Đồng yên Nhật đắt nhất hơn 2 tháng vì BOJ có thể tiếp tục tăng lãi suất

MỚI

Giá vàng biến động mạnh: Xu hướng tăng còn tiếp diễn?

Giá vàng thế giới trong tuần qua liên tục dao động do tác động của nhiều yếu tố, từ dữ liệu lạm phát, phiên điều trần của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), đến những căng thẳng thương mại và địa chính trị.

Dù có lúc tăng mạnh lên gần 2.940 USD/ounce, nhưng cuối tuần, áp lực điều chỉnh đã khiến giá giảm trở lại. Giới phân tích có quan điểm trái chiều về xu hướng của vàng trong ngắn hạn, trong khi nhà đầu tư cá nhân vẫn tỏ ra lạc quan.

Thị trường vàng trải qua tuần biến động mạnh

Giá vàng mở đầu tuần ở mức 2.863 USD/ounce và nhanh chóng tăng lên 2.880 USD vào nửa đêm theo giờ miền Đông (EST). Đến phiên giao dịch sáng thứ Hai tại Bắc Mỹ, giá chạm 2.905 USD, trước khi đạt đỉnh 2.940 USD vào buổi tối cùng ngày.

Trong tuần, giá vàng liên tục dao động theo các thông tin kinh tế. Ngày thứ Ba, khi Chủ tịch Fed Jerome Powell điều trần trước Quốc hội, giá vàng giảm xuống 2.884 USD vào buổi sáng nhưng nhanh chóng phục hồi về mức 2.900 USD. Đến thứ Tư, sau báo cáo lạm phát cao hơn dự kiến, giá vàng bật tăng lên 2.908 USD trong phiên điều trần của Powell trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện Mỹ.

Tuy nhiên, sau ba lần thất bại trong việc vượt qua mốc 2.940 USD, giá vàng giảm mạnh vào sáng thứ Sáu, từ 2.932 USD xuống còn 2.886 USD. Nguyên nhân đến từ báo cáo doanh số bán lẻ yếu kém của Mỹ, làm dấy lên lo ngại Fed sẽ giữ nguyên lãi suất lâu hơn dự kiến.

James Stanley, chiến lược gia cấp cao tại Forex.com, vẫn giữ quan điểm lạc quan: "Xu hướng tăng vẫn còn mạnh và tôi không nghĩ chúng ta đã đạt đỉnh. Mốc 3.000 USD có thể chưa đến ngay, nhưng xu hướng chung vẫn là đi lên."

Trong khi đó, Colin Cieszynski, chiến lược gia trưởng tại SIA Wealth Management, lại tỏ ra thận trọng: "Vàng đã có một đợt tăng mạnh gần đây và có thể cần thời gian để điều chỉnh. Ngoài ra, tuần tới là kỳ nghỉ lễ với thời gian giao dịch ngắn hơn."

Adrian Day, Chủ tịch Adrian Day Asset Management, đồng tình với quan điểm giá vàng tiếp tục tăng: "Động lực vẫn ủng hộ vàng, các yếu tố hỗ trợ vẫn nguyên vẹn."

Nhiều yếu tố đang ảnh hưởng đến giá vàng, bao gồm: Dữ liệu CPI và PPI mới nhất cho thấy lạm phát vẫn cao, làm giảm kỳ vọng về việc Fed sớm cắt giảm lãi suất. Căng thẳng ở Ukraine và các khu vực khác khiến nhà đầu tư tìm đến vàng như một kênh trú ẩn an toàn. Lượng vàng chảy từ London sang Mỹ để lưu trữ tại các kho của COMEX đang thu hút sự chú ý của giới đầu tư, với một số dự đoán giá vàng có thể lên tới 4.000 USD/ounce trong tương lai.

Rich Checkan, Chủ tịch Asset Strategies International, nhấn mạnh: "Bất ổn vẫn là yếu tố chủ đạo. Lạm phát chưa có dấu hiệu giảm và vàng đang hưởng lợi từ tình trạng này."

Liệu vàng có sớm đạt mốc 3.000 USD/ounce?

Theo khảo sát của Kitco News, các nhà đầu tư cá nhân vẫn tỏ ra lạc quan về giá vàng dù không còn quá mạnh mẽ như trước. Trong số 14 chuyên gia Phố Wall tham gia khảo sát, 71% dự báo giá vàng tăng trong tuần tới, 14% dự đoán giảm và 14% cho rằng giá sẽ đi ngang. Khảo sát với 201 nhà đầu tư cá nhân cho thấy 65% kỳ vọng giá tăng, 24% dự đoán giảm và 11% nghĩ giá vàng sẽ đi ngang.

