Vàng chịu sức ép từ lãi suất và địa chính trị, nhưng triển vọng dài hạn vẫn tích cực

MỚI

Dàn lãnh đạo cấp cao công ty Vàng Lào Cai đồng loạt nộp đơn từ nhiệm

Công ty vàng vừa thay dàn lãnh đạo được thành lập năm 2007 với số vốn điều lệ ban đầu là 45 tỉ đồng. Hiện nay, vốn điều lệ của công ty là 105 tỉ đồng.

Công ty CP Vàng Lào Cai (mã chứng khoán: GLC) mới đây đã công bố thông tin về việc nhận được đơn từ nhiệm của các thành viên HĐQT công ty, gồm ông Nguyễn Tiến Đức - Chủ tịch HĐQT, bà Hoàng Thị Quế - Thành viên HĐQT kiêm giám đốc và người đại diện pháp luật và ông Nguyễn Tiến Hải - Thành viên HĐQT.

Lý do nộp đơn từ nhiệm, ông Đức cho biết vì lý do cá nhân, ông Hải do thay đổi nơi sinh sống, còn bà Quế do thay đổi nơi sinh sống và định hướng công việc.

Ông Nguyễn Tiến Đức làm Chủ tịch HĐQT từ tháng 6-2022, còn ông Nguyễn Tiến Hải vừa được bầu vào HĐQT của Vàng Lào Cai vào tháng 7-2024. Bà Quế làm giám đốc của công ty từ tháng 3-2019.

Theo đó, HĐQT Vàng Lào Cai đã ban hành nghị quyết miễn nhiệm các chức vụ của 3 cá nhân trên và bầu 3 người khác thay thế gồm ông Trần Quang Đặng giữ chức Chủ tịch HĐQT, bà Nguyễn Thị Huyền và bà Phạm Thị Thu Nguyệt làm thành viên HĐQT.

Đồng thời, bà Huyền cũng được bổ nhiệm làm giám đốc kiêm người đại diện pháp luật của công ty.

Về Công ty Vàng Lào Cai, doanh nghiệp này được thành lập năm 2007. Số vốn điều lệ ban đầu là 45 tỉ đồng. Hiện nay, vốn điều lệ của Công ty là 105 tỉ đồng.

Công ty có 4 cổ đông lớn bao gồm ông Cao Trường Sơn (23%), ông Đỗ Tuấn Thịnh (22%), ông Phạm Anh Tuấn (20%) và ông Uông Huy Giang (22%).

Công ty hoạt chính trong lĩnh vực khai thác, tuyển quặng vàng gốc. Những năm gần đây, tình hình kinh doanh của Công ty không khả quan khi liên tục thua lỗ từ năm 2019, khiến lỗ lũy kế tại cuối năm 2023 lên đến 113 tỉ đồng.

MỚI

Loạt lãnh đạo Vàng Lào Cai từ nhiệm vì thay đổi nơi sinh sống

Ngày 02/12/2024, HĐQT CTCP Vàng Lào Cai (UPCoM: GLC) ra nghị quyết miễn nhiệm một loạt Thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2022-2027, bao gồm ông Nguyễn Tiến Đức (Chủ tịch), ông Nguyễn Tiến Hải và bà Hoàng Thị Quế. Riêng ông Nguyễn Tiến Hải vừa được bầu làm Thành viên HĐQT vào tháng 7.

Trước đó 1 ngày, GLC nhận được 3 đơn xin từ nhiệm, lần lượt của Chủ tịch HĐQT Nguyễn Tiến Đức vì lý do cá nhân, Thành viên HĐQT Nguyễn Tiến Hải do thay đổi nơi sinh sống và Giám đốc Hoàng Thị Quế do thay đổi nơi sinh sống và định hướng công việc.

Với việc miễn nhiệm 3 Thành viên HĐQT, GLC bầu 3 cá nhân thay thế gồm ông Trần Quang Đặng (Chủ tịch), bà Nguyễn Thị Huyền và bà Phạm Thị Thu Nguyệt.

Đáng nói, tại ĐHĐCĐ bất thường năm 2024 của GLC diễn ra vào tháng 9/2024, cả 3 cựu lãnh đạo này đều nằm trong thành phần chủ tọa.

Đại hội đã thông qua chủ trương phê duyệt giao dịch, hợp đồng giữa Công ty với cựu Chủ tịch Nguyễn Tiến Đức tối đa 80 tỷ đồng và CTCP Tư vấn Đầu tư Xây dựng Ba Đình tối đa 30 tỷ đồng, thời hạn kể từ ngày được đại hội thông qua cho đến đại hội thường niên 2025. Cũng tại đại hội, nội dung bổ sung 25 ngành nghề mới đã được thông qua.

CTCP Vàng Lào Cai được thành lập tại bản 3, Minh Hạ, xã Minh Lương, huyện Văn Bản, tỉnh Lào Cai với vốn điều lệ ban đầu 45 tỷ đồng, trên cơ sở 5 cổ đông góp vốn là Tổng Công ty khoáng sản - Vinacomin (nay là Tổng Công ty Khoáng sản TKV - CTCP) nắm 33%, Công ty TNHH Nhà nước MTV Khoáng sản 3 (nay là CTCP Khoáng sản 3 - Vimico) nắm 27%, Công ty Khoáng sản Lào Cai nắm 15%, Công ty TNHH Thái Nguyên nắm 15% và Công ty Đông Bắc nắm 10%.

