Thị trường đậu tương: Thách thức lớn nhất là gì?

MỚI

Phân tích tổng quát ngành phân bón nhìn lại 2024 và kỳ vọng cho những đột phá năm 2025

Để hỗ trợ sâu sắc và chi tiết hơn, dưới đây là một phân tích toàn diện về triển vọng ngành phân bón năm 2025, bao gồm cả bối cảnh quốc tế, tình hình trong nước, cơ hội và thách thức, cùng các sự kiện nổi bật năm 2024.

BỐI CẢNH QUỐC TẾ

1. Nhu cầu và cung ứng phân bón toàn cầu

Tăng trưởng nhu cầu:

Theo Hiệp hội Phân bón Thế giới (IFA), nhu cầu phân bón toàn cầu được dự đoán tăng trưởng trung bình 1,5%/năm từ 2024–2028. Trong đó, phân urê và NPK dẫn đầu mức tăng do nhu cầu mở rộng diện tích canh tác và tăng năng suất cây trồng.

Khu vực châu Á tiếp tục là thị trường tiêu thụ lớn nhất, đặc biệt tại các quốc gia có dân số đông như Trung Quốc, Ấn Độ, và Đông Nam Á.

Thách thức nguồn cung:

Trung Quốc: Hạn chế xuất khẩu phân bón để ưu tiên nhu cầu nội địa, khiến nguồn cung phân urê và DAP quốc tế thắt chặt.

Châu Âu: Cuộc khủng hoảng năng lượng năm 2024 tiếp tục ảnh hưởng đến sản xuất phân bón do chi phí khí tự nhiên tăng cao.

Biến động khí hậu: Lũ lụt và hạn hán làm gián đoạn chuỗi cung ứng phân bón ở các nước sản xuất lớn như Nga, Brazil.

2. Xu hướng công nghệ và chính sách

Công nghệ sản xuất xanh:

Nhiều doanh nghiệp quốc tế đã áp dụng công nghệ giảm khí thải, ví dụ như sản xuất phân urê từ khí hydro xanh.

Chính sách khuyến khích hữu cơ:

EU và Mỹ đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ phân bón hữu cơ để giảm thiểu tác động môi trường.

TÌNH HÌNH TRONG NƯỚC (VIỆT NAM)

1. Tăng trưởng sản lượng

Phân urê và NPK:

Theo Bộ Công Thương, năm 2024, sản lượng phân urê đạt hơn 2,5 triệu tấn (tăng 6,5% so với 2023) nhờ sự ổn định của Nhà máy Đạm Cà Mau và Phú Mỹ.

Sản lượng phân NPK tăng 11,7% nhờ sự gia tăng nhu cầu canh tác lúa gạo và hoa màu.

Chuyển đổi sang hữu cơ:

Bộ Nông nghiệp đặt mục tiêu tăng tỷ trọng phân hữu cơ từ 13% (2024) lên 25% (2025). Các công ty như Bình Điền và Lâm Thao đã đầu tư mạnh vào dây chuyền sản xuất hữu cơ vi sinh.

2. Cơ hội từ luật thuế VAT sửa đổi

Khả năng cạnh tranh nội địa:

Việc áp thuế 5% VAT cho phép các doanh nghiệp trong nước được khấu trừ thuế đầu vào, giảm chi phí sản xuất và cạnh tranh tốt hơn với hàng nhập khẩu.

Kỳ vọng xuất khẩu:

Các doanh nghiệp lớn như Đạm Cà Mau, Đạm Phú Mỹ đang tích cực tìm kiếm cơ hội mở rộng xuất khẩu sang Lào, Campuchia và Thái Lan.

3. Nhu cầu thị trường

Nông nghiệp truyền thống:

Với hơn 7,5 triệu hecta đất canh tác, Việt Nam vẫn là quốc gia có nhu cầu cao về phân bón hóa học.

Chuyển đổi cây trồng:

Chính sách khuyến khích trồng cây giá trị cao như sầu riêng, mắc ca đã làm tăng nhu cầu phân bón chất lượng cao.

CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC

1. Cơ hội

Xuất khẩu phân bón: Việt Nam hưởng lợi từ việc giảm nguồn cung toàn cầu và vị trí địa lý gần các thị trường tiềm năng.

Hữu cơ hóa nông nghiệp: Xu hướng này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn mở ra cơ hội xuất khẩu sang EU, Nhật Bản.

2. Thách thức

Biến động giá nguyên liệu: Giá khí tự nhiên và amoniac – nguyên liệu chính cho sản xuất phân urê – vẫn chưa ổn định.

Khả năng cạnh tranh: Phân bón nhập khẩu từ Thái Lan và Trung Quốc vẫn chiếm thị phần lớn do giá rẻ hơn.

Chính sách: Áp dụng VAT 5% cần thời gian để doanh nghiệp điều chỉnh chuỗi cung ứng và cơ cấu giá.

SỰ KIỆN NỔI BẬT NĂM 2024

1. Thị trường nội địa

Thị trường phân bón hữu cơ tăng trưởng nhanh:

Bình Điền công bố sản phẩm phân hữu cơ mới, tăng thị phần tại miền Trung và Tây Nguyên.

Hỗ trợ nông dân:

Chính phủ triển khai gói hỗ trợ phân bón giá rẻ trị giá 3.000 tỷ đồng nhằm ổn định giá phân bón trong nước.

2. Thị trường quốc tế

Xuất khẩu kỷ lục:

Đạm Phú Mỹ ghi nhận kim ngạch xuất khẩu đạt 300 triệu USD, tăng 15% so với 2023.

Đàm phán thương mại:

Việt Nam ký kết Hiệp định Thương mại với Campuchia, mở ra cơ hội xuất khẩu 500.000 tấn phân bón trong giai đoạn 2025–2027.

KẾT LUẬN

Ngành phân bón Việt Nam năm 2025 được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ các yếu tố chính sách hỗ trợ, nhu cầu nội địa và quốc tế gia tăng, cũng như xu hướng chuyển đổi sang phân bón hữu cơ. Nên chắc chắn nhóm ngành này không thể thiếu trong danh mục của nhà đầu tư trong năm 2025 và ở thời điểm ngắn hạn trên thị trường dòng tiền thông minh đã bắt đầu đi kể những câu chuyện hấp dẫn với 1 cổ phiếu mạnh hơn Vnindex đi ngược toàn ngành.

Quan trọng hơn chính là tặng nhà đầu tư phương pháp chọn cổ phiếu đón dòng tiền hiệu quả để nhà đầu tư hoàn thiện kĩ năng giao dịch:

Để đào sâu tìm hiểu về phương pháp đầu tư và hiểu sâu về doanh nghiệp DDV thì mời nhà đầu tư đón xem video:

MỚI

Phân tích cổ phiếu DCM, DPM: Cơ hội vàng đầu tư đúng thời điểm

Mời nhà đầu tư theo dõi video.

MỚI

Phân tích cơ bản cổ phiếu LAS (Phần 1) | Series đón đầu trend hoá chất - phân bón

Công ty Cổ phần Supe Phốt Phát và Hóa Chất Lâm Thao (Mã chứng khoán: LAS) là một trong những doanh nghiệp hàng đầu tại Việt Nam trong ngành sản xuất phân bón hóa học, đặc biệt là phân bón phốt phát, một thành phần quan trọng trong nông nghiệp. LAS cũng sản xuất các sản phẩm hóa chất khác như axit sulfuric và các chất phụ gia.

Ngành phân bón và hóa chất tại Việt Nam: Ngành phân bón tại Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ trong những năm qua, nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự cạnh tranh khốc liệt từ các công ty trong và ngoài nước, sự biến động của giá nguyên liệu thô và các yếu tố môi trường như biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến nhu cầu phân bón.

Xu hướng tiêu thụ phân bón và tác động từ nông nghiệp: Nhu cầu phân bón tại Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ vào sự phát triển của ngành nông nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ nông sản gia tăng.

Cổ phiếu LAS có tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn nhờ vào nhu cầu phân bón tăng và sự phát triển của ngành nông nghiệp tại Việt Nam. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý đến các yếu tố như biến động giá nguyên liệu và sự cạnh tranh trong ngành. Để đánh giá chính xác hơn, cần theo dõi các báo cáo tài chính quý tiếp theo và các biến động trong chính sách và thị trường nguyên liệu nhé.

MỚI

Đạm Cà Mau gần hoàn thành kế hoạch sản xuất sau 11 tháng

Theo công bố từ CTCP Phân bón Dầu khí Cà Mau (Phân bón Cà Mau hay Đạm Cà Mau, HOSE: DCM), sản lượng sản xuất urê sau 11 tháng đầu năm 2024 đạt hơn 870 ngàn tấn, thực hiện được 98% kế hoạch năm.

Cụ thể, sản lượng sản xuất urê tháng 11/2024 của Đạm Cà Mau đạt hơn 82 ngàn tấn, trong khi sản lượng tiêu thụ trong tháng đạt hơn 52 ngàn tấn, gồm tiêu thụ trong nước đạt 30.8 ngàn tấn và xuất khẩu hơn 21 ngàn tấn.

Đối với NPK, sản lượng sản xuất tháng 11/2024 đạt 23.2 ngàn tấn; sản lượng tiêu thụ 2.3 ngàn tấn.

Các chỉ tiêu sản xuất - tiêu thụ của DCM trong tháng 11 và kế hoạch tháng 12

Nguồn: DCM

Lũy kế 11 tháng, sản lượng sản xuất urê đạt hơn 870 ngàn tấn, thực hiện được 98% kế hoạch năm; sản lượng tiêu thụ 730 ngàn tấn, thực hiện 98% kế hoạch năm. NPK thậm chí vượt chỉ tiêu sản xuất, và thực hiện được 66% kế hoạch tiêu thụ.

Nguồn: DCM

Đạm Cà Mau cho biết, trong tháng 11, nguồn cung nhập khẩu tăng trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ chưa được cải thiện đáng kể tiếp tục gây áp lực tới giá urê trong nước.

Theo Tổng cục Hải quan, tính chung trong 11 tháng đầu năm, cả nước nhập khẩu trên 4.8 triệu tấn phân bón, tăng 31% so với cùng kỳ, và giá trung bình đạt gần 330 USD/tấn (giảm 3.7%). Trong khi đó, lượng phân bón xuất khẩu ước đạt trên 1.57 triệu tấn, tương đương gần 644 triệu USD, giá trung bình gần 410 USD/tấn, tăng 13.7% về khối lượng và 11.6% về kim ngạch. Tuy nhiên, giá giảm nhẹ 1.8% so với cùng kỳ năm 2023.

Nguồn: DCM

Trong tháng cuối năm, DCM đặt kế hoạch sản xuất và tiêu thụ urê lần lượt là 78.9 ngàn tấn và 80 ngàn tấn; tương ứng với NPK là 9.3 ngàn tấn và 37 ngàn tấn. Nếu thực hiện thành công, DCM sẽ vượt kế hoạch sản xuất và tiêu thụ urê, nhưng không thể hoàn thành kế hoạch tiêu thụ NPK.

Châu An

FILI

MỚI

Ngành phân bón sẽ đối diện với những rủi ro gì?

Nhu cầu tiêu thụ phân bón tại Việt Nam vào khoảng 11 triệu tấn mỗi năm

Mặc dù, đang có sự tăng trưởng đáng kể nhờ sự hỗ trợ của Chính phủ cho nông nghiệp bền vững, nhưng ngành phân bón được dự báo sẽ đối diện với nhiều khó khăn.

Nhu cầu tiêu thụ tăng cao

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 9 tháng đầu năm 2024, cả nước xuất khẩu trên 1,29 triệu tấn phân bón các loại, tương đương gần 530,66 triệu USD, giá trung bình 410,3 USD/tấn, tăng 8,5% về khối lượng. Campuchia là nước dẫn đầu nhập khẩu phân bón của Việt Nam, chiếm 32,8% tổng kim ngạch.

Tính chung trong 9 tháng đầu năm 2024, lượng phân bón nhập khẩu của cả nước đạt gần 3,85 triệu tấn, với tổng trị giá khoảng 1,28 tỷ USD, tăng 29,7% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.