Bob Haberkorn, chuyên gia môi giới hàng hóa tại RJO Futures, nhận định rằng dù giá vàng đã điều chỉnh vào cuối tuần, nhưng nhiều nhà đầu tư vẫn đang "kiên nhẫn chờ cơ hội gia tăng vị thế."

Mức 3.000 USD/ounce đang được coi là ngưỡng tâm lý quan trọng. Một số chuyên gia cho rằng giá vàng có thể đạt mốc này trong quý I hoặc quý II năm nay, tùy thuộc vào diễn biến của chính sách tiền tệ và tình hình kinh tế thế giới.

Marc Chandler, Giám đốc Bannockburn Global Forex, lại cảnh báo: "Vàng không thể tăng mãi. Có thể chúng ta đang tiến gần đến một đợt điều chỉnh trước khi tiếp tục đà tăng."

Trong khi đó, Adam Button, chuyên gia tại Forexlive.com, nhận định: "Mốc 3.000 USD có sức hút, nhưng chu kỳ tăng giá của vàng có thể đang đến giai đoạn cuối. Một số nhà đầu tư có thể muốn chốt lời."

Giá vàng đã trải qua một tuần đầy biến động và vẫn đang được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố vĩ mô quan trọng. Dù nhiều chuyên gia vẫn tin vào xu hướng tăng, một số cảnh báo về khả năng điều chỉnh trong ngắn hạn. Nhà đầu tư sẽ tiếp tục theo dõi các dữ liệu kinh tế, diễn biến lãi suất của Fed và những căng thẳng địa chính trị để đưa ra quyết định phù hợp.

MỚI

Fed gặp khó đủ đường

Lạm phát ở Mỹ tăng tốc và các kế hoạch thuế quan của Tổng thống Donald Trump có thể sẽ khiến áp lực lạm phát ở nước này càng thêm lớn trong thời gian tới...

Thực tế này khiến chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) gặp trở ngại, trong khi ông Trump lại tìm cách gây sức ép để Fed giảm lãi suất nhanh hơn.

Các số liệu thống kê mới nhất không ủng hộ nỗ lực cắt giảm lãi suất của Fed. Báo cáo từ Bộ Lao động Mỹ ngày 12/2/2025 cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) toàn phần tháng 1/2025 của Mỹ tăng 0,5% so với tháng trước (mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 8/2023), và tăng 3% so với cùng kỳ năm 2024 (tăng tốc từ mức 2,9% của tháng 12/2024). Cả mức tăng so với tháng trước và cùng kỳ năm trước này đều cao hơn dự báo của giới phân tích, tương ứng là 0,3% và 2,9%.

Chỉ số CPI lõi, không tính giá thực phẩm và năng lượng, tăng 0,4% so với tháng trước và tăng 3,3% so với cùng kỳ năm 2024, cũng đều cao hơn so với dự báo. Riêng mức tăng tháng của CPI lõi là cao nhất kể từ tháng 4/2023.

Dữ liệu lạm phát tháng 1/2025 cho thấy tiến trình giảm lạm phát gập ghềnh và chặng cuối không dễ dàng trong cuộc chiến chống lạm phát mà Fed khởi xướng cách đây gần tròn 3 năm. Tốc độ lạm phát ở Mỹ đã giảm nhanh sau khi lập đỉnh trên 9% vào mùa hè năm 2022, nhưng tiến trình giảm lạm phát trong những tháng gần đây trở nên rời rạc.

CƠ HỘI HẠ LÃI SUẤT SỤT GIẢM

Chủ tịch Fed Chi nhánh Chicago, ông Austan Goolsbee, gọi báo cáo lạm phát trên là một “sự thức tỉnh”. Dù nói rằng không muốn suy đoán quá nhiều từ một báo cáo lạm phát duy nhất, đặc biệt là khi dữ liệu của tháng 1 thường chịu sự chi phối nhiều của các yếu tố mùa vụ, ông Goolsbee nhấn mạnh rằng sự tăng tốc của lạm phát trong tháng 1/2025 là một diễn biến không được mong đợi.

Giới phân tích vốn dĩ đã rất mong đợi sự cải thiện hơn nữa của giá cả ở nhóm nhà ở, bởi giá nhà ở Mỹ tăng cao trong năm 2024 là một yếu tố quan trọng cản trở tiến trình giảm lạm phát.