Kết thúc năm 2023, vốn điều lệ Công ty ở mức 105 tỷ đồng. Cơ cấu cổ đông có nhiều thay đổi với ông Cao Trường Sơn nắm 23.29%, ông Uông Huy Giang nắm 22.91%, ông Đỗ Tuấn Thịnh nắm 22.86%, ông Phạm Anh Tuấn nắm 13.48%, Công ty TNHH MTV Khoáng sản - Bitexco nắm 6.43%, còn lại 11.04% thuộc về các cổ đông khác.

Công ty hoạt chính trong lĩnh vực khai thác, tuyển quặng vàng gốc. Những năm gần đây, tình hình kinh doanh của Công ty không khả quan khi liên tục thua lỗ từ năm 2019, khiến lỗ lũy kế tại cuối năm 2023 lên đến 113 tỷ đồng.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu GLC bị đưa vào diện cảnh báo và duy trì hạn chế giao dịch từ tháng 4/2024. Cổ phiếu vào diện cảnh báo do BCTC kiểm toán bị tổ chức kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ từ 3 năm liên tiếp trở lên, còn việc bị duy trì hạn chế giao dịch là do vốn chủ sở hữu âm trong BCTC kiểm toán năm 2023.

Liên tiếp hai ngày 27-28/06, HĐQT CTCP Container Việt Nam thông qua hai kế hoạch quan trọng bao gồm nâng tỷ lệ vốn góp lên tối đa 100% tại Cảng Nam Hải Đình Vũ và thoái vốn khỏi khách sạn Hyatt Hải Phòng.

Duyệt chi gần 2,179 tỷ đồng thâu tóm Cảng Nam Hải Đình Vũ

Ngày 28/06, HĐQT CTCP Container Việt Nam thông qua kế hoạch nhận chuyển nhượng vốn góp tại Công ty TNHH Cảng Nam Hải Đình Vũ, nếu thành công, VSC có thể nâng tỷ lệ sở hữu tại đây lên tối đa 100% vốn điều lệ. Bên bán là Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Đoàn Huy (Công ty Đoàn Huy) và Công ty TNHH Thương mại Kim khí Xuất nhập khẩu Huy Hoàng (Công ty Huy Hoàng).

Cụ thể, tỷ lệ chuyển nhượng là tối đa 65% từ hai công ty nêu trên, với 83,800 đồng/phần góp vốn, tương ứng giá trị thương vụ gần 2,179 tỷ đồng. VSC cho biết nguồn vốn thực hiện từ việc phát hành tăng vốn 1:1 cho cổ đông hiện hữu và nguồn vốn vay ngân hàng.

Riêng phần đi vay, VSC dự kiến vay vốn tại Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam - Chi nhánh Hải Phòng (Eximbank CN Hải Phòng) với tổng hạn mức 1,450 tỷ đồng.

Thực tế, kế hoạch nâng sở hữu lên tối đa 100% vốn tại Cảng Nam Hải Đình Vũ đã được ĐHĐCĐ thường niên 2024 lần 2 của VSC thông qua ngày 10/06. Trước đó, VSC đã sở hữu 35% vốn Cảng Nam Hải Đình Vũ sau khi nhận chuyển nhượng từ Gemadept (GMD) trong năm 2023. Bên cạnh VSC, Công ty Đoàn Huy và Công ty Huy Hoàng cũng nhận chuyển nhượng vốn Cảng Nam Hải Đình Vũ từ GMD, qua đó nâng tỷ lệ sở hữu lên lần lượt 36.7% và 28.3%, tổng cộng khoảng 65% như hiện nay.

Tại cuối quý 1/2024, VSC đang ghi nhận giá trị ghi sổ hơn 998 tỷ đồng tại Cảng Nam Hải Đình Vũ. Đồng thời ghi nhận 105 tỷ đồng tiền đặt cọc cho Công ty Huy Hoàng theo hợp đồng ngày 06/04/2023 và Công ty Đoàn Huy theo hợp đồng ngày 21/12/2023, để mua phần vốn góp của hai công ty này tại Cảng Nam Hải Đình Vũ.

Theo điều khoản của các hợp đồng đặt cọc nói trên, VSC được mua đến mức tối đa toàn bộ phần vốn góp của Công ty Đoàn Huy và Công ty Huy Hoàng tại Cảng Nam Hải Đình Vũ với tổng số tỷ lệ phần vốn góp khoảng 65%. Thời hạn hiệu lực của số tiền đặt cọc là 12 tháng kể từ ngày hợp đồng đặt cọc.

Công ty TNHH Cảng Nam Hải Đình Vũ tiền thân là CTCP Cảng Nam Hải Đình Vũ, được thành lập ngày 11/04/2012, vốn điều lệ ban đầu 400 tỷ đồng, do 3 cổ đông sáng lập gồm CTCP Vận tải Xăng dầu Vipco nắm 30%, CTCP Hàng hải Ngân Hà (15%) và CTCP Đại lý Liên hiệp Vận chuyển (54.66%). Công ty có trụ sở tại Km 6 đường Đĩnh Vũ, phường Đông Hải 2, quận Hải An, TP Hải Phòng. Tháng 4/2023, Công ty chuyển đổi mô hình hoạt động thành TNHH.

