Tuy nhiên, gần đây, đã có thêm tín hiệu tích cực hơn, liên quan đến việc xem xét cho các dự án NLTT hợp pháp, nằm trên đất khoáng sản tại các địa phương có tính đặc thù như Đắk Nông (khoáng sản boxit) và Bình Thuận (khoáng sản titan) được tiếp tục triển khai, hoạt động đến hết vòng đời. MBS cho rằng đây là thông tin cải thiện triển vọng các dự án tại khu vực này.

Xây lắp hạ tầng điện đóng vai trò quan trọng trong dài hạn

Nhóm doanh nghiệp xây lắp, bao gồm xây lắp dự án truyền tải và nhà máy điện, được kỳ vọng về khả năng phục hồi từ 2024-2025. Theo EVN, dự kiến kế hoạch đầu tư xây dựng cho 2024 khoảng 102,000 tỷ đồng, tăng 12% so với 2023. Trong đó, dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phối Nối là trọng tâm.

Nhìn dài hạn hơn, nhu cầu phát triển hệ thống truyền tải điện rất cần thiết khi hệ thống điện chưa đáp ứng được tỷ trọng công suất cao NLTT cùng với nhu cầu tăng cường cung ứng điện từ Nam ra Bắc. Trong khi đó, xây dựng các nguồn điện sẽ là điểm tựa cho tăng trưởng kinh tế. Theo QHĐ8, kế hoạch vốn và lượng công việc cho hoạt động xây lắp (hạ tầng và nguồn điện) là rất lớn từ nay đến 2030. Điều này cơ bản sẽ đảm bảo nguồn việc và hỗ trợ triển vọng tăng trưởng dài hạn nhóm xây lắp điện đặc biệt đối với những doanh nghiệp có năng lực làm dự án quy mô lớn.

Châu An

FILI

Theo báo cáo cập nhật “Triển vọng ngành Dầu khí 2024”, giá dầu trung bình năm 2024 có thể duy trì ổn định hoặc giảm nhẹ so với mức giá trung bình năm 2023 do nhu cầu có thể tăng trưởng chậm lại trong khi sản lượng tăng.

Theo EIA, nhu cầu dầu toàn cầu dự báo tăng 2.3 triệu thùng/ngày, lên 101.7 triệu thùng/ngày trong năm 2023, cao hơn mức tăng chậm 1.8 triệu thùng/ngày của nguồn cung (đạt 101.9 triệu thùng/ngày).

SSI cho rằng trong năm 2024, tăng trưởng nhu cầu toàn cầu dự kiến sẽ chậm lại còn 1.1 triệu thùng/ngày. Mặt khác, mặc dù OPEC+ tiếp tục cắt giảm 2.2 triệu thùng trong quý 1/2024, nguồn cung dự kiến sẽ tăng 1.2 triệu thùng/ngày từ các quốc gia không thuộc OPEC+, đặc biệt là Mỹ, Brazil và Iran.

Nguồn cung từ Mỹ ước tính tăng 1.4 triệu thùng/ngày trong năm 2023, chiếm 2/3 mức tăng trưởng nguồn cung ngoài OPEC+, so với mức giảm 400 ngàn thùng/ngày của OPEC+.

SSI kỳ vọng giá dầu trung bình sẽ đạt mức 75-85 USD/thùng trong năm 2024 so với mức trung bình 82 USD/thùng so với đầu năm. Dẫn nhận định từ Wood Mackenzie, mức giá này vẫn mang lại lợi nhuận cho phần lớn các dự án E&P hiện tại.

Hoạt động E&P ấm lại, nhiều dự án triển vọng

SSI nhận định, với môi trường giá dầu neo ở mức cao trong năm 2023, hoạt động E&P (thăm dò và khai thác) toàn cầu đã ấm hơn đáng kể sau một thời gian dài thiếu đầu tư (giai đoạn 2016-2021), khi các quốc gia ở cả khu vực Trung Đông và APAC công bố kế hoạch bổ sung công suất trong 3-5 năm tới, thúc đẩy nhu cầu về các dịch vụ thượng nguồn như xây dựng EPCI và khoan ngoài khơi.