Ông Jonathan Wright, từng là nhà kinh tế học tại Fed và hiện công tác tại Đại học Johns Hopkins, nói rằng dữ liệu mới nhất “củng cố khả năng lạm phát mắc kẹt ở ngưỡng khoảng 3% và mức giảm lạm phát 1 điểm phần trăm cuối cùng là rất khó đạt được”, ý nhắc đến mục tiêu lạm phát 2% của Fed. Ông Wright cũng cho rằng trong ngắn hạn, khả năng Fed có một đợt tăng lãi suất “ít nhất cũng ngang bằng” với khả năng có một đợt giảm lãi suất.

Trên thị trường lãi suất tương lai tại thời điểm ngày 13/2/2025, khả năng Fed giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm trong cuộc họp tháng 6 chỉ còn hơn 30%, từ mức hơn 50% của ngày hôm trước, theo dữ liệu từ công cụ FedWatch Tool của sàn CME.

Trước khi báo cáo CPI được công bố, các nhà giao dịch kỳ vọng Fed sẽ giảm lãi suất thêm tổng cộng 0,37 điểm phần trăm trong năm 2025. Nhưng sau khi số liệu này được công bố, kỳ vọng về mức giảm lãi suất của cả năm giảm còn 0,27 điểm phần trăm.

Điều này phản ánh khả năng lớn hơn là Fed chỉ có một lần duy nhất giảm lãi suất trong năm 2025, với mức giảm 0,25 điểm phần trăm. Giới phân tích nhận định nếu Fed có giảm lãi suất trong năm nay, động thái đó chỉ có thể diễn ra vào nửa sau của năm.

Áp lực giá cả ở Mỹ cho thấy sự dai dẳng đúng vào thời điểm nền kinh tế đối mặt với sự bấp bênh lớn. Trong 3 tuần cầm quyền đầu tiên, ông Trump đã đưa ra một loạt kế hoạch thuế quan phủ bóng lên triển vọng kinh tế Mỹ và toàn cầu - từ thuế quan áp lên hàng hóa Trung Quốc, Canada và Mexico, cho tới thuế quan đánh vào toàn bộ thép và nhôm nhập khẩu, và ý tưởng áp thuế quan có đi có lại lên tất cả các quốc gia. Cùng với các chính sách khác của ông Trump như giảm thuế, trục xuất người nhập cư trái phép và nới lỏng quy chế giám sát, các kế hoạch và ý tưởng thuế quan này tạo thành một “hỗn hợp” khó đoán định.

Dù còn nhiều tranh cãi về hiệu ứng của các chính sách này với tăng trưởng kinh tế Mỹ, nhiều chuyên gia kinh tế nghiêng về khả năng các chính sách đó có thể khiến lạm phát ở Mỹ trỗi dậy, phá hỏng thành quả cuộc chiến chống lạm phát mà Fed đã có được tính đến thời điểm này.

“Rủi ro là lạm phát cao hơn và tăng trưởng kinh tế chậm lại”, ông Alan Deitmeister - người từng có thời gian là nhà kinh tế học tại Fed và hiện làm tại ngân hàng Thụy Sỹ UBS - nói về các đề xuất chính sách của ông Trump. Ông Deitmeister cho rằng hiệu ứng của các chính sách đó đến đâu sẽ tùy thuộc vào việc mỗi chính sách được thực thi cụ thể như thế nào, và triển vọng kinh tế Mỹ ở thời điểm này là “rất khó đoán”.

Ông Trump và các đồng minh của ông trong Đảng Cộng hòa đổ lỗi cho chính quyền tiền nhiệm của Tổng thống Joe Biden gây lạm phát cao. Hạ nghị sỹ Cộng hòa Jason Smith cho rằng ông Biden “không kéo được giá cả xuống và để lại một mớ hỗn độn lạm phát để Tổng thống Trump phải dọn dẹp”. Trong một bài đăng trên mạng xã hội sau báo cáo CPI, ông Trump đã viết: “Ông Biden gây lạm phát cao!”.

FED ĐƯƠNG ĐẦU ÁP LỰC CHÍNH TRỊ

Đối mặt với thực tế lạm phát cao nhưng ông Trump lại muốn Fed giảm lãi suất - hướng đi có thể khiến lạm phát tăng dữ dội hơn nữa. Cùng ngày 12/2/2025, trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump cho rằng lãi suất cần phải thấp hơn, đó là “điều cần phải đi song hành với thuế quan sắp tới”.

Đây là lần thứ hai kể từ khi lên cầm quyền trong nhiệm kỳ này, ông Trump kêu gọi Fed hạ lãi suất. Trong bài phát biểu trực tuyến tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) ở Davos, Thụy Sỹ (tháng 1/2025), ông Trump thể hiện rõ quan điểm muốn lãi suất thấp hơn.

