Chính sách nhập cư của ông Trump có thể phản tác dụng

MỚI

Công ty dược Trung Quốc gây chấn động khi phát triển thuốc ung thư vượt mặt sản phẩm bán chạy nhất thế giới

Một công ty công nghệ sinh học ít tên tuổi của Trung Quốc đã tạo ra loại thuốc điều trị ung thư phổi có hiệu quả vượt trội so với Keytruda - loại thuốc ung thư bán chạy nhất thế giới. Điều này báo hiệu sự trỗi dậy mạnh mẽ của ngành dược Trung Quốc trên trường quốc tế.

Thuốc ung thư mới của Trung Quốc vượt mặt Keytruda

Tháng 9 vừa qua, công ty công nghệ sinh học Akeso của Trung Quốc đã khiến giới dược phẩm quốc tế sửng sốt khi công bố loại thuốc điều trị ung thư phổi mới có tên Ivonescimab. Theo kết quả thử nghiệm lâm sàng tại Trung Quốc, Ivonescimab giúp bệnh nhân kéo dài thời gian trước khi khối u phát triển thêm trung bình 11,1 tháng, so với 5,8 tháng của Keytruda - loại thuốc trị ung thư hàng đầu do tập đoàn dược phẩm Mỹ Merck sản xuất.

Kết quả này đã được trình bày tại Hội nghị Thế giới về Ung thư Phổi - một diễn đàn y khoa danh tiếng, thu hút sự quan tâm lớn từ các chuyên gia. Sự kiện này cũng khiến cổ phiếu của Summit Therapeutics - đối tác của Akeso tại Mỹ - tăng vọt hơn gấp đôi trong vài ngày, theo dữ liệu của Refinitiv.

Akeso đánh giá đây là “một khoảnh khắc đầy hứng khởi” khi thuốc của họ vượt qua sản phẩm bán chạy nhất thế giới. CEO của Akeso, bà Michelle Xia, khẳng định: “Ngành công nghệ sinh học Trung Quốc sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng trên toàn cầu.

Trước đây, ngành dược Trung Quốc chủ yếu tập trung vào các doanh nghiệp nhà nước và sản xuất thuốc bắt chước (“me-too drugs”), thay vì phát triển các sản phẩm mang tính đột phá.

Tuy nhiên, trong vòng 10 năm qua, các công ty dược tư nhân Trung Quốc đã có những bước tiến mạnh mẽ, không chỉ sản xuất thuốc chất lượng cao mà còn ký kết hàng tỷ USD hợp đồng với các đối tác phương Tây để đưa sản phẩm ra thế giới.

Ví dụ, năm ngoái, AstraZeneca đã ký thỏa thuận trị giá 1,92 tỷ USD với CSPC Pharmaceutical của Trung Quốc để phát triển thuốc tim mạch. Merck cũng đạt thỏa thuận 2 tỷ USD với Hansoh Pharmaceutical để hợp tác nghiên cứu thuốc giảm cân.

Theo báo cáo của HSBC Qianhai Securities, số lượng hợp đồng cấp phép thuốc tại Trung Quốc đã tăng từ 46 vào năm 2017 lên hơn 200 vào năm ngoái, với tổng giá trị từ 4 tỷ USD lên 57 tỷ USD. Các thương vụ mua bán, sáp nhập giữa các công ty dược lớn của Trung Quốc cũng tăng gần 30% trong năm 2024, theo dữ liệu của Mergermarket.

Công ty dược của Trung Quốc có thể cạnh tranh với các ông lớn dược phẩm thế giới?

Các chuyên gia nhận định ngành công nghệ sinh học Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách với các tập đoàn dược phẩm phương Tây nhờ vào chính sách hỗ trợ từ chính phủ, dòng vốn đầu tư nước ngoài và đội ngũ nhân lực chất lượng cao.