Đối với Việt Nam, PVN cũng cho biết năm 2023 là năm thành công trong hoạt động thăm dò và sản xuất, với trữ lượng thăm dò mới là 13 triệu tấn quy dầu trong khi sản lượng dầu thô đạt 10.5 triệu tấn (cao hơn 12% so với kế hoạch). Sản lượng khí sản xuất cũng đạt 7.5 tỷ m3 (cao hơn 25% so với kế hoạch).

Kết thúc năm 2023 kém tích cực, các hoạt động phát triển E&P đã bắt đầu có dấu hiệu cải thiện trong năm 2024 với việc hoàn thành và khởi động nhiều dự án. Bao gồm:

Dự án Block B - Ô Môn: Dự án E&P lớn nhất cả nước mà SSI kỳ vọng có thể đạt được quyết định đầu tư cuối cùng và khởi công xây dựng trong nửa cuối năm 2024.

PVN đã tổ chức lễ ký kết và triển khai tại Hà Nội để khởi động đại dự án điện khí Block B – Ô Môn vào tháng 10/2023. Gói thầu EPCI #1 được trao cho liên danh PTSC-McDermott với tổng giá trị (gồm giàn vận hành trung tâm, khu sinh hoạt và một số giàn đầu giếng) ước tính là 1.1 tỷ USD.

Ngoài ra, các gói EPCI#2 và #3 gần đây cũng đã được trao thầu (tới PTSC và các đối tác của PTSC) cho giàn đầu giếng và đường ống nội địa. Gói thầu sẽ cho phép PTSC và các đối tác sớm chuẩn bị hợp đồng EPC dù chưa có quyết định đầu tư cuối cùng, với mục tiêu đẩy nhanh tiến độ dự án nếu nhà đầu tư đạt được quyết định đầu tư cuối cùng sau này.

Tuy nhiên, giá trị công việc ban đầu sẽ tương đối nhỏ và không đóng góp nhiều vào chỉ tiêu tài chính trong nửa đầu năm 2024.

LNG Thị Vải: Kho cảng LNG Thị Vải có sức chứa 1 triệu tấn và khả năng cung cấp 1.4 tỷ m3/năm, đã chạy thử nghiệm thí điểm trong tháng 07/2023 và đưa vào vận hành vào tháng 10/2023. GAS cũng đang hoàn thiện nghiên cứu khả thi về việc mở rộng công suất kho cảng LNG Thị Vải lên 3 triệu tấn/năm cũng như dự án LNG Sơn Mỹ.

Sư Tử Trắng (Sư Tử Trắng), giai đoạn 2B: GAS đang cập nhật báo cáo tiền khả thi của dự án và dự kiến dự án sẽ bắt đầu đi vào hoạt động sớm nhất vào năm 2027, với nguồn cung khí 1.2 tỷ m3/năm. Giai đoạn 2A trước đó đã đi vào hoạt động từ tháng 06/2021, với tổng trữ lượng khí tự nhiên là 5.5 tỷ m3 và 63 triệu thùng condensate dự kiến sẽ được khai thác trong giai đoạn 2021-2025.

Lạc Đà Vàng (Lạc Đà Vàng): Mỏ Lạc Đà Vàng thuộc bể Cửu Long đã có quyết định đầu tư cuối cùng vào cuối năm 2023 với tổng giá trị đầu tư là 700 triệu USD. Dự án dự kiến sẽ khai thác dòng khí đầu tiên vào năm 2026. Mỏ có tổng trữ lượng dầu quy đổi ước tính là 100 triệu thùng, và có thể khai thác tối đa từ 30 đến 40 ngàn thùng dầu quy đổi mỗi ngày.

Trong năm 2024, với dự báo giá dầu khó tăng mạnh, dự án Block B vẫn sẽ là động lực chính của ngành dầu khí với tính chất khá cấp thiết để bù đắp cho các mỏ khí nội địa đang dần cạn kiệt trong thời gian tới.