Hiện tại, Công ty vẫn giữ vốn điều lệ ở mức 400 tỷ đồng, hoạt động chính trong lĩnh vực cảng biển. Sở hữu Cảng Nam Hải Đình Vũ gồm 2 cầu tàu có chiều dài 440m, cho phép tiếp nhận tàu container trọng tải đến 40,000 DWT, vốn đầu tư gần 1,700 tỷ đồng. Cảng chính thức được đưa vào khai thác từ ngày 10/12/2013.

Thoái vốn khỏi khách sạn Hyatt Hải Phòng

Ngày 27/06, HĐQT VSC cũng thông qua một hợp đồng lớn khác nhưng theo chiều ngược lại. Cụ thể, VSC dự định thanh lý hợp đồng hợp tác đầu tư và kinh doanh dự án khách sạn Hyatt Hải Phòng giữa Công ty TNHH MTV Dịch vụ Cảng Xanh (GP), Công ty TNHH MTV Trung tâm Logistics Xanh (GLC) với CTCP Tập đoàn T&D Group. GP và GLC đều là các công ty con thuộc sở hữu 100% của VSC.

Theo báo cáo thường niên 2023, VSC ghi nhận hợp đồng hợp tác kinh doanh và đầu tư dài hạn 813,6 tỷ đồng. Đây là khoản hợp tác với T&D Group để triển khai dự án khách sạn trên. 

Để thực hiện dự án, VSC đã phải vay dài dạn thêm 700 tỷ đồng trong quý 2/2023, tại Ngân hàng TMCP Bảo Việt - Chi nhánh Hải Phòng. Đây là khoản vay của hai công ty con GP và GLC, mỗi bên vay 350 tỷ đồng.

Dự án có tổng vốn đầu tư 1,423.6 tỷ đồng, trong đó GLC và GP mỗi bên thực góp 411.8 tỷ đồng và T&D Group góp 600 tỷ đồng. Tiền góp vốn của hai công ty con này được chuyển cho T&D Group để thực hiện dự án đầu tư và sẽ được hoàn trả bởi T&D Group theo lộ trình từ năm 2024 thanh toán tối thiểu 5 tỷ đồng/năm, từ năm 2028 thanh toán tối thiểu 15 tỷ đồng/năm, từ năm 2035 thanh toán tối thiểu 34.25 tỷ đồng/năm.

Ngoài ra, hai công ty con sẽ được phân chia lợi nhuận hàng năm tương ứng với 45% dòng tiền từ lợi nhuận sau thuế và khấu hao của dự án từ T&D Group trong 8 năm đầu tiên. Cho mỗi năm tiếp theo, lợi nhuận sẽ được phân chia hàng năm theo tỷ lệ góp vốn ban đầu của các bên đến khi T&D Group hoàn trả hết toàn bộ phần vốn đã đầu tư của hai công ty con như nêu ở trên. Tỷ lệ góp vốn ban đầu của VSC là 57.8%, mỗi công ty con có tỷ lệ là 28.9%.

Khách sạn Hyatt Palace Hải Phòng là dự án khách sạn 4 sao có tổng diện tích 45,000m2 với hai tòa tháp cao 17 tầng và 25 tầng, gồm 256 phòng. Dự án trước đây là tòa nhà Vipco Tower tại số 37 Phan Bội Châu và tòa nhà Central Tower tại số 43 Quang Trung, cùng thuộc phường Hoàng Văn Thụ, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng.

Huy Khải

FILI

Khái niệm ESG hiện đại được hình thành vào những năm 2000, ban đầu được áp dụng cho phân tích tài chính để xác định rủi ro, đánh giá tác động tích cực của doanh nghiệp với xã hội. Dần dần, nó trở thành công cụ, một kim chỉ nam để đánh giá rủi ro các khoản đầu tư vào doanh nghiệp, để tránh bỏ tiền vào những thương vụ gây tác động xấu và phi đạo đức.

Đặc biệt, trong những năm gần đây, từ bối cảnh các vấn đề về môi trường và phát triển bền vững được dấy lên không chỉ ở Việt Nam mà ở phạm vi toàn cầu, ESG đã trở thành chủ đề được bàn tán rộng khắp. “Cả thế giới đang quan tâm đến ESG” là nhận định mang tính thực tế, gần như chẳng thể phủ nhận.

Một buổi chiều nắng đẹp, người viết may mắn có dịp trò chuyện cùng 2 nhân vật. Đó là bà Nguyễn Phạm Kim Ngân - Nhà sáng lập, Giám đốc điều hành Nepa Social Enterprise và “GLC Project”, Chuyên gia tư vấn phát triển bền vững và doanh nghiệp tạo tác động; và ông Phạm Nguyễn Hoàng Thịnh - Tổng Giám đốc CTCP Giáo Dục STEMax, điều phối viên chương trình CREST Awards, chương trình giáo dục STEM trọng điểm của Vương Quốc Anh tại Đông Nam Á.