“Tôi sẽ yêu cầu lãi suất giảm ngay lập tức và lãi suất cũng nên giảm trên toàn thế giới. Lãi suất ở các nền kinh tế khác nên giảm theo chúng tôi”, ông Trump tuyên bố.

Đứng trước áp lực chính trị và thực tế lạm phát dai dẳng, Fed thể hiện lập trường không vội vã trong việc nới lỏng chính sách tiền tệ. Sự cứng rắn này của Fed có thể mở đường cho một cuộc xung đột mới với ông Trump - người mà trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên đã không tiếc lời chỉ trích Fed khi Ngân hàng Trung ương này không nghe theo lời kêu gọi cắt giảm lãi suất của ông. Sau 3 đợt giảm lãi suất vào năm 2024, với mức giảm tròn 1 điểm phần trăm, Fed hiện đang duy trì lãi suất quỹ liên bang ở mức 4,25-4,5%.

Ông Goolsbee dự báo lãi suất Fed cuối cùng sẽ giảm về mức “thấp hơn một chút so với hiện tại”, nhưng việc giảm thêm lãi suất đòi hỏi phải có “sự tin tưởng chắc chắn rằng chúng ta đang trên đà đạt tới mục tiêu lạm phát 2%”.

Theo ông Goolsbee, ít nhất trong dài hạn hơn, hộ gia đình và doanh nghiệp trong nền kinh tế Mỹ có vẻ không để mất đi niềm tin rằng lạm phát rồi sẽ tiếp tục giảm, kỳ vọng như vậy mang lại cho ông “một chút thoải mái”, vì “mọi người không xem đây là một sự dịch chuyển vĩnh viễn của lạm phát hay một tín hiệu của một nền kinh tế quá nóng kéo dài”.

Dù vậy, ông Goolsbee bày tỏ lo ngại rằng các chính sách của ông Trump sẽ khiến cho công việc của Fed sẽ trở nên khó khăn hơn trong việc đánh giá các số liệu kinh tế sắp tới. Chẳng hạn, nếu áp lực giá cả bị chi phối bởi cú sốc nguồn cung liên quan tới chính sách thuế quan thay vì do sự gia tăng của nhu cầu, phản ứng chính sách của Fed có thể sẽ khác.

Ra điều trần tại Quốc hội Mỹ vào tuần vừa qua, Chủ tịch Fed Jerome Powell đề cập đến số liệu lạm phát mới nhất và ông cho rằng “chúng ta đang đến gần, nhưng chưa thực sự đạt được mục tiêu lạm phát”. Ông khẳng định đã có “tiến bộ lớn” trong cuộc chiến kéo lạm phát xuống, nhưng “chúng ta chưa thực sự đến nơi, nên chúng tôi muốn giữ chính sách thắt chặt”.

Trong hai ngày điều trần, thông điệp chính của ông Powell gửi tới các nghị sỹ là Fed không vội hạ lãi suất. Ông cũng khẳng định quyền tự chủ của Fed trong hoạch định chính sách tiền tệ, ngầm bác bỏ áp lực chính trị từ ông Trump đối với Fed. “Chúng tôi sẽ đưa ra chính sách tốt hơn, chúng tôi sẽ giữ lạm phát ở mức thấp hơn, nếu chúng tôi chỉ tập trung thực hiện công việc của mình và tránh xa chính trị, tránh xa các cuộc bầu cử và không cố gắng ủng hộ hay làm tổn thương bất kỳ đảng chính trị nào hoặc bất kỳ bộ lọc chính trị nào, thay vào đó chỉ cố gắng tập trung vào các dữ liệu kinh tế. Nếu chúng tôi bắt đầu dựng lên những bộ lọc chính trị, chúng tôi sẽ trở nên kém hiệu quả hơn trong công việc vốn đã khá khó khăn của mình”, ông Powell cho biết.

Giới chức Fed trong những tuần gần đây đều cho rằng chừng nào thị trường lao động còn vững vàng, Fed cần có thêm bước tiến rõ rệt của tiến trình giảm lạm phát mới có thể hạ lãi suất thêm lần nữa.

MỚI

Nhà đầu tư thở phào, chứng khoán Mỹ có tuần tăng điểm

Các chỉ số chính của chứng khoán Mỹ khép tuần trong sắc xanh khi việc Tổng thống Mỹ Donald Trump ký lệnh áp thuế quan với nhiều nước, nhưng chưa có hiệu lực ngay lập tức.

Thị trường chứng khoán Mỹ diễn biến trái chiều phiên giao dịch ngày 14/2 trong bối cảnh nhà đầu tư nghiền ngẫm các thông tin về thương mại toàn cầu và lạm phát ở Mỹ.