Chính phủ Việt Nam vẫn duy trì mục tiêu khai thác dòng khí đầu tiên vào cuối năm 2026. Tuy nhiên, vẫn còn những trở ngại trong việc giải quyết FID, đặc biệt là việc ký kết GSPA/GSA với cả sản lượng cam kết, giá khí và quyết định đầu tư cuối cùng cho dự án nhà máy điện Ô Môn 3 & 4. Những vấn đề này cần được Chính phủ làm rõ và đưa ra các biện pháp cụ thể hơn. Tuy nhiên, tin tức cập nhật về dự án sẽ tiếp tục hỗ trợ giá cổ phiếu ngành dầu khí, đặc biệt là các công ty thượng nguồn.

Hoạt động E&P sôi động hơn làm tăng nhu cầu thăm dò và phát triển các mỏ dầu khí cũng như nhu cầu khoan cao hơn, đặc biệt đối với phân khúc khoan ngoài khơi vì hầu hết nhu cầu đều tập trung ở khu vực Trung Đông và APAC. Điều này đẩy giá thuê ngày của các giàn khoan tự nâng IC 360-400 lên khoảng 120 ngàn-150 ngàn USD/ngày (từ mức thấp 60 ngàn USD/ngày trong năm 2021), gần như tương đương với khung giá trong chu kỳ khoan trước đây (giai đoạn 2013-2015), và giá thuê giàn nửa chìm nửa nổi được đẩy lên mức 250 ngàn-300 ngàn USD/ngày (cao hơn gấp đôi so với mức đáy gần đây).

Theo S&P Global, tỷ lệ công suất giàn khoan cũng tốt hơn nhiều đạt gần 90%, so với công suất năm ngoái là từ 75% -80%. Nguồn cung mới cũng rất hạn chế, với các đơn đóng mới chỉ chiếm khoảng 4% số lượng giàn khoan tự nâng hiện tại, do đó, bất kỳ sự tăng trưởng nào về nhu cầu sẽ đẩy giá thuê tăng lên.

Châu An

FILI

Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (PTSC, HNX: PVS) vừa trúng thêm gói thầu từ Dự án khí Lô B, với đơn vị vận hành là Công ty TNHH MTV Dịch vụ Cơ khí Hàng hải PTSC (PTSC M&C) - công ty con của PVS.

Ngày 29/11/2023, Chi nhánh Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) - Công ty Điều hành Dầu khí Phú Quốc (PQPOC) đã tổ chức trao thầu và triển khai hợp đồng EPCI#2 cho PTSC M&C, công ty thành viên của PVS.

EPCI#2 là hợp đồng liên quan đến thiết kế, mua sắm, chế tạo và lắp đặt giàn thu gom/ giàn đầu giếng và hệ thống đường ống nội mỏ - Dự án khí Lô B. Trước đó, liên danh McDermott và PVS đã trúng gói thầu EPCI#1 về thiết kế, xây dựng, lắp đặt cụm giàn công nghệ trung tâm và giàn nhà ở cho Dự án phát triển mỏ Lô B, với trị giá xấp xỉ 1.1 tỷ USD. Gói thầu EPCI#1 bao gồm 1 giàn CPP, giàn nhà ở và tháp đuốc, cũng do PTSC M&C làm nhà thầu thi công chính.

Dự báo, giá trị của EPCI#2 cũng lên tới hàng trăm triệu USD.

Lô B - Ô Môn là chuỗi dự án khí điện trọng điểm của Nhà nước có quy mô lớn tại Việt Nam. Chuỗi dự án bao gồm tổ hợp các dự án thành phần: Dự án phát triển mỏ Lô B (thượng nguồn), Dự án đường ống Lô B - Ô Môn (trung nguồn) và 4 nhà máy điện (NMĐ) khí Ô Môn (hạ nguồn).