Bà Ngân hoạt động trong mảng tư vấn với các doanh nghiệp tạo tác động xã hội (social impact) và phát triển bền vững. Ông Thịnh là chuyên gia mảng giáo dục, cũng thường xuyên hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu, tìm kiếm giải pháp thực hiện phát triển bền vững. Dưới góc nhìn của 2 chuyên gia, câu chuyện ESG tại Việt Nam có những điều còn trăn trở và cần phải tìm được giải pháp.

Tại COP26, Việt Nam đã cam kết lộ trình đạt Net Zero (trung hòa phát thải) vào năm 2050. Mục tiêu này phù hợp với xu hướng chung trên thế giới. Tuy nhiên, bà Ngân đánh giá Việt Nam còn rất nhiều điều cần làm để đạt được mục tiêu này.

“Việt Nam nằm trong số 50 - 60 quốc gia đầu tiên cam kết đạt Net Zero theo lộ trình này. Nhưng cần biết rằng, Nhật Bản cũng nằm trong số các quốc gia cam kết cùng Việt Nam, mà họ đang khá ngần ngại. Thực tế, Nhật Bản đã đi trước khi phát động các chiến dịch kinh tế xanh từ thập niên 1990” - vị chuyên gia nhận định.

Một trong các giải pháp để đạt được mục tiêu này là yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động một cách bền vững, rộng ra là thực hiện ESG.

“Nguồn gốc của ESG bắt nguồn từ SDG (PV: Sustainable Development Goals - các mục tiêu phát triển bền vững). Khung ESG đầu tiên được phát triển tại tổ chức Hội nghị Trái đất đầu tiên tại Rio de Janeiro, còn được gọi là “Earth Summit năm 1992” đồng thời với sự ra đời của các SDG. Trong 17 mục tiêu SDG của Liên hiệp quốc (UN), họ phân biệt bao nhiêu mục tiêu vào E, bao nhiêu vào S, bao nhiêu vào G” - bà Ngân giải thích.

Thông qua các khảo sát, UN đã có các chương trình giúp Việt Nam phát triển các SDG từ năm 2020. 4 năm trôi qua, việc thực hành phát triển bền vững tại các doanh nghiệp cũng đã có thành tựu. Theo báo cáo Phát triển Bền vững Doanh nghiệp năm 2023 của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), tỷ lệ doanh nghiệp thực hành phát triển bền vững tại Việt Nam đang ngày càng tăng. Cụ thể, số doanh nghiệp niêm yết thực hiện báo cáo phát triển bền vững đã tăng từ 60% (năm 2020) lên 70% (năm 2022) và 80% (năm 2023).

Tuy vậy, vị chuyên gia cho rằng những con số vẫn còn khá hạn chế và khiêm tốn. Sự hỗ trợ của UN hiện vẫn đang tập trung vào truyền thông chính sách, du lịch, nông nghiệp, dịch vụ...

“Các mục tiêu Net Zero tại Việt Nam phải được định hình vào năm 2030 - tức còn 6 năm nữa. Việt Nam đã có những ký kết cùng châu Âu (CBAM, EUDR) và Mỹ (Dự thảo cạnh tranh sạch). Việt Nam cam kết thực hiện theo lộ trình đó, nhưng cùng hạn định với Nhật Bản - đất nước đã đi trước chúng ta 30 năm. Có nghĩa, đây là một vấn đề rất khẩn thiết, cấp bách, để đạt được lộ trình ESG và Net Zero” - bà Ngân kết luận.

Theo bà Ngân, Việt Nam vẫn còn tồn tại những vấn đề lớn. Đầu tiên, Việt Nam sở hữu một nền kinh tế thâm dụng tài nguyên thiên nhiên - đất, nước và môi trường, nhưng lại chưa biết cách tận dụng hiệu quả.

“Gần đây có trend trong giới trẻ về việc ‘vất vả quá thì về quê nuôi cá và trồng thêm rau’. Vui thôi, nhưng cũng cho thấy sự thâm dụng tự nhiên đã tồn tại từ suy nghĩ. Có điều, nhận thức về việc tận dụng tự nhiên hiệu quả ra sao thì chưa được cao. Chúng ta bào mòn tự nhiên quá nhiều” - vị chuyên gia nói thêm.

Thứ 2 là nội lực doanh nghiệp trong nước vẫn còn hạn chế. Đơn cử là các ngành công nghiệp phụ trợ hầu hết đều phải nhập khẩu. “Việt Nam còn thiếu các ngành công nghiệp phụ trợ phát triển mạnh như Thái Lan, Philippines hay Indonesia... đang sở hữu” - bà Ngân nhận định.

Tuy vậy, bà tin rằng Việt Nam đang có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, nhờ nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào và vị trí địa lý tốt. “Nhìn chung, Việt Nam có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo nhờ nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào. Trong bối cảnh này, việc thực hành ESG vừa là động lực, vừa là áp lực, vừa là cơ hội cho Việt Nam”.

Bên cạnh đó, là người đã đồng hành nhiều năm cùng các doanh nghiệp tạo tác động xã hội, chuyên gia Kim Ngân cũng thấu hiểu những khó khăn của các doanh nghiệp khi phải thực hiện ESG một cách bài bản.