Chốt phiên giao dịch ngày thứ Sáu, chỉ số Dow Jones mất 165,35 điểm, tương đương giảm 0,37%, còn 44.546,08 điểm. Chỉ số S&P 500 sụt 0,01%, về mức 6.114,63 điểm. Chỉ số Nasdaq Composite tăng 0,41%, đạt 20.026,77 điểm.

Tuy nhiên, cả 3 chỉ số chính trên sàn Phố Wall đều đạt kết quả tích cực, khi tâm lý nhà đầu tư có phần cải thiện do kế hoạch thuế quan của Tổng thống Trump dần được hé lộ.

Việc Mỹ áp thuế lên thép và nhôm nhập khẩu, cùng với dữ liệu lạm phát tháng 1 cao hơn dự kiến và những phát biểu cứng rắn từ Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell đã góp phần làm gia tăng biến động trên thị trường trong tuần qua.

"Hiện tại, mọi thứ đều xoay quanh Tổng thống Trump. Các nhà đầu tư đang tập trung vào câu hỏi: ông Trump sẽ làm gì tiếp theo và cuộc chiến thuế quan của ông ấy sẽ đi đến đâu?” – nhà giao dịch Dennis Dick tại công ty Triple D Trading nhận định.

Tính chung trong tuần, chỉ số S&P 500 tăng khoảng 1,5%, trong khi Dow Jones tiến thêm 0,6% còn Nasdaq Composite leo dốc 2,6%.

Các báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và chỉ số giá nhà sản xuất (PPI) công bố tuần này đều mang tới những dữ liệu nóng hơn dự báo, làm lu mờ kỳ vọng về việc giảm mạnh lãi suất trong năm 2025 của Fed.

Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng nếu dựa trên các số liệu này để tính toán, chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) - thước đo lạm phát được ưa chuộng của Fed - tháng 1 sẽ không tăng mạnh như lo ngại trước đó.

Số liệu thống kê ngày thứ Sáu cho thấy doanh thu bán lẻ tháng 1 của Mỹ giảm 0,9%, mạnh hơn mức dự báo giảm mà các nhà kinh tế đưa ra trong một cuộc khảo sát của hãng tin Dow Jones. Dù vậy, số liệu này cũng không có ảnh hưởng nhiều đến tâm trạng của nhà đầu tư.

Theo dữ liệu từ LSEG, các nhà giao dịch đang kỳ vọng một đợt cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào cuối năm nay, với khả năng khoảng 50% cho một đợt cắt giảm bổ sung.

Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm tiếp tục trượt dốc khi chốt phiên giao dịch ngày 14/2 ở mức 4,477%.

“Dường như nền kinh tế và lạm phát đều không tăng tốc quá mức, và điều này gây áp lực giảm lên lãi suất”, nhà quản lý danh mục Matt Stucky của công ty Northwestern Mutual Wealth Management Company nhận định.

Theo chuyên gia Stucky, việc lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm trong tuần này là một nguyên nhân đưa giá cổ phiếu tăng.

Một phần nguyên nhân khiến chứng khoán Mỹ kết thúc tuần trong sắc xanh đến từ việc ông Trump ký một bản ghi nhớ về kế hoạch áp thuế với hàng hóa từ các quốc gia đánh thuế lên hàng hóa Mỹ. Tuy nhiên, người đứng đầu Nhà Trắng đã không áp thuế ngay lập tức.

Ứng viên Bộ trưởng Thương mại của chính quyền Trump, ông Howard Lutnick cho biết Washington sẽ đánh giá từng quốc gia và các nghiên cứu dự kiến hoàn thành trước ngày 1/4. Điều đó sẽ giúp Mỹ và các quốc gia khác có thời gian đàm phán để tránh leo thang căng thẳng về thuế quan.

Chuyên gia kinh tế trưởng Brian Jacobsen tại Annex Wealth Management cho biết: "Thuế quan mới của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc đã có hiệu lực. Tuy nhiên, chính sách thuế có đi có lại, gói thuế mới với thép và nhôm, và thuế quan áp đặt với Canada và Mexico - trên thực tế vẫn chưa có hiệu lực. Hiện vẫn còn cơ hội để đàm phán".

Dù thị trường đã nhẹ nhõm sau thông báo trên, ngân hàng UBS cảnh báo giới đầu tư nên thận trọng trước các động thái của Mỹ và sự trả đũa từ các đối tác thương mại.

Bà Solita Marcelli - Giám đốc đầu tư khu vực châu Mỹ của UBS Global Wealth Management, lưu ý: “Các thị trường sẽ theo dõi chặt chẽ bất kỳ thay đổi nào theo hướng áp thuế toàn diện. Việc chính quyền Tổng thống Trump áp dụng rộng rãi thuế quan sẽ làm tăng rủi ro lạm phát, gây áp lực đối với cổ phiếu và có thể kìm hãm, song không làm chệch hướng tăng trưởng kinh tế của Mỹ”.