EPCI#2 là gói thầu quan trọng trong phần thượng nguồn, có vai trò định hình các mốc quan trọng của Dự án khí Lô B, trong đó có mốc đón dòng khí đầu tiên (First Gas). Gói thầu bao gồm các cấu kiện chính: 04 giàn thu gom/ giàn đầu giếng (Hub platforms/ Wellhead Platforms) có tổng khối lượng gần 15,000 tấn; 3 đường ống nội mỏ 20 inch, 1 đường ống 8 inch với tổng chiều dài gần 50 km.

Trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, PTSC M&C cũng đang là tổng thầu EPC có tên tuổi, thực hiện các dự án xây dựng các Trạm biến áp ngoài khơi cho các trang trại điện gió trong khu vực và trên thế giới.

Thời gian qua, việc triển khai chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn đạt được nhiều bước tiến thuận lợi. Dự án được triển khai đúng tiến độ sẽ là bước tiến quan trọng của PVN trong việc góp phần thực hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam tại COP26 với mục tiêu giảm phát thải Carbon để ứng phó biến đổi khí hậu, Quy hoạch điện 8 được xây dựng hướng tới hệ thống năng lượng “xanh hơn”, “sạch hơn”, phù hợp với xu thế chuyển dịch năng lượng trên toàn cầu.

Dự báo trúng gói thầu 100 triệu USD tại mỏ Lạc Đà Vàng

Trong báo cáo gần đây từ VCBS, vào đầu tháng 11/2023, tập đoàn khai thác dầu Murphy Oil (Mỹ) đã ra Quyết định đầu tư cuối cùng (FID) cho dự án mỏ Lạc Đà Vàng. VCBS vì thế kỳ vọng PVS hưởng lợi từ dự án Lạc Đà Vàng quy mô 693 triệu USD, với hợp đồng thi công giàn xử lý trung tâm và các công trình phụ trợ trị giá hơn 100 triệu USD.

Bên cạnh đó, PVS hiện đang vận hành 6 tàu FSO/FPSO. Đội tàu có hiệu suất hoạt động liên tục và đều đã ký hợp đồng dài hạn. Với kỳ vọng giá dầu duy trì ở mức trên 85 USD/thùng trong 2024, VCBS cho rằng mảng dịch vụ kho nổi FSO/ FPSO vẫn sẽ đóng góp ổn định vào kết quả PVS, đặc biệt trong trường hợp các dự án lớn như Lô B - Ô Môn, Lạc Đà Vàng đi vào hoạt động.

Châu An

FILI

Dù hoạt động kinh doanh chính đi lùi nhưng nhờ lãi bán các khoản đầu tư, CTCP SCI (HNX: S99) lãi ròng gần 47 tỷ đồng trong quý 3/2023, trong khi cùng kỳ lỗ gần 11 tỷ đồng.

Cụ thể, doanh thu thuần quý 3 của S99 đạt gần 240 tỷ đồng, giảm 53% so với cùng kỳ. Nhưng nhờ giá vốn có mức giảm lớn, lãi gộp của Công ty chỉ giảm 8%, còn hơn 33 tỷ đồng.

Thay vào đó, điểm sáng của S99 đến từ hoạt động tài chính khi doanh thu đạt hơn 41 tỷ đồng, gấp 5 lần cùng kỳ. Phần lớn doanh thu tài chính đến từ việc bán các khoản đầu tư, riêng hoạt động này mang về hơn 33 tỷ đồng.

Cũng liên quan đến tài chính, nhờ công ty con là CTCP SCI E&C hoàn nhập các khoản dự phòng bảo hành liên quan đến các dự án điện gió nên S99 lãi khác gần 87 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ gần 1 tỷ.

Dù có nhiều nguồn thu đột biến nhưng chi phí của S99 cũng tăng tương đối mạnh, chi phí tài chính và chi phí quản lý lần lượt gấp 2 lần và tăng 51% so với cùng kỳ, lên 53 tỷ đồng và 48 tỷ đồng.