Trong ba quý đầu năm 2024, sản xuất phân bón hóa học của Việt Nam tăng trưởng khoảng 13,1% so với cùng kỳ năm trước. Sản lượng phân urê, tăng khoảng 8%, trong khi phân NPK tăng khoảng 13,3%. Sự tăng trưởng này đạt được nhờ việc mở rộng cơ sở sản xuất và nâng cấp công nghệ để cải thiện năng suất và chất lượng sản phẩm.

Theo Bộ Công Thương, nhu cầu tiêu thụ phân bón tại Việt Nam vào khoảng 11 triệu tấn mỗi năm, bao gồm các loại: urê, DAP, NPK, Kali... Trong đó, phân urê chiếm tỷ trọng sản xuất lớn, với tổng công suất ước đạt 3 triệu tấn/năm với phần lớn nguyên liệu đầu vào khai thác trong nước từ các mỏ khí như Bạch Hổ, Nam Côn Sơn.

Trong khi đó, AgroMonitor dự báo tiêu thụ ure trong 2024 tăng khoảng 13% so với niên vụ 2022 – 2023. Nhu cầu phân bón ngắn hạn kỳ vọng cải thiện nhờ các yếu tố: nguồn cung xuất khẩu gạo thế giới chưa cải thiện; xuất khẩu nông sản Việt Nam kỳ vọng tích cực, giúp gia tăng lượng phân bón tiêu thụ. Riêng kali, Việt Nam phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn nhập khẩu. Nhu cầu trong nước vẫn ổn định khi các nông dân Việt Nam tiếp tục áp dụng các phương pháp canh tác hiện đại.

Theo Công ty Chứng khoán Tiên Phong (TPS), thị trường phân bón tại Việt Nam có giá trị 3,44 tỷ USD trong năm 2024, dự kiến sẽ mở rộng với tốc độ tăng trưởng hàng năm kép (CAGR) là 3,38%, có thể đạt 4,20 tỷ USD vào năm 2030 (tốc độ tăng trưởng trung bình trong giai đoạn 2017-2023 là 1%).

TPS đánh giá, ngành phân bón Việt Nam đang có sự tăng trưởng đáng kể nhờ sự hỗ trợ của Chính phủ cho nông nghiệp bền vững, mở rộng canh tác định hướng xuất khẩu chủ yếu được thúc đẩy bởi sự chuyển đổi sang cây trồng có năng suất cao và đầu tư vào các phương pháp canh tác bền vững.

“Ngoài ra, khi dân số Việt Nam tăng, nhu cầu về sản xuất thực phẩm cũng tăng, từ đó thúc đẩy nhu cầu về phân bón. Tuy nhiên, Việt Nam cũng tham gia cam kết phát triển bền vững do vậy cũng sẽ phát triển theo xu hướng thế giới tập trụng mạnh vào phân bón hữu cơ và phân bón sinh học”, TPS đánh giá.

5 rủi ro chính

Mặc dù vậy, Công ty Chứng khoán này vẫn chỉ ra 5 rủi ro chính đối với ngành phân bón Việt Nam trong thời gian tới: Thứ nhất, xu hướng sử dụng các sản phẩm phân bón vi sinh, phân bón hữu cơ càng ngày càng trở nên phổ biến thay cho phân bón hóa học nhằm chống suy thoái đất, bảo vệ môi trường và an toàn cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, phân bón hữu cơ có những điểm yếu là khó cơ giới hóa sản xuất theo quy mô lớn và chủ yếu phân hữu cơ hiện nay cho năng suất khá thấp so với phân hóa học nên vẫn chưa có niềm tin của người tiêu dùng. Ngoài ra, các hạn chế về sử dụng phân bón đang diễn ra tại các nước châu Âu.

Thứ hai, biến đổi khí hậu và các hiện tượng cực đoan thời tiết: Thời tiết thay đổi ngày càng khó dự báo khiến nông dân lo lắng cho việc quyết định gieo trồng. Cường độ các hiện tượng thời tiết cực đoan đang ngày càng gia tăng trên toàn cầu. Tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan có thể ảnh hưởng đến diện tích gieo trồng gián đoạn thời gian trồng trọt, giảm năng suất nông nghiệp dẫn đến giảm nhu cầu sử dụng phân bón cho năm sau đó.

Thứ ba, những xung đột chính trị có thể ảnh hưởng nhiều đến nguồn cung và cầu của thị trường trong trung hạn và dài hạn. Nếu các lệnh cấm vận được gỡ bỏ nguồn cung sẽ tăng đáng kể từ các nước bị cấm vận và ở chiều ngược lại khi các lệnh trừng phạt được gia tăng sẽ làm thiếu hụt nguồn cung.

Thứ tư, hiện Trung Quốc vẫn chủ trương duy trì chính sách kiểm soát hạn ngạch xuất khẩu phân bón ra thị trường quốc tế nhưng chính sách này có thể thay đổi gây sức ép lên nguồn cung thế giới.

Thứ năm, tiêu thụ phân bón ngoài chịu ảnh hưởng của giá cả nguyên liệu đầu vào còn bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác như: biến động tỷ giá, chi phí vận chuyển, các quy định hạn chế sử dụng phân bón, lãi suất cao hay sự chậm hỗ trợ từ các Chính phủ có thể ảnh hưởng quyết định gieo trồng của nông dân.

MỚI

Doanh nghiệp phân bón nào hưởng lợi khi áp thuế VAT

Luật Thuế giá trị gia tăng mới được thông qua sẽ hỗ trợ lợi nhuận của các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước.

Công ty cổ phần chứng khoán MB (MBS) cho rằng, sự thay đổi trong Luật Thuế Giá Trị Gia Tăng mới được thông qua sẽ hỗ trợ lợi nhuận của các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước thông qua việc được phép khấu trừ thuế giá trị gia tăng cho nguyên liệu đầu vào – chiếm tỷ lệ lớn trong chi phí sản xuất (từ 50%-70%). Ap thuế giá trị gia tăng sẽ làm tăng giá thành phân bón, nhưng lợi nhuận được hỗ trợ sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước giảm giá bán, từ đó tăng cạnh tranh với các sản phẩm phân bón nhập khẩu.

MBS tin rằng tăng trưởng lợi nhuận năm 2025 của một số doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước có thể được hỗ trợ nhờ thay đổi trong Luật Thuế mới, trong bối cảnh giá phân bón đi ngang và công suất đã chúng lại. Các doanh nghiệp sản xuất phân đơn (ure, lân) và phân đạp là chính như Công ty Cổ phần Phân bón Đầu khi Cà Mau (mã chứng khoán: DCM), Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Đầu khi-CTCP (mã chứng khoán: DPM), Công ty Cổ phần Đạp - Vinachem (mã chứng khoán: DDV), Công ty Cổ phần Supe Phot Phat và Hóa chất Lâm Thảo (mã chứng khoán: LAS) sẽ hưởng lợi từ thay đổi này thông qua việc được hoàn thuế giá trị gia tăng đầu vào.

Công ty Cổ phần chứng khoán SSI (SSI) cũng nhận định rằng, việc áp thuế VAT 5% sẽ mang lại lợi ích cho các nhà sản xuất ure và đạp vì những doanh nghiệp này sản xuất phân bón từ nguyên liệu tự nhiên. Đối với các nhà sản xuất NPK, tác động không đáng kể do nguyên liệu sản xuất NPK chủ yếu là phân bón đơn (ure, phot phat đơn và kali).

Luật Thuế Giá Trị Gia Tăng mới được thông qua sẽ hỗ trợ lợi nhuận của các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước, tuy nhiên không khuyến khích đầu tư đặc biệt vào các dự án quy mô lớn. Các doanh nghiệp sản xuất phân bón phản đối việc không được hoàn thuế đầu vào đối với mặt hàng phân bón và cảm thấy bị phân biệt đối xử so với các mặt hàng thường khác. Các doanh nghiệp cũng gặp nhiều khó khăn trong việc cạnh tranh với phân bón nhập khẩu.

Để xem chi tiết vui lòng xem thêm tại bnews.vn.