Phố Wall sẽ đóng cửa vào thứ Hai để nghỉ lễ Ngày Tổng thống (Presidents Day).

MỚI

Thủ tướng: Có thể phải hy sinh một phần lạm phát để đạt mục tiêu tăng trưởng cao

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng việc thúc đẩy GDP cao hơn để đất nước không dừng lại ở "tăng trưởng bình bình" và có thể phải hy sinh một phần lạm phát để đạt mục tiêu này.

Phát biểu thảo luận ở tổ chiều 14/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết việc điều chỉnh mục tiêu GDP trên 8% năm nay là yêu cầu khách quan, nhằm đạt mục tiêu đưa ra tại Đại hội XIII và trở thành nước có thu nhập cao vào 2045. Song ông thừa nhận đây cũng là thách thức lớn khi bình quân tăng trưởng kinh tế thế giới năm nay ở mức thấp - gần 3%, khu vực ASEAN 4-4,5%.

Thực tế, để đạt mục tiêu tăng trưởng cao, tín dụng ngân hàng là kênh dẫn vốn quan trọng. Năm nay, tốc độ tăng trưởng tín dụng dự kiến khoảng 16%, tăng 0,92 điểm phần trăm so với thực hiện 2024.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho hay chính sách tiền tệ tiếp tục được điều hành linh hoạt, kết hợp hài hòa với chính sách tài khóa (thuế, phí, tăng thu, tiết kiệm chi...) để tạo không gian thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh.

"Có thể phải hy sinh một phần lạm phát. Vì muốn đẩy tiền ra cho sản xuất kinh doanh phải chấp nhận một phần lạm phát cao hơn", Thủ tướng nói, thêm rằng Việt Nam ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng trên cơ sở giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn và có thặng dư cao.

Ngoài chỉ tiêu GDP, chỉ số về lạm phát cũng được đề nghị điều chỉnh lên bình quân khoảng 4,5-5% GDP. Bà Nguyễn Thị Yến, Phó bí thư thường trực tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu góp ý chính sách tiền tệ cần được điều hành thận trọng để không ảnh hưởng tới lạm phát.

Thẩm tra trước đó, Ủy ban Kinh tế cũng cho rằng việc điều chỉnh là cần thiết nhằm tạo không gian điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ, hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, lạm phát là chỉ tiêu quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến ổn định vĩ mô, đời sống người dân và chi phí của doanh nghiệp. Năm ngoái, CPI tăng 3,63% nhưng nhiều mặt hàng thiết yếu neo giá ở mức cao. Chẳng hạn, lương thực tăng 12,2%, dịch vụ y tế 9%, dịch vụ giáo dục 5,7%... Trong khi đó, thu nhập bình quân của người lao động tăng 8,6%, thấp hơn mức tăng của các mặt hàng thiết yếu.

Đầu tư công vẫn là động lực quan trọng nhất thúc đẩy tăng trưởng cao năm nay, với tổng vốn gần 900.000 tỷ đồng. Trong bối cảnh giải ngân vốn công còn chậm, Thủ tướng cho hay Chính phủ sẽ chỉ đạo các bộ, ngành hoàn thiện thể chế, tháo gỡ vướng mắc, quy định liên quan đấu thầu, vốn công với tinh thần "mắc đâu tháo gỡ đó".

Chẳng hạn, Chính phủ sẽ tập trung tháo gỡ vướng mắc các dự án hạ tầng giao thông chiến lược, gồm đường sắt. Năm nay, Chính phủ sẽ khởi công tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng kết nối Trung Quốc và châu Âu.

"Đây là tuyến đường sắt chiến lược, dung hòa với đường hàng không, biển nên cần làm nhanh để đem lại hiệu quả đầu tư cao", ông nói.

Cùng với đó, Việt Nam sẽ phát triển hệ thống đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP HCM.

Tuy vậy, trong nhóm giải pháp thúc đẩy đầu tư công, quyền Chủ tịch tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng góp ý nên tập trung vào chi đầu tư cho hạ tầng giao thông, hạ tầng công nghệ, cho chuyển đổi số trong Chính phủ, từ đó mới giúp tăng trưởng trong các năm sau.

Ngoài dồn lực cho vốn công, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nói kinh tế tư nhân là yếu tố quyết định cho tăng trưởng 8%, khi khu vực này chiếm 55% tổng mức đầu tư toàn xã hội.