Bà Rebecca Liang, chuyên gia phân tích dược phẩm tại AB Bernstein, cho biết: “Trước đây, ít ai xem Trung Quốc là mối đe dọa thực sự đối với các hãng dược hàng đầu của Mỹ. Nhưng giờ đây, mọi thứ đã thay đổi khi Trung Quốc cho ra đời những loại thuốc thế hệ mới có thể vượt qua sản phẩm phương Tây.”

Trong khi đó, ông Cui Cui - Giám đốc nghiên cứu y tế tại Jefferies - nhận xét: “Trung Quốc từng bị coi là kẻ sao chép, nhưng trong tương lai, họ có thể cạnh tranh ngang hàng với các tập đoàn dược phẩm hàng đầu thế giới.”

Mặc dù thuốc của Akeso gây tiếng vang lớn trên thế giới, nhưng ngay tại Trung Quốc, vẫn có nhiều hoài nghi về chất lượng thuốc nội địa, đặc biệt là các loại thuốc generic (thuốc có cùng thành phần hoạt chất với thuốc gốc nhưng giá rẻ hơn).

Tháng trước, một cuộc tranh luận sôi nổi nổ ra tại Trung Quốc về chất lượng thuốc generic trong nước, dẫn đến một cuộc điều tra chính thức. Sau đó, cơ quan y tế Trung Quốc kết luận các lo ngại về chất lượng là không có cơ sở, nhưng tâm lý e dè của người dân vẫn chưa hoàn toàn biến mất.

Một số người dân Bắc Kinh khi được CNN phỏng vấn cho biết họ vẫn ưu tiên dùng thuốc nhập khẩu. Anh Gu Zhihao, một cư dân Bắc Kinh, chia sẻ: “Thành thật mà nói, tôi thích chọn thuốc đắt tiền hơn. Đơn giản vì tiền nào của nấy.”

Bên cạnh đó, các nhà đầu tư và cơ quan quản lý tại Mỹ cũng từng bày tỏ nghi ngờ về độ chính xác của dữ liệu thử nghiệm lâm sàng tại Trung Quốc. Trước đây, FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ) đã từ chối một số loại thuốc phát triển ở Trung Quốc do tiêu chuẩn thử nghiệm không đủ chặt chẽ.

Hiện tại, thuốc Ivonescimab của Akeso đã được chính phủ Trung Quốc cấp phép cho một số bệnh nhân ung thư phổi. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều năm nữa trước khi thuốc có thể được bán tại Mỹ. Một cuộc thử nghiệm lâm sàng toàn cầu sẽ diễn ra vào cuối năm nay để đánh giá thêm về hiệu quả của thuốc.

MỚI

Những tác động từ kế hoạch áp thuế đối ứng của Chính phủ Mỹ

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang có kế hoạch áp thuế nhập khẩu đối ứng với toàn thế giới, đặt tất cả các đối tác thương mại vào tầm ngắm. Kế hoạch này sẽ có tác động thế nào đến thương mại toàn cầu?

Tổng thống Donald Trump và kế hoạch áp thuế đối ứng

Ngày 13-2-2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một bản ghi nhớ, ra lệnh cho các quan chức bắt đầu tính toán thuế quan “có đi có lại”, hay thuế đối ứng nhằm vào các đối tác thương mại của Mỹ, qua đó mở rộng phạm vi của cuộc chiến thương mại của mình, và làm gia tăng sự bất ổn cho các doanh nghiệp quốc tế.

Về cơ bản, lập luận về thuế quan có đi có lại rất đơn giản: Mỹ sẽ áp thuế lên hàng hóa nhập khẩu từ các nước khác, bằng chính mức thuế quan mà các quốc gia đó áp lên hàng hóa từ các công ty Mỹ. Ông Trump từ lâu đã ủng hộ nguyên tắc này, coi đó là cách để đảm bảo sự công bằng cho doanh nghiệp Mỹ, khắc phục thực tế là nhiều đối tác thương mại của Mỹ vẫn duy trì mức thuế quan cao hơn với hàng hóa của Mỹ.