“Có những doanh nghiệp, bản thân hoạt động đã có lồng ghép các yếu tố phát triển bền vững trong đó. Nhưng ESG hiện tại đã được chuẩn hóa, cần báo cáo theo các chuẩn quy tắc nhất định. Với các doanh nghiệp này, việc ép họ phải báo cáo không được thực tế cho lắm, vì các chi phí phát sinh”.

Dẫu vậy, bà Ngân đánh giá ESG sẽ là xu hướng tất yếu trên thế giới, bởi các tập đoàn, doanh nghiệp lớn đang dần bắt buộc phải báo cáo. Như EU (Liên minh châu Âu) gần đây đã ban hành chính thức việc bắt buộc các doanh nghiệp lớn phải công bố phải công bố báo cáo thẩm định bền vững (CSDD).

“Quan trọng là dù có hay không có ESG, chuyện phát triển bền vững là bắt buộc đối với các doanh nghiệp. Sớm hay muộn, họ đều cần phải được trang bị kỹ năng, kiến thức về vấn đề này. Nhìn chung, ESG nằm ở cái tâm của doanh nghiệp, vì có những bên họ không cần theo đuổi mà bản chất họ đã định hướng theo bền vững, thậm chí là hơn thế nữa. Tôi cho rằng Chính phủ cần nhận ra và có những chính sách hỗ trợ họ. Còn đối với các doanh nghiệp chỉ theo đuổi lợi nhuận, sẽ cần có những chế tài nhất định” - bà Ngân kết luận.

Đồng tình, chuyên gia Hoàng Thịnh cũng cho rằng, công tác phát triển bền vững tại Việt Nam tồn tại những hạn chế. Nhưng ở góc nhìn của một chuyên gia giáo dục, ông nhận định vấn đề nằm ở “con người”, về cách chúng ta tận dụng các nguồn tài nguyên như thế nào.

“SDG không chỉ là môi trường, mà còn là con người. Bởi một trong các mục tiêu SDG từ UN là Quality Education - chất lượng giáo dục” - trích lời ông Thịnh.

Ông Thịnh chia sẻ, một trong những điều hỗ trợ tăng trưởng bền vững là sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên. Từ chuyện tắt - bật đèn, học online hay offline, cho đến các hoạt động bình thường như sử dụng giấy… đều có ảnh hưởng đến hiệu suất công việc.

“Doanh nghiệp đưa ra bài bài toán kinh doanh, nếu không có phương án kiểm soát nguồn lực, đó sẽ là sự lãng phí về con người, thời gian và tài nguyên. Chẳng hạn với dự án nghiên cứu R&D, nếu có những con người biết cách tận dụng tài nguyên hiệu quả, chỉ cần thời gian ít hơn với số tiền nhỏ hơn. Nhưng chỉ mải mê làm mà không có sự kiểm soát, có thể tốn tới hàng chục tỷ đồng mà chưa chắc hiệu quả”.

Yếu tố con người sẽ là rất quan trọng để biết cách sử dụng tài nguyên hiệu quả và theo chuyên gia Hoàng Thịnh là cần phải được giáo dục: “Tôi có làm việc với một số trường đại học nước ngoài. Các trường như như vậy sẽ liên kết với những tập đoàn bán dẫn, bệnh viện… Các tập đoàn đặt hàng đại học đào tạo để ra được thế hệ nhân viên kế cận đã được tiếp thu về phát triển bền vững và đặc biệt là hiệu suất công việc.

Nhìn chung, câu chuyện phát triển bền vững chính là con người. Tôi cũng mở doanh nghiệp và đôi khi nó rất phí phạm ở cách chúng ta quản lý con người như thế nào”.

Chắc chắn là “Có”, bởi một trong những vấn đề lớn nhất để phổ biến ESG nằm ở chi phí. Tất nhiên, cần phải hiểu chi phí dành cho phát triển bền vững là một khoản đầu tư dài hạn. Việc xây dựng quy trình, chuẩn mực, mô hình phục vụ cho chuyển đổi ESG ban đầu có tốn kém, nhưng về lâu dài sẽ trở về cân bằng và dần dần lợi ích có thể vượt xa. Khi chi phí bỏ ra mang lại lợi ích lớn, đó là hiệu quả đầu tư.

Đây là câu chuyện đã được chứng minh bằng thực tế nghiên cứu. Như Tập đoàn tài chính Fidelity tại Mỹ đã đưa ra phân tích về các khoản đầu tư liên quan đến ESG trên phạm vi toàn cầu, giai đoạn 1970 - 2014, cho thấy hơn 50% các khoản đầu tư này cho hiệu suất tốt hơn các nhóm khác trên thị trường. Hoặc, Công ty Morningstar tại Mỹ cũng có nghiên cứu cho thấy các quỹ đầu tư tập trung vào ESG có biến động thấp hơn, mang lại lợi nhuận đều đặn.

Tuy vậy, thực tế nhãn tiền vẫn là khoản chi phí cần bỏ ra cho ESG là không nhỏ, qua đó trở thành rào cản cho nhiều doanh nghiệp tiếp cận và chuyển đổi. Vấn đề là liệu có cách nào giảm bớt các khoản chi phí?