Để phát triển khu vực tư nhân, theo Chủ tịch Quốc hội, quan trọng nhất là cải cách thể chế để nhà đầu tư yên tâm rót vốn. "Cần mạnh dạn cải cách để thủ tục đầu tư thông thoáng, cởi mở. Bây giờ phải quan tâm bồi dưỡng nguồn thu, thu đúng, đủ để doanh nghiệp, người dân đầu tư vào sản xuất kinh doanh", ông nói.

Liên quan tới bội chi ngân sách, Chính phủ muốn điều chỉnh tỷ lệ này lên 4-4,5% GDP để huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển. Nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài có thể đến ngưỡng hoặc vượt ngưỡng cảnh báo (khoảng 5% GDP).

Với đề xuất này, ông Hà Sỹ Đồng nói cần cân nhắc việc nâng trần nợ công này. Bởi theo ông, các biện pháp vay nợ sẽ khiến lãi suất tăng, gây khó khăn cho doanh nghiệp tư nhân khi vay vốn ngân hàng. Do đó, tăng thu, nâng bội chi và trần nợ công chỉ là giải pháp ứng phó khi Việt Nam "dính vào chiến tranh thương mại, chứ không phải giải pháp để đạt tăng trưởng 8%".

Thay vào đó, ông Đồng đề nghị Chính phủ tập trung tiết kiệm để có nguồn lực đầu tư công, không bội chi hay vay nợ khi chưa cần thiết và hoàn thiện thể chế, không hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế để doanh nghiệp mở rộng đầu tư.

Việc cung tiền ra nền kinh tế nhiều hơn có thể làm tăng bội chi, nợ công, nợ Chính phủ và nước ngoài. Song Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định các chỉ số này đang được kiểm soát tốt trong thời gian qua, với tinh thần "vay được, trả được và đầu tư trúng, đúng".

Năm nay, Chính phủ đã giao chỉ tiêu tăng trưởng hai chữ số cho từng địa phương. Ông Lê Tiến Châu, Bí thư TP Hải Phòng nói thể chế và chính sách đặc thù là nguồn lực quan trọng nhất giúp các địa phương tăng trưởng ở mức cao. Ông dẫn chứng, khi Hải Phòng thực hiện Nghị quyết 35 với 5 cơ chế đặc thù, tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn đạt trên 10%.

"Thể chế là nguồn lực quan trọng để tạo không gian cho các địa phương. Do đó cần mở rộng phạm vị áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù để địa phương phát triển, đạt mục tiêu tăng trưởng cao", ông nói.

Chiều 10-2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về Đề án bổ sung về phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Nguyễn Chí Dũng cho biết Chính phủ đề xuất điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) năm 2025 đạt 8% trở lên. Mức này cao hơn mục tiêu Quốc hội quyết nghị tại kỳ họp thứ 8 vào cuối năm 2024.

Quy mô GDP năm 2025 khoảng trên 500 tỉ USD, GDP bình quân đầu người khoảng trên 5.000 USD. Tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4,5 - 5%.

Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng trình bày tờ trình tại phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Về phía cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết Ủy ban cơ bản thống nhất với mục tiêu, yêu cầu, kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2025 trong tờ trình.

Theo ông Vũ Hồng Thanh, việc trình Quốc hội điều chỉnh tăng mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 thể hiện quyết tâm, nỗ lực của Chính phủ trong việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025, góp phần củng cố, tạo nền tảng vững chắc để đạt tăng trưởng 2 con số trong thời gian đủ dài, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển thịnh vượng.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra nhìn nhận tình hình sản xuất, kinh doanh đầu năm 2025 chưa có nhiều khởi sắc, chỉ số sản xuất công nghiệp IIP tháng 1-2025 chỉ tăng nhẹ 0,6% so với cùng kỳ, chỉ số nhà quản trị mua hàng PMI ở mức dưới 50 điểm trong 2 tháng liên tiếp, cho thấy các điều kiện kinh doanh của khu vực sản xuất ở Việt Nam thu hẹp.

Do vậy, đề nghị Chính phủ tập trung phân tích, đánh giá các điều kiện thực hiện để bảo đảm tính khả thi của Đề án, đặc biệt cần chú trọng các giải pháp bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, an toàn nợ công. Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị cân nhắc về việc điều chỉnh chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động vì chỉ tiêu này có mối tương quan chặt chẽ với chỉ tiêu tăng trưởng GDP.