Ngoài ra, Mỹ cũng sẽ đáp trả bằng thuế quan đối với các nước có chính sách phi thuế quan, bao gồm thuế giá trị gia tăng (VAT) và những biện pháp khác, vì coi đây là những hành vi thương mại không công bằng. Thuế quan đối ứng còn nhắm tới các khoản trợ cấp và chính sách tỷ giá cản trở dòng chảy của hàng hóa Mỹ ra nước ngoài.

Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Howard Lutnick cho biết, những nghiên cứu về biện pháp thuế quan mới này dự kiến sẽ hoàn tất vào ngày 1-4-2025. Mỹ sẽ xem xét trước các nền kinh tế có thặng dư thương mại lớn nhất và áp dụng thuế nhập khẩu cao nhất với Mỹ.

Hệ thống thương mại toàn cầu đối mặt nhiều rủi ro

Nếu được triển khai, kế hoạch này dự kiến sẽ khiến các doanh nghiệp đối mặt với nhiều thách thức. Bởi trên thực tế, việc tính toán mức thuế quan riêng lẻ đối với hàng ngàn sản phẩm được nhập từ hơn 150 quốc gia đặt ra một vấn đề rất phức tạp đối với chính các công ty Mỹ, từ các nhà sản xuất phụ thuộc vào các bộ phận nhập khẩu cho đến các nhà bán lẻ mua hàng hóa của họ từ nước ngoài.

Điều này cũng được dự báo sẽ đẩy nhanh quá trình suy yếu của hệ thống thương mại thế giới, vốn đã gặp nhiều khó khăn trong những năm gần đây, do tác động từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc, cũng như những trở ngại khi đi qua kênh đào Suez và Panama, khiến chi phí vận chuyển tăng vọt.

Trong suốt ba thập niên qua, hệ thống thương mại toàn cầu đã tập trung vào các khối đa phương, và dựa trên các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Trong đó, các thành viên WTO đã đặt ra mức thuế quan cho mọi loại hàng hóa, mở rộng mức thuế cơ bản giống nhau cho tất cả thành viên, đồng thời đàm phán các hiệp định với các quốc gia khác hoặc khối thương mại khu vực để nới lỏng thuế quan.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump từ lâu đã mô tả Mỹ là nạn nhân của cấu trúc này, viện dẫn mức thâm hụt thương mại lớn với Trung Quốc, Mexico và Đức. Khi công bố kế hoạch thuế đối ứng, ông đã tuyên bố rằng mình có thẩm quyền đàm phán lại các điều khoản thương mại theo ý muốn của mình, và không tôn trọng các thỏa thuận hiện có.

Bằng những động thái này, ông Trump đang hướng tới mục tiêu thúc đẩy một kỷ nguyên mới trong đó các hiệp định thương mại đa phương nhường chỗ cho các cuộc đàm phán giữa các quốc gia trong bối cảnh tinh thần dân tộc chủ nghĩa gia tăng. Quá trình chuyển đổi này đe dọa sẽ làm gia tăng sức ép lên chuỗi cung ứng toàn cầu.

Những tác động tiêu cực lên kinh tế Mỹ

Có vẻ như không phải ngẫu nhiên mà Tổng thống Trump đưa ra thông báo của mình vào ngày Thủ tướng Ấn Độ, Narendra Modi, đến thăm Nhà Trắng. Mỹ đang thâm hụt thương mại đáng kể với Ấn Độ, với mức chênh lệch giữa giá trị hàng hóa nhập khẩu và giá trị hàng hóa xuất khẩu trong năm 2024 là 45 tỉ đô la.

Theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới, những mặt hàng nhập khẩu này bao gồm nhựa và các sản phẩm hóa chất, chịu mức thuế dưới 6% khi được vận chuyển đến Mỹ. Khi các loại hàng hóa tương tự của Mỹ được xuất khẩu sang Ấn Độ, chúng phải đối mặt với mức thuế từ 10-30%.

Nếu chính quyền ông Trump nâng mức thuế của Mỹ lên mