VN-Index "thăng hoa" 2 tuần liên tiếp, nhà đầu tư cần lưu ý điều gì?

Tổ chức xếp hạng thị trường MSCI thay đổi đánh giá tiêu chí "khả năng chuyển nhượng" (Transferability) của Việt Nam từ cần cải thiện "-" sang không có vấn đề lớn "+".

Trong báo cáo khả năng tiếp cận thị trường toàn cầu mới công bố, Việt Nam đã có sự cải thiện trong khả năng chuyển nhượng nhờ sự gia tăng giao dịch ngoài sàn và chuyển nhượng hiện vật có thể được thực hiện mà không cần có sự phê duyệt trước của cơ quan quản lý.

Bên cạnh đó, Việt Nam tiếp tục nỗ lực phát triển thị trường có kế hoạch giải quyết một số vấn đề về khả năng tiếp cận, chẳng hạn như giới hạn sở hữu nước ngoài, yêu cầu về ký quỹ trước giao dịch (pre-funding) và việc thiếu công bố thông tin thị trường bằng tiếng Anh. MSCI sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ tiến độ của những cải cách này.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn còn 8 tiêu chí cần cải thiện để hoàn thành bộ 18 tiêu chí của MSCI bao gồm:

Giới hạn sở hữu nước ngoài: Các công ty ở một số ngành và lĩnh vực nhạy cảm vẫn bị giới hạn về sở hữu nước ngoài từ 0% cho tới 51%. Những giới hạn này vẫn tác động tới hơn 10% cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Room ngoại còn lại cho nhà đầu tư nước ngoài: Thị trường cổ phiếu chịu ảnh hướng lớn từ vấn đề room nước ngoài. Hơn 1% của chỉ số MSCI Vietnam IMI bị tác động bởi room nước ngoài thấp.

Quyền bình đẳng của nhà đầu tư nước ngoài: Một số thông tin doanh nghiệp vẫn không có tiếng Anh. Bên cạnh đó, quyền lợi của nhà đầu tư nước ngoài bị hạn chế do quy định giới hạn sở hữu nước ngoài nghiêm ngặt áp dụng đối với tổng tỷ trọng sở hữu nước ngoài nói chung và sở hữu của từng nhà đầu tư nói riêng.

Mức độ tự do trên thị trường ngoại hối: Hiện chưa có thị trường giao dịch tiền tệ ở nước ngoài và thị trường giao dịch trong nước còn hạn chế (giao dịch ngoại tệ phải liên quan tới giao dịch chứng khoán).

Đăng ký đầu tư và mở tài khoản: Đăng ký giao dịch là bắt buộc và việc mở tài khoản cần được VSD thông qua.

Các quy định về thị trường: Các quy định về thị trường chưa có đầy đủ bằng tiếng Anh.

Luồng thông tin: Các thông tin về thị trường chứng khoán thường không có bản tiếng Anh hoặc không đủ chi tiết.

Thanh toán và bù trừ: Không có công cụ vay thấu chi và giao dịch cần ứng tiền trước.

Việt Nam cải thiện 1 tiêu chí trong số 9 tiêu chí chưa đáp ứng được yêu cầu nâng hạng thị trường của MSCINguồn: MSCI

Thời gian qua, các cơ quản quản lý thị trường chứng khoán Việt Nam có những động thái tích cực hợp tác quốc tế, làm việc với các ủy ban chứng khoán, Sở giao dịch chứng khoán, tổ chức xếp hạng thế giới. Đồng thời, nỗ lực đưa hệ thống KRX vào vận hành và tìm phương án giải quyết về prefunding.

Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cũng nỗ lực tìm kiếm sự phối hợp của Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch đầu tư về các vấn đề cần thiết để nâng hạng như prefunding, tiêu chí tỷ lệ sở hữu nước ngoài. Cụ thể, theo lãnh đạo VSDC việc áp dụng mô hình đối tác bù trừ trung tâm (CCP) với sự chấp thuận của NHNN, trong đó ngân hàng lưu ký phải là thành viên bù trừ sẽ là Phương án tối ưu để xử lý vương mắc prefunding.

Về phần tỷ lệ sở hữu nước ngoài, để giải quyết cần thay đổi các quy định đối với từng ngành nghề, danh mục hạn chế với nhà đầu tư nước ngoài tại Luật Đầu tư, Luật Chứng khoán. Ngoài ra, việc nghiên cứu và thí điểm áp dụng chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyét (NVDR) cũng cần có cơ chế phù hợp tại Luật Doanh nghiệp.

Trong báo cáo về vấn đề nâng hạng thị trường phát hành hồi tháng 3/2024, Chứng khoán BIDV (BSC) dự báo Việt Nam sẽ có khả năng vào danh sách theo dõi nâng hạng của MSCI vào tháng 6/2025. Còn với lộ trình nâng hạng của FTSE, BSC dự báo khả năng xem xét nâng hạng chính thức vào tháng 9/2024 hoặc tháng 3/2025 và chính thức nâng hạng vào tháng 9/2025.

So với thị trường lân cận như Thái Lan, Việt Nam còn 3 tiêu chí đang cần cần thiện để đáp ứng tiêu chí thị trường mới nổi gồm: quyền bình đẳng của nhà đầu tư nước ngoài, luồng thông tin, thanh toán bù trừ.

Chí Kiên

FILI

Theo các chuyên gia từ PHS, thị trường chứng khoán Việt Nam được ví như “cá lớn nằm trong ao nhỏ” khi quy mô vốn hóa và thanh khoản đều vượt trội hoàn toàn so với các thị trường cận biên còn lại.

Thị trường chứng khoán Việt Nam được ví như “cá lớn nằm trong ao nhỏ” khi quy mô vốn hóa và thanh khoản đều vượt trội hoàn toàn so với các thị trường cận biên còn lại.

Đây là nhận định của các chuyên gia từ Công ty Cổ phần Chứng khoán Phú Hưng (PHS) về tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán.

Theo PHS, tỷ trọng cổ phiếu Việt Nam hiện đang dẫn đầu trong các bộ chỉ số thị trường cận biên của các tổ chức xếp hạng FTSE và MSCI. Nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi được xem là "nút thắt" quan trọng nhất để thị trường chứng khoán Việt Nam có thể bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững, qua đó phát huy vai trò là kênh huy động vốn hiệu quả cho nền kinh tế.

Việc nâng hạng sẽ giúp có thêm nhiều nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận được thị trường chứng khoán Việt Nam, thông qua các các quỹ ETF (quỹ hoán đổi danh mục) và quỹ tương hỗ đang đầu tư tại thị trường mới nổi.

Tuy nhiên, có sự khác biệt đáng kể về biến động chỉ số thị trường giữa việc nâng hạng lên thị trường mới nổi bởi FTSE và MSCI. Cụ thể, với đánh giá nâng hạng của FTSE, các chỉ số thị trường thường sẽ không có nhiều biến động trong giai đoạn từ thời điểm thông báo đến lúc thị trường chính thức được nâng hạng.

Điển hình như trường hợp của Qatar (9/2015-9/2016) giảm 8,9% hay Kuwait (9/2017-9/2018) giảm 2,2%. Trong khi đó, với đánh giá nâng hạng của MSCI, các chỉ số thị trường thường sẽ có đợt sóng tăng giá khá mạnh.

Qatar và các Tiểu Vương Quốc Arab Thống nhất đã tăng lần lượt 39% và 43% trong vòng 1 năm kể từ thời điểm thông báo sẽ được nâng hạng. Còn Kuwait cũng ghi nhận mức tỷ suất sinh lời 35% gần 3 năm sau khi MSCI thông báo nâng hạng.

Một báo cáo của tạp chí CFA Institute Financial Analyst Journal cũng chỉ ra rằng chỉ số MSCI đại diện cho các thị trường được nâng hạng sẽ ghi nhận mức tăng trung bình 23,2% từ ngày thông báo đến ngày có hiệu lực hoặc khi việc phân loại lại diễn ra.

Quy mô thị trường mới nổi của MSCI lớn hơn rất nhiều so với quy mô thị trường mới nổi của FTSE. Do đó, dòng vốn đổ vào do việc nâng hạng bởi MSCI cũng sẽ vượt trội.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã được thêm vào danh sách theo dõi nâng hạng lên thị trường mới nổi loại hai của FTSE từ tháng 9/2018. Theo đó, Việt Nam đã đáp ứng được 7 tiêu chí nâng hạng. Tuy nhiên, vẫn còn 2 tiêu chí chưa đáp ứng được là Chu kỳ thanh toán (DvP) và Thanh toán-Tỷ lệ giao dịch thất bại hiếm gặp.

Ngoài ra, trong kỳ đánh giá mới nhất vào tháng 9/2023, tổ chức này cũng yêu cầu Việt Nam cải thiện thêm quy trình đăng ký mở tài khoản, cũng như đưa ra cơ chế có hiệu quả nhằm tạo thuận lợi cho giao dịch giữa các nhà đầu tư nước ngoài giao dịch các chứng khoán đã chạm hoặc gần chạm mức giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài.

Hệ thống giao dịch mới KRX vận hành là điều kiện cần để giải quyết tiêu chí nâng hạng của FTSE. Hiện tại, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã trình Bộ Tài chính để có các đề xuất sửa đổi, bổ sung một số văn bản, trước tiên là không yêu cầu ký quỹ 100% của các nhà đầu tư nước ngoài.

Cơ chế bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán (CCP) dự kiến sẽ được triển khai sau khi hệ thống KRX được vận hành. Đây là điều kiện đủ để đáp ứng tiêu chí Chu kỳ thanh toán (DvP). Cơ chế CCP được Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC) quản lý sẽ giúp thay đổi tỷ lệ ký quỹ trước khi mua.

Thay vì phải có đủ 100% tiền ký quỹ trước khi mua, nhà đầu tư chỉ cần ký quỹ theo yêu cầu của thành viên bù trừ (dự kiến từ 10-20%). Điều này cũng có rủi ro sẽ phát sinh giao dịch thất bại trong một số trường hợp, qua đó có cơ sở để đánh giá tiêu chí “Thanh toán-Tỷ lệ giao dịch thất bại hiếm gặp.”

Tuy nhiên, theo quan điểm của PHS, lộ trình nâng hạng lên thị trường mới nổi loại hai của FTSE có thể sẽ không sớm như kỳ vọng trước đó. Cụ thể, trong một năm, FTSE sẽ có 2 kỳ đánh giá. Kỳ đánh giá tháng Chín hàng năm sẽ là thời điểm thay đổi chính thức đối với việc nâng hay hạ hạng của các thị trường.

Trong khi đó, kỳ đánh giá tháng 3 hàng năm - được gọi là kỳ đánh giá tạm thời thường sẽ đưa ra những nhận định về danh sách theo dõi nâng hạng đã được công bố trong báo cáo tháng 9 của năm liền trước đó.

Trong trường hợp thuận lợi nếu sớm đáp ứng được các tiêu chí nâng hạng, FTSE Russell sẽ đưa ra thông báo nâng hạng ngay trong kỳ đánh giá tháng Ba này và sẽ chính thức được nâng hạng vào kỳ tháng 9 cùng năm.

Với tình hình hiện tại, khi hệ thống KRX còn trong giai đoạn thử nghiệm, các chuyên gia cho rằng thị trường Việt Nam sẽ khó rơi vào trường hợp thuận lợi này. Thay vào đó, có thể FTSE sẽ đưa thông báo kết quả nâng hạng cho thị trường Việt Nam vào kỳ tháng 9/2024 và thời điểm chính thức nâng hạng sẽ là một năm sau đó, tương ứng với kỳ tháng 9/2025.

Với MSCI, tiêu chí đánh giá xếp hạng của tổ chức này có phần khắt khe hơn nhiều so với FTSE. Tại kỳ đánh giá mới nhất vào tháng 6/2023, Việt Nam có đến 9 tiêu chí nâng hạng chưa đạt được.

Bên cạnh việc cần phải có hệ thống thanh toán bù trừ để giải quyết vấn đề ký quỹ trước giao dịch - Prefunding, MSCI đặc biệt chú trọng vào các tiêu chí liên quan đến giới hạn sở hữu và các quyền lợi đối với nhà đầu tư nước ngoài. MSCI cũng chỉ ra 2 điểm khác cần cải thiện là quy trình đăng ký mở tài khoản cho nhà đầu tư nước ngoài và việc công bố thông tin doanh nghiệp bằng tiếng Anh để nhà đầu tư có thể tiếp cận và nắm bắt kịp thời.

Để giải quyết những tiêu chí này, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ cần có những sự cải thiện về mặt pháp lý. Thực tế hiện nay, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến về dự thảo Thông tư sửa đổi 4 thông tư hỗ trợ công tác nâng hạng thị trường chứng khoán.

Thông tư này bao gồm Thông tư số 96/2020/TT-BTC của Bộ Tài chính: Hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán; Thông tư 119/2020/TT-BTC Quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; Thông tư số 120/2020/TT-BTC quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán; Thông tư 121/2020/TT-BTC quy định về hoạt động của công ty chứng khoán do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành.

Việc sửa đổi tập trung vào việc gỡ bỏ yêu cầu ký quỹ 100% đối với nhà đầu tư nước ngoài, cùng đó là công bố các thông tin bằng tiếng Anh. Trong trường hợp khả quan khi các thông tư sửa đổi sớm được thông qua trong năm nay, PHS kỳ vọng MSCI có thể cân nhắc thêm Việt Nam vào danh sách theo dõi nâng hạng vào kỳ đánh giá tháng 6/2025.

Sớm nhất trong vòng 2 năm sau khi được thêm vào danh sách theo dõi, Việt Nam mới có thể được chính thức nâng hạng lên thị trường mới nổi của MSCI, tương ứng với kỳ đánh giá tháng 6/2027. Qua đó dự báo sẽ có khoảng 1,41 tỷ USD từ các quỹ ETF giải ngân vào thị trường chứng khoán Việt Nam tại thời điểm nâng hạng. Trong khi đó, dòng vốn chủ động từ các quỹ tương hỗ sẽ đổ vào thị trường sớm hơn, ngay tại thời điểm công bố kết quả nâng hạng. Thực tế, những “nút thắt” về nâng hạng thị trường đang được cơ quan quản lý “rốt ráo” thực hiện.

Mới đây, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Vũ Thị Chân Phương đã chủ trì buổi tiếp, làm việc và trao đổi thông tin với đoàn công tác của các tổ chức xếp hạng FTSE và MSCI về việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

Đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và đoàn công tác của FTSE và MSCI đã trao đổi thảo luận để đại diện các tổ chức xếp hạng hiểu rõ thêm về nội dung dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán, hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán (trong đó có nội dung liên quan đến ký quỹ trước giao dịch) mà Bộ Tài chính đang xây dựng, lấy ý kiến rộng rãi bằng văn bản và các phương tiện thông tin đại chúng.

Theo thông tin chia sẻ từ đoàn công tác của FTSE và MSCI, các khách hàng lớn của các tổ chức này đều có phản hồi tích cực và đánh giá cao về những quyết tâm, nỗ lực của Chính phủ Việt Nam, cũng như của cơ quan quản lý Nhà nước về chứng khoán, thị trường chứng khoán Việt Nam đã thực hiện trong thời gian qua nhằm đạt mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi.

Trước đó, vào cuối tháng Hai vừa qua, tại Hội nghị Triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán năm 2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu khẩn trương triển khai các biện pháp cần thiết để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên mới nổi.

Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, đơn vị liên quan phải tập trung giải quyết các khó khăn, vướng mắc để đáp ứng tiêu chí nâng hạng với tinh thần "đã nói là làm, đã cam kết là phải thực hiện, có sản phẩm, hiệu quả cân đong đo đếm được." "Chúng ta quyết tâm nâng hạng thị trường Chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi trong năm 2025," Thủ tướng nhấn mạnh./.

Văn Giáp

Vietnamplus

VnDirect: Rất khó khăn để nâng hạng vào năm 2024 nhưng vẫn có thể

VnDirect tin rằng sẽ rất khó khăn để chuẩn bị cho kỳ đánh giá lên thị trường mới nổi vào năm 2024, nhưng vẫn có thể thực hiện được nếu Chính phủ thực sự quyết tâm. Thời điểm khả quan nhất có thể là kỳ đánh giá tháng 9/2024 của FTSE Russell...

Chính sách tiền tệ nới lỏng đã hỗ trợ đà tăng giá của cổ phiếu ngành chứng khoán trong năm 2023, đặc biệt là cổ phiếu vốn hóa vừa và nhỏ. Trong báo cáo cập nhật vừa công bố, VnDirect tin rằng trong năm 2024, với mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6%-6,5% mà Chính phủ đặt ra, chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục được nới lỏng để hỗ trợ nền kinh tế.

Một số yếu tố góp phần làm tăng chỉ số VN-Index và cổ phiếu trong ngành chứng khoán bao gồm: các công ty chứng khoán tăng vốn thành công; hệ thống KRX dự kiến vận hành và triển vọng nâng hạng thị trường lên thị trường mới nổi thúc đẩy tính thanh khoản của thị trường; và sự quay trở lại của dòng vốn đầu tư nước ngoài.

Thời gian gần đây, Chính phủ đang ưu tiên nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Nhiều nhà đầu tư cho rằng việc nâng hạng có tầm quan trọng đáng kể đối với thị trường chứng khoán và giúp thu hút thêm vốn từ các quỹ đầu tư toàn cầu.

Hơn nữa, các nhà đầu tư cũng kỳ vọng rằng việc nâng hạng thị trường chứng khoán sẽ giúp các công ty vốn hóa lớn dễ dàng huy động vốn hơn từ các nhà đầu tư nước ngoài với nguồn tài chính dồi dào.

Trong đánh giá mới nhất, Việt Nam đã đáp ứng 9/18 tiêu chí của MSCI và đạt tổng cộng 11/24 tiêu chí của FTSE (trong đó có 22 tiêu chí chất lượng thị trường và 2 tiêu chí vị thế kinh tế). Đáng chú ý là các tiêu chí không đáp ứng không khác biệt đáng kể so với đánh giá trước đây của các tổ chức này, cho thấy sự cải thiện không đáng kể trong ba năm qua.

Dù vẫn còn 13 tiêu chí chưa đáp ứng nhưng cách phân loại của FTSE nêu rõ rằng không nhất thiết phải đáp ứng hết tất cả tiêu chí để nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Ba tiêu chí quan trọng nhất mà Việt Nam chưa đáp ứng trong đợt review tháng 9/2023 của FTSE Russell có liên quan đến:

DvP - được xếp hạng là hạn chế vì thông lệ thị trường yêu cầu. Nhà đầu tư phải có tiền sẵn có trước khi thực hiện giao dịch. Do yếu tố “yêu cầu ký quỹ trước giao dịch (pre-funding)” dẫn đến không có giao dịch thất bại nên tiêu chí “Thanh toán – Chi phí liên quan đến giao dịch thất bại” không được xếp hạng; Thủ tục đăng ký phức tạp đối với nhà đầu tư nước ngoài; Các vấn đề liên quan đến giới hạn sở hữu nước ngoài và tỷ lệ sở hữu nước ngoài.

Đây cũng là 3 yếu tố được MSCI đề cập khi xem xét nâng hạng cho Việt Nam.

Chủ tịch Dragon Capital: Phát triển Trung tâm Tài chính là cơ hội vàng với Việt Nam

"Việc nghiên cứu, thúc đẩy phát triển Trung tâm tài chính của Việt Nam là cơ hội bằng vàng", ông Dominic Scriven nhấn mạnh trong tham luận tại Hội nghị ngành chứng khoán ngày 28/2...

Tham luận tại Hội nghị ngành chứng khoán sáng 28/2, ông Dominic Scriven, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần quản lý Quỹ đầu tư Dragon Capital Việt Nam nhìn lại hai năm vừa rồi là hai năm khá thách thức. Năm 2022 lợi nhuận bình quân của các doanh nghiệp niêm yết giảm. Năm 2023, lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết không thắng.

Chủ tịch Dragon Capital đề cập đến 3 vấn đề, một là quy mô, hai là chức năng, ba là kiến nghị.

Về quy mô, nếu chúng ta muốn hình dung được tiềm năng cho Việt Nam, hãy nhìn về tổng GDP thế giới năm ngoái khoảng 100.000 tỷ USD, giá trị vốn hóa của các thị trường cổ phiếu thế giới là 100.000 tỷ USD, bằng 100% GDP. Tổng số vốn được huy động thông qua thị trường này là trên 10.000 tỷ USD.

Nếu quy ra cho Việt Nam, chúng ta thấy rằng mục đích như trong kế hoạch của Thủ tướng là phát triển giá trị vốn hóa đến 100% GDP chắc chắn là phải có, thị trường nợ đến 100%, chắc chắn là phải có, và khả năng huy động bằng 5% GDP chắc chắn là phải có. Có nghĩa là huy động mỗi năm khoảng 25 tỷ USD vốn cho sự phát triển của các doanh nghiệp Việt Nam, ngang bằng đầu tư trực tiếp FDI.

Về chức năng, có 3 chức năng lớn về cung cấp vốn: Nguồn cung cấp vốn huyết mạch thông suốt giữa tài chính và doanh nghiệp. Đối với Chính phủ, Chính phủ không chỉ phát hành trái phiếu Chính phủ mà còn mua lại để điều tiết nguồn vốn của ngân sách nhà nước. Thị trường vốn cung cấp nguồn vốn dài hạn, trung hạn mà các ngân hàng thương mại có khi nguồn vốn của họ chỉ có thể ngắn hạn, và hơn hết là cung cấp nguồn vốn cho thành phần tư nhân.

Cuối cùng là tăng khả năng cho các nhà đầu tư Việt Nam, các nhà đầu tư nước ngoài. Dragon Capital may mắn được tham gia 30 năm nghiên cứu thị trường vốn của Việt Nam, khách hàng lâu đời nhất của chúng tôi chính là mẹ của tôi. Bà đưa ra khoản đầu tư đầu tiên năm 1995 đến bây giờ đã tăng 9 lần. Nếu chúng ta quy ra hơn 20 năm thì hằng năm tỉ lệ mang về cho bà bằng USD sau khi tính lạm phát, lãi suất... là 10-12%.

Nếu thị trường vốn có thể tạo ra được đãi ngộ như thế cho các nhà đầu tư Việt Nam thì tuyệt vời. Và cuối cùng, nó bớt cái gánh nặng cho an sinh xã hội của Việt Nam.

Về kiến nghị, ông Dominic Scriven có 3 kiến nghị.

Thứ nhất là không ngừng phát triển hạ tầng, nền tảng, hệ sinh thái của thị trường vốn. Đặc biệt ở đây là mạng lưới các nhà đầu tư có tổ chức ở Việt Nam, chắc chắn phải mở rộng. Bởi vì thị trường vốn ở Việt Nam là thị trường biến động nhất trong khu vực và nó không dừng lại ở đấy.

Thứ hai, kiểm soát vấn đề biến động là không ngừng củng cố niềm tin trên thị trường chứng khoán, đặc biệt là niềm tin của các nhà đầu tư.

Thứ ba là yếu tố cụ thể hóa. Một chủ đề được nhắc rất nhiều ngày hôm nay là nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, quỹ rất ủng hộ và mong sớm ra đời đối sách bù trừ trung tâm của Việt Nam (CCP). Nếu chưa triển khai được thì chắc chắn phải lo đến vấn đề cơ cấu lại khi xác minh đối với nhà đầu tư nước ngoài, còn nếu được thì sớm nghiên cứu và chọn thí điểm các chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết.

Kiến nghị cuối cùng là cùng nghiên cứu, thúc đẩy phát triển Trung tâm tài chính của Việt Nam. "Đây là cơ hội bằng vàng đối với Việt Nam", ông Dominic Scriven nhấn mạnh.

Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) vừa phát hành Báo cáo chiến lược đầu tư năm 2024 với 2 kịch bản về điểm số của VN-Index.

Với giả định vùng tăng trưởng EPS từ 10-15% (GDP dự báo tăng hơn 6%), VDSC kỳ vọng vùng dao động hợp lý của P/E nằm trong khoảng 12 - 15 lần, tương ứng với mức điểm của VN Index là từ 1,080 - 1,380 điểm cho kịch bản cơ sở.

Vùng dao động VN-Index kỳ vọng cho năm 2024

Ở kịch bản cơ sở, giả định Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm 2024 một cách lành mạnh trong bối cảnh kinh tế Mỹ không xảy ra suy thoái. DXY suy yếu tương ứng với diễn biến này, giúp giảm áp lực tỷ giá USD/VND. Xuất nhập khẩu cũng được cải thiện từ mức nền thấp của 2023.

Mặt khác, tín dụng trong nước khơi thông với tốc độ tăng trưởng mang tính thực chất và tốt hơn năm 2023. Nhờ đó, thị trường bất động sản (BĐS) khó diễn biến tiêu cực hơn, mặc dù chưa thể sớm hồi phục ở các phân khúc mang tính đầu cơ cao.

Sự thành công trong việc vận hành KRX và chuyển đổi sang cơ chế CCP là cũng là một yếu tố góp phần cho diễn biến của VN-Index ở kịch bản này, bên cạnh các yếu tố khác như thị trường sôi động hơn với nhiều thương vụ huy động vốn thông qua phát hành cổ phiếu ở nhóm ngân hàng, BĐS và công ty chứng khoán

Ngoài ra, VDSC nhận định, định giá thấp gần với mức lịch sử 3 năm của nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn như ngân hàng, bất động sản sẽ hạn chế rủi ro giảm giá sâu của thị trường.

Cuối cùng, nhóm phân tích của VDSC kỳ vọng ở kịch bản này lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng các nhóm NHTM ổn định 5 - 6%; và thanh khoản trung bình phiên phần lớn trong khoảng 15 - 20 ngàn tỷ đồng, có thể lên tới 25 ngàn tỷ trong giai đoạn thị trường thuận lợi.

Nguồn: VDSC

Ở kịch bản tiêu cực, VN-Index dao dộng trong khoảng 950 - 1,250 điểm. Kịch bản này giả định kinh tế Mỹ, châu Âu rơi vào suy thoái với tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng, Fed sẽ cắt giảm lãi suất mạnh tay hơn, gây tác động tiêu cực về tâm lý đầu tư trên thị trường thế giới do lo ngại khủng hoảng. VDSC nhận xét rằng, trong giai đoạn tiêu cực của TTCK thế giới, TTCK Việt Nam thường có mức độ tương quan cao.

Ngoài ra, rủi ro địa chính trị ảnh hưởng chi phí logistics, gây áp lực lên lạm phát toàn cầu.

Trong trường hợp kinh tế Mỹ và châu Âu tránh được khủng hoảng, các động lực nội tại của nền kinh tế là nhân tố chính quyết định tới thị trường Việt Nam như: vốn tín dụng khó đẩy ra ngoài thị trường do lo ngại nợ xấu của các doanh nghiệp BĐS, áp lực trả nợ trái phiếu quá hạn không được giải quyết; áp lực đáo hạn trái phiếu của các tập đoàn tư nhân lớn; xuất nhập khẩu tiếp tục trì trệ do niềm tin người tiêu dùng tại Mỹ và EU thấp.

Dòng tiền nhàn rỗi sẽ lựa chọn kênh đầu tư khác như vàng với triển vọng tăng giá bởi rủi ro địa chính trị và sự suy yếu của USD khi Fed bắt đầu giảm lãi suất hoặc tài sản là BĐS dân cư phục vụ nhu cầu ở thực (chung cư, nhà riêng nội đô).

Ngoài điểm số, nhóm phân tích VDSC cũng đưa ra dự báo về diễn diễn biến của thị trường năm 2024.

Theo đó, thị trường có thể giao dịch trong trạng thái sideway với biên độ hẹp cho tới cuộc họp có quyết định hạ lãi suất đầu tiên của Fed (dự kiến tháng 3/2024). Sau đó, nên theo dõi sát sao thông tin về tiến độ của KRX, “vì thời điểm vận hành hệ thống nhiều khả năng mang lại một đợt tăng điểm tốt”, các chuyên viên phân tích của VDSC đánh giá.

Mặt khác, nếu khả quan, một tín hiệu về khả năng nâng hạng từ các kết quả đánh giá thị trường của MSCI và FTSE (tháng 6, 9, 11) sẽ giúp tiếp nối đà tăng điểm. Ngược lại, thị trường có thể điều chỉnh trở lại trạng thái sideway.

“Trong cả hai kịch bản, chúng tôi tin vào xu thế tăng của thị trường năm sau”, nhóm phân tích kết luận.

Kha Nguyễn

FILI