Về chỉ tiêu tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4,5 - 5%, Ủy ban Kinh tế cho rằng việc điều chỉnh chỉ tiêu chỉ số giá tiêu dùng là cần thiết nhằm tạo không gian trong điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ, hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, lạm phát là chỉ tiêu quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến ổn định vĩ mô cũng như đời sống người dân và chi phí của doanh nghiệp. Do đó, đề nghị Chính phủ có các giải pháp kiểm soát lạm phát phù hợp với mục tiêu tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh UBTVQH thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh tốc độ tăng trưởng GDP đạt 8% trở lên, tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng CPI bình quân khoảng 4,5 - 5%... và bổ sung các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 như Chính phủ trình. Nội dung này sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường lần 9, dự kiến khai mạc ngày 12-2.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ lưu ý một số nội dung trọng tâm, bám sát yêu cầu tăng trưởng đạt 8% trở lên và kết luận của Trung ương để xác định cụ thể lộ trình và trách nhiệm xây dựng trình Quốc hội các luật, Nghị quyết của Quốc hội, bảo đảm hành lang pháp lý cho việc đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 cũng như các năm tiếp theo.

Trước đó, tại kỳ họp tháng 11-2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.

Theo Nghị quyết, có 15 chỉ tiêu chủ yếu đã được Quốc hội quyết nghị, trong đó tốc độ tăng GDP khoảng 6,5 - 7% và phấn đấu khoảng 7 - 7,5%. GDP bình quân đầu người đạt khoảng 4.900 USD. Tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4,5%.

Minh Chiến

Người lao động

MỚI

Bộ Tài chính: Có thể điều chỉnh giảm trừ gia cảnh cá nhân vào tháng 10

Dự báo CPI sẽ biến động, Bộ Tài chính có kế hoạch báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh tính thuế thu nhập cá nhân vào tháng 10.

Thuế thu nhập cá nhân gồm thuế từ người làm công ăn lương (chiếm chủ yếu) và cá nhân kinh doanh. Đây là một trong ba sắc thuế trụ cột của ngân sách, bên cạnh thuế thu nhập doanh nghiệp và giá trị gia tăng (VAT).

Hiện mức giảm trừ gia cảnh là 11 triệu đồng và giảm trừ với mỗi người phụ thuộc 4 đồng. Mức này duy trì từ tháng 7/2020. Cá nhân được trừ các khoản bảo hiểm, giảm trừ gia cảnh, phụ cấp, trợ cấp... số còn lại mới là thu nhập tính thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, mức giảm trừ gia cảnh và biểu thuế lũy tiến được đánh giá là lạc hậu, bất cập khi chi tiêu, cuộc sống ngày càng đắt đỏ.

Tại họp báo thường kỳ ngày 7/1, ông Trương Bá Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý, giám sát thuế phí và lệ phí (Bộ Tài chính) cho biết theo Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành, mức giảm trừ gia cảnh được điều chỉnh khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm luật có hiệu lực hoặc lần điều chỉnh mức giảm trừ gần nhất.

Trong khi theo số liệu của Tổng cục Thống kê, CPI từ năm 2020 - thời điểm tăng mức giảm trừ gia cảnh - đến 2024 là trên 15%, tức chưa vượt ngưỡng 20% theo quy định. Như vậy, mức giảm trừ gia cảnh chưa thể điều chỉnh theo Luật Thuế thu nhập cá nhân.

Tuy nhiên, ông Tuấn cho biết Bộ Tài chính dự báo CPI biến động trong năm 2025 và có thể phải điều chỉnh mức giảm trừ này. Do đó, cơ quan này sẽ nghiên cứu, báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội có Nghị quyết về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh để phù hợp thực tế, mà không cần chờ sửa luật.

"Có thể kỳ họp tháng 10 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có nội dung liên quan tới nghị quyết về điều chỉnh giảm trừ gia cảnh theo biến động của CPI", ông Tuấn thông tin.

Bộ Tài chính nhận định, giảm trừ gia cảnh cụ thể cần được nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng, đảm bảo cao hơn GDP bình quân đầu người, tiền lương tối thiểu vùng và chi tiêu bình quân trong giai đoạn nhất định.

Song song đó, nhà điều hành rà soát, đánh giá tổng thể Luật Thuế thu nhập cá nhân (trong đó có nội dung về mức giảm trừ gia cảnh...) để báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội Việt Nam, thông lệ quốc tế.

Hiện Bộ Tài chính đã tổng hợp xong các ý kiến, góp ý của các bộ ngành, địa phương về dự thảo luật này. Tới đây, Bộ sẽ gửi hồ sơ dự án luật này sang Bộ Tư pháp, để thẩm định theo trình tự quy định. Dự thảo luật này sẽ được đăng ký vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 và dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 10/2025, thông qua tháng 5/2026.