Về điểm này, chuyên gia Kim Ngân cho biết, Việt Nam đang có các chương trình kêu gọi sự giúp đỡ từ UN, châu Âu, Mỹ... Bản thân Việt Nam đã cam kết theo lộ trình, nghĩa là có quyền kêu gọi giúp đỡ. Những sự giúp đỡ này, nhìn rộng ra, có thể hỗ trợ xây dựng cộng đồng tiêu thụ sản phẩm xanh, giải quyết bài toán đầu ra cho doanh nghiệp. Khi đã có đầu ra ổn định, doanh nghiệp sẽ có thêm động lực để thực hiện.

“Như GLC nơi tôi làm việc có thể hỗ trợ, vì chúng tôi đi từ ý thức cộng đồng. Cộng đồng chính là khách hàng tiêu thụ các sản phẩm xanh. Một khi cộng đồng ý thức được, bài toán đầu ra cho các sản phẩm xanh có thể được giải quyết và bản thân các doanh nghiệp cũng có động lực tiếp tục phát triển bền vững” - trích lời bà Ngân.

“Ngoài ra còn các hợp tác công - tư (PPP). Về cơ bản, thực hành ESG gồm 2 phần: kỹ thuật (technical) và nhận thức. Khi 2 điều này kết hợp, chúng ta mới có hiệu quả bền vững. Các hợp tác công - tư có thể cải thiện công tác quản trị doanh nghiệp, tiết giảm chi phí, tăng nhận thức cho cộng đồng. Khi cộng đồng đã có ý thức, đó mới là điều bền vững nhất. Từ hàng chục năm trước đã có các hợp tác công - tư xuất hiện, nhưng hiệu quả chưa được cao”.

Một vấn đề khác, theo bà Ngân, là Chính phủ cần tạo hành lang để các tổ chức quốc tế tiếp cận, giúp đỡ Việt Nam trong việc thực hành ESG. “Việt Nam hiện đang đi chậm hơn Trung Quốc về mảng này, khi nước bạn đã giảm được 37% lượng phát thải. Chúng ta đã cam kết thực hiện, nhưng còn hạn chế về chi phí, do đó cần kêu gọi giúp đỡ, tạo hành lang để các tổ chức quốc tế tiếp cận, giúp đỡ”.

Trong khi đó, Thạc sĩ Hoàng Thịnh đưa một giải pháp khác để doanh nghiệp có thể làm lớn với nguồn lực nhỏ hơn. Đó là câu chuyện về nền kinh tế chia sẻ - Sharing Economy.

“Nền kinh tế chia sẻ, hiểu đơn giản, là tận dụng các nguồn lực nhàn rỗi, san sẻ vào chuỗi giá trị. Ví dụ như cách Uber hay Airbnb đã làm, dù còn nhiều hạn chế. Ví dụ khác, 1 khu phố có 5 hàng phở, sẽ có hàng bán ế, hàng bán được. Hàng ế sẽ phải đổ đi, đó là sự lãng phí. Thay vào đó, chúng ta không mở hàng phở mà mở nước mía, trà sữa… qua đó tận dụng được nguồn lực tốt hơn.

Nghĩa là thay vì cố gắng ôm đồm phần lớn của một miếng bánh nhỏ, mỗi người hãy ăn phần nhỏ của miếng bánh lớn hơn” - vị chuyên gia đề cập.

Theo ông Thịnh, nhiều startup hiện nay đang rơi vào xu hướng sẵn sàng tiêu tốn nhiều nguồn lực để tăng tính cạnh tranh. Trong khi đó, Sharing Economy có thể xem là từ khóa để tạo ra con đường giúp các doanh nghiệp vẫn có lợi nhuận mà giảm được chi phí, tối ưu được các nguồn tài nguyên. Và việc tối ưu tài nguyên thực chất cũng là một trong những tiêu chuẩn của phát triển bền vững.

Tuy nhiên, Sharing Economy tại Việt Nam vẫn còn đang chậm phát triển, một phần do doanh nghiệp chưa tìm hiểu kỹ về pháp lý, nên còn tồn tại tâm lý lo sợ.

Có một vấn đề cần phải làm rõ, đó là các chuẩn phát triển bền vững không chỉ có một. CSR (Corporate Social Responsibility - trách nhiệm xã hội) sẽ cần nhiều tiền, dành cho các doanh nghiệp lớn và không bắt buộc; SDG (Sustainable Development Goals) thì không tốn tiền, cũng không bắt buộc; còn ESG là bắt buộc và phải tốn tiền. Với nhiều doanh nghiệp, CSR và ESG tương đối khó, nhưng có thể làm SDG vì nó gắn liền với nội tại hoạt động của họ.

2 vị chuyên gia làm việc trong những lĩnh vực khác nhau, nhưng đều có những câu chuyện liên quan đến phát triển bền vững của doanh nghiệp và có lẽ phần nào tạo nên một nguồn cảm hứng cho các doanh nghiệp.

“Tôi từng tư vấn cho 1 doanh nghiệp về mật ong, nuôi ong để bảo vệ rừng nguyên sinh nên sản lượng rất ít. Tôi đồng hành cùng họ hơn 1 năm. Ban đầu, họ xây dựng bộ máy nhân sự, vì đây là một doanh nghiệp tạo tác động xã hội. Để vận hành được, họ cần phải gọi vốn từ các quỹ” - chuyên gia Kim Ngân chia sẻ.