Tuy nhiên, S99 vẫn lãi ròng gần 47 tỷ đồng, khả quan hơn nhiều so với số lỗ gần 11 tỷ đồng cùng kỳ. Kết quả này cũng giúp lãi ròng 9 tháng đầu năm của S99 vượt mức 82 tỷ đồng, gấp 2.7 lần cùng kỳ năm trước.

Kết quả kinh doanh quý 3 và 9 tháng đầu năm 2023 của S99. Đvt: Tỷ đồng

Trên bảng cân đối kế toán, tổng tài sản của S99 tại thời điểm 30/09/2023 ghi nhận hơn 4 ngàn tỷ đồng, tăng 9% so với đầu năm. Chiếm hơn một nửa trong đó là tài sản cố định với hơn 2.1 ngàn tỷ đồng, gấp gần 3 lần cuối năm trước. Hàng tồn kho cũng tăng đến 93%, lên gần 647 tỷ đồng.

Một trong những điểm đáng chú ý nhất trong tài sản của S99 là danh mục chứng khoán kinh doanh khi giá trị vào cuối tháng 9 vượt hơn 95 tỷ đồng, dù đầu năm chỉ xấp xỉ 19 tỷ đồng. Trong đó, EIB là cổ phiếu chiếm tỷ trọng lớn nhất danh mục với giá gốc gần 83 tỷ đồng. Tuy nhiên, giá trị hợp lý của khoản đầu tư vào cổ phiếu này tại thời điểm lập báo cáo chỉ còn gần 38 tỷ đồng và S99 đã phải lập dự phòng gần 15 tỷ đồng. Trước đó, vào thời điểm 30/06/2023, giá gốc khoản đầu tư cổ phiếu EIB chỉ hơn 18 tỷ đồng.

Danh mục chứng khoán kinh doanh của S99 vào 30/09/2023Nguồn: S99

Về nợ, tổng nợ phải trả của S99 vượt hơn 2.5 ngàn tỷ đồng, tăng 11%. Trong đó, tổng lãi vay vẫn đi ngang với gần 1.5 ngàn tỷ đồng.

Tin vui là số tiền người mua trả trước đạt xấp xỉ 512 tỷ đồng, gấp 2.7 lần. Trong đó, Công ty TNHH Thủy điện Nậm Mô 2 đã trả trước hơn 122 tỷ đồng. Nậm Mô 2 là công ty con thuộc Tập đoàn Phongsubthavy - tập đoàn hàng đầu tại Lào về đầu tư và phát triển các dự án năng lượng. Tháng 4/2023, S99 và Nậm Mô 2 đã ký kết hợp đồng EPC để thực hiện dự án Nhà máy thủy điện Nậm Mô 2 tại huyện Mường Mộc, tỉnh Xiêng Khoảng, Lào. Dự án dự kiến hoàn thành nối lưới và xuất khẩu điện về Việt Nam cho EVN trong quý 3/2025.

Mặt khác, phần lớn khoản tiền được trả trước của S99 đến từ Công ty TNHH Năng lượng Nam Sam 3 cho dự án thủy điện Nam Sam 3, cũng được thực hiện trên đất Lào.

Hà Lễ

FILI

CTCP Gang thép Thái Nguyên (Tisco, UPCoM: TIS) ghi nhận quý lỗ thứ 5 liên tiếp, qua đó cho thấy ngành thép vẫn còn chìm đắm trong khó khăn và thách thức. Chưa hết, cơn đau đầu còn đến từ dự án đã "nằm đắp chiếu" trong hơn 15 năm qua với số vốn bỏ vào hơn 6,500 tỷ đồng.

Quý 3/2023, Tisco ghi nhận doanh thu thuần 2.4 ngàn tỷ đồng và lãi gộp 34 tỷ đồng, giảm tương ứng 7% và 24% so với cùng kỳ. Việc làm ăn giảm sút giữa lúc ngành thép bước vào giai đoạn thấp điểm (mùa mưa hàng năm).