“Họ không phụ thuộc vào việc sản xuất số lượng lớn để lấy lời, mà lồng ghép vào việc nâng nhận thức cho các khu rừng nguyên sinh, để giáo dục cho đồng bào các dân tộc thiểu số trong khu vực hiểu rằng bảo vệ rừng đi liền với sản xuất. Khi họ biết có các chương trình từ nước ngoài quan tâm, họ biết có thể thuyết phục hợp tác xã để nuôi ong theo hướng bảo vệ (không thuốc trừ sâu, không can thiệp nhiều, nhìn chung là hoàn toàn tự nhiên). Chỉ là, doanh nghiệp này không đủ tiền để mang sản phẩm qua nước ngoài (ở đây là Thụy Sĩ) để có chứng nhận.

Gần đây, doanh nghiệp này đã nhận được quỹ khoảng vài trăm ngàn USD để phát triển chương trình của mình. Tôi đánh giá doanh nghiệp này không đặt lợi nhuận lên hàng đầu, mà nuôi dưỡng hệ sinh thái bảo vệ rừng, bảo vệ loài ong không bị tận diệt”.

Ông Hoàng Thịnh tiếp cận ở một góc nhìn khác. Là người làm về giáo dục, mang phương pháp giáo dục STEM (Khoa học - Công nghệ - Kỹ thuật - Toán) về Việt Nam, vị chuyên gia tiếp cận câu chuyện phát triển bền vững dưới góc độ tìm kiếm giải pháp thay thế từ khoa học công nghệ, giảm thiểu chi phí cho doanh nghiệp.

“Một lần, tôi đến diễn đàn phát triển bền vững, có tập đoàn lớn nói rằng họ sẽ sử dụng toàn bộ bao bì 100% là nhựa tái sinh (nhựa tái chế) và nhựa phân hủy.

Lúc này, tôi nghĩ đến một chuyện khác. Chẳng hạn một doanh nghiệp khởi nghiệp sản xuất ra nước uống đóng chai, họ cần cạnh tranh về giá. Nếu họ sử dụng nhựa tái sinh, chi phí sẽ cao hơn, rất khó để kinh doanh. Nếu như có chế tài bắt buộc làm, rất khó để xuất hiện các doanh nghiệp mới, mà họ buộc phải làm dưới doanh nghiệp lớn. Hoặc họ phải đổ số tiền lớn để R&D mà chưa chắc đã kinh doanh được, hoặc họ sẽ phải làm ‘chui’ và lại dẫn đến câu chuyện khó giải đáp về chi phí ESG” - ông Thịnh cho hay.

Theo ông Thịnh, khoa học công nghệ chính là đáp án để giải quyết câu chuyện này.

“Ví dụ như PLA - nhựa phân hủy sinh học, chỉ phân hủy sau vài năm so với hàng trăm năm của nhựa thường. Vấn đề lớn nhất là giá. Mặc dù PLA có giá thành cao hơn các loại nhựa phổ biến hiện nay, nhưng với việc áp dụng khoa học, giá thành của chúng có thể được giảm xuống đáng kể trong tương lai. Ví dụ như nhóm học sinh mà STEMax hướng dẫn đã tạo ra một công thức trộn PLA và bã cà phê mới, không chỉ giúp giảm giá thành nhựa, tận dụng bã cà phê sau sử dụng mà còn làm tăng độ bền của PLA nhưng thay đổi rất ít về thời gian phân hủy. Doanh nghiệp khởi nghiệp có thể sử dụng loại nhựa này”.

Ông Thịnh cho rằng bản chất câu chuyện về khoa học công nghệ với các sản phẩm như vậy không khó. Điều cần thiết là tìm kiếm các nhà đầu tư chịu rót tiền, giúp các công nghệ mới như PLA trở thành nguyên liệu giá rẻ để các startup có thể tiếp cận.

“Như tập đoàn lớn nêu trên, nếu như quy định tất cả các bao bì phải sử dụng nhựa tái sinh hoặc nhựa có nguồn gốc sinh học, các doanh nghiệp nhỏ sẽ khó có cơ hội cạnh tranh về giá. Câu chuyện nhựa và ‘chất thải trắng’ rất tốt về môi trường và tập đoàn cũng đang làm tốt. Tuy nhiên, việc này cũng buộc các doanh nghiệp nhỏ phải đầu tư thêm chi phí, gây khó khăn trong quá trình kinh doanh.

Các doanh nghiệp thực chất không cần quá lo về việc đạt chuẩn được hay không, mà đo lường bằng hiệu quả kinh tế đạt được so với nguồn lực - SDG sẽ nằm trong đó luôn. Với một nguồn lực bỏ ra không nhiều mà mang lại hiệu quả lớn, chỉ số này đo lường được. Đó là hiệu quả chi phí (cost efficiency). Tiền bạc bỏ ra thực chất liên đới với tài nguyên thiên nhiên, dù là người, xe cộ, phương tiện… Nếu bỏ ra ít mà hiệu quả lớn, đó là SDG rồi”.

Xét cho cùng, việc phổ biến hoạt động phát triển bền vững của doanh nghiệp trong bối cảnh hiện nay là điều khẩn thiết. Kết thúc buổi trò chuyện, bà Kim Ngân đã nói một điều khiến người viết không thể quên.

“Khi đưa ra ESG, đó là tiếng chuông cảnh báo cho toàn xã hội và đặt trách nhiệm rất lớn cho doanh nghiệp. Trái đất đã bị tổn thương và không thể phục hồi nếu con người chúng ta không hành động”.

Châu An

Ảnh: Tử Kính

Thiết kế: Tuấn Trần

FILI

Năm nay, Haxaco kỳ vọng lãi 200 tỷ đồng trước thuế, gấp 4 lần con số thực hiện được trong năm 2023 nhưng vẫn chưa thể so với mức đỉnh cao 300 tỷ đồng đạt được năm 2022.

Diễn biến lãi trước thuế của HAX từ năm 2015 đến nay

Năm 2023, CTCP Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (Haxaco, HOSE: HAX) đặt mục tiêu lãi trước thuế Công ty mẹ 310 tỷ đồng nhưng chỉ thực hiện được hơn 10%, đạt 41 tỷ đồng.

Kinh tế khó khăn khiến mảng ô tô xa xỉ càng thêm khó. HAX chỉ bán ra được gần 1.1 ngàn chiếc xe mới, kém xa con số 2.8 ngàn chiếc năm 2022 và 2.3 ngàn chiếc năm 2021. Doanh thu theo đó cũng thu hẹp đến 41% so với cùng kỳ, còn 3.9 ngàn tỷ đồng.

Mất đến 85% lãi ròng, còn 35 tỷ đồng, qua đó biến 2023 thành năm HAX thu lãi thấp nhất kể từ 2015, dù vừa ghi nhận mức kỷ lục trong năm 2022 (239 tỷ đồng).

Năm ngoái, tình hình chỉ khởi sắc với HAX kể từ nửa cuối năm 2023 khi hưởng lợi từ quy định giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. HAX cho biết khách hàng đã đến mua xe nhiều hơn từ đầu tháng 7, nhất là những mẫu xe mới GLC.

Năm qua, HAX tiếp tục là đơn vị phân phối ủy quyền chiếm phần lớn thị phần của Mercedes-Benz tại Việt Nam. Công ty đã mở thêm các đại lý, chi nhánh kinh doanh xe MG tại các công ty con. Cụ thể, CTCP Xe khách và Dịch vụ Miền Tây, công ty con do HAX nắm 62.11%, chính thức khai trương đại lý MG Kinh Dương Vương vào tháng 09/2023.

Trong 3 tháng đầu năm 2024, đến lượt công ty con CTCP Sản xuất, Thương mại và Dịch vụ ô tô PTM (HAX nắm 98.32%) khai trương đại lý Premium MG Bắc Giang; và công ty con CTCP Cơ khí Ô tô Cần Thơ (HAX nắm 85.89%) khai trương đại lý Premium Cần Thơ.

Trong năm 2023, Chủ tịch HĐQT Đỗ Tiến Dũng nhận thù lao mỗi tháng 30 triệu đồng, các thành viên còn lại nhận 15 triệu đồng/tháng/người, vẫn giữ nguyên từ năm 2019 đến nay, đồng thời được đề xuất giữ nguyên trong năm 2024. Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Ngọc Bích nhận trung bình 102 triệu đồng/tháng, giảm so với 112 triệu đồng năm 2022. Các Phó Giám đốc nhận 71 triệu đồng/tháng/người, ít hơn khoảng 7 triệu so với trung bình năm trước đó.

Sang năm 2024, HAX cho biết sẽ nỗ lực nhiều hơn trong việc phân phối ô tô thương hiệu MG và tham gia vào phân khúc xe điện với Mercedes-Benz và Vinfast. Đồng thời Công ty sẽ tiếp tục triển khai mở rộng kinh doanh xe, nghiên cứu đa dạng danh mục sản phẩm đồng thời định hướng chiến lược lâu dài, xây dựng thương hiệu uy tín, sự tin tưởng đối với khách hàng.

Dự kiến giai đoạn 2024-2025, HAX sẽ dành không quá 200 tỷ đồng để tiến hành đầu tư mở rộng nhằm tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh, thông qua góp vốn hoặc mua cổ phần của công ty con, công ty có cùng ngành nghề và tiềm năng phát triển.

Vừa qua, HAX đề xuất chia cổ tức năm 2023 với tổng tỷ lệ 18%, thấp hơn mức 30% năm 2022. Trong đó, 3% trả bằng tiền mặt (sở hữu 1 cp được nhận 300 đồng) và 15% nhận bằng cổ phiếu (sở hữu 100 cp nhận về 15 cp mới).

Công ty dự kiến chi 28 tỷ đồng trả cổ tức và phát hành hơn 14 triệu cp cho cổ đông. Nếu thành công, Công ty sẽ tăng vốn điều lệ từ 934 tỷ đồng lên trên 1,074 tỷ đồng.

Thời gian thực hiện sau khi được ĐHĐCĐ biểu quyết thông qua và Ủy ban chứng khoán Nhà nước thông báo nhận đầy đủ tài liệu báo cáo phát hành, dự kiến trong quý 2-3/2024.

Tử Kính

FILI