Bên cạnh kinh doanh suy giảm, công ty thép này còn gánh thêm phần tăng về chi phí tài chính và chi phí quản lý doanh nghiệp. Trong quý 3, chi phí tài chính tăng 14% lên 43 tỷ đồng, chủ yếu là lãi vay, trong khi chi phí quản lý doanh nghiệp tăng 36% lên 49 tỷ đồng. Điểm sáng duy nhất là doanh thu hoạt động tài chính tăng 274% lên 10 tỷ đồng.

Kết quả, Tisco lỗ ròng 59 tỷ đồng trong quý 3, hơn gấp đôi mức lỗ của cùng kỳ (25 tỷ đồng) và đánh dấu 5 quý lỗ liên tiếp.

Kết quả kinh doanh quý 3/2023 của Tisco

Đvt: Tỷ đồng

Lũy kế 9 tháng đầu năm, Tisco ghi nhận doanh thu thuần 6,790 tỷ đồng, giảm 29% so với cùng kỳ, và lỗ sau thuế 194 tỷ đồng.

Nợ ngắn hạn gấp 3 lần tài sản ngắn hạn

Bảng cân đối kế toán còn thể hiện những áp lực thanh khoản trong ngắn hạn.

Tại thời điểm 30/09, tài sản ngắn hạn ở mức 2.7 ngàn tỷ đồng, trong đó có hơn 100 tỷ tiền mặt. Hàng tồn kho đi ngang ở mức 1.8 ngàn tỷ đồng, trong khi các khoản phải thu ngắn hạn tăng gần 53% so với đầu năm, đạt 761 tỷ đồng, trong đó bao gồm khoản trích lập dự phòng nợ xấu 348 tỷ.

Ở bên kia bảng cân đối, nợ ngắn hạn ở mức 6.5 ngàn tỷ đồng, trong đó vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn ở mức 2.9 ngàn tỷ.

Hơn 6.5 ngàn tỷ mắc kẹt ở dự án dang dở

Một điểm cũng cần lưu ý là khoản mục tài sản dài hạn gần 8 ngàn tỷ đồng, trong đó chủ yếu là các khoản xây dựng dở dang liên quan đến dự án cải tạo Gang thép giai đoạn II. Đây là dự án từng mang rất nhiều kỳ vọng nhưng đã "nằm đắp chiếu" trong 15 năm qua.

Dự án cải tạo Gang thép giai đoạn II của Tisco được khởi công từ năm 2007, với tổng chi phí dự toán ban đầu 3.8 ngàn tỷ đồng và nhà thầu chính là công ty China Metallurgical Group Corporation (MCC). Sau khoảng thời gian trì hoãn và kéo dài, dự án được điều chỉnh tổng mức đầu tư lên 8.1 ngàn tỷ đồng.

Đến nay, số vốn dành cho dự án đã lên hơn 6.5 ngàn tỷ đồng, trong đó 3.3 ngàn tỷ đồng là lãi vay vốn hóa.

Sau 15 năm "nằm đắp chiếu", gần đây dự án mới có dấu hiệu hồi sinh trở lại. Từ ngày 14 đến 24/10/2022, Tập đoàn luyện kim Trung Quốc (MCC) đã cử Đoàn công tác đến làm việc trực tiếp tại Việt Nam để khảo sát, đánh giá, trao đổi với các cấp có thẩm quyền và doanh nghiệp liên quan của Việt Nam về Dự án Tisco 2. Sau đó, họ cũng cử người đến để đánh giá thiết bị, công trình để đưa ra phương án khôi phục dự án. 

Đây là những dấu hiệu tích cực cho thấy dự án đã sắp được xây dựng trở lại. Tuy nhiên, nếu vẫn trì hoãn và kéo dài, dự án từng được kỳ vọng rất cao này sẽ là một gánh nặng khổng lồ cho Tisco. Hãy nhớ rằng đến nay lãi vay góp vào dự án đã lên tới 3.3 ngàn tỷ đồng, một con số khổng lồ nếu so với lợi nhuận khiêm tốn mà Tisco có được mỗi năm.

Kết quả kinh doanh của Tisco

Vũ Hạo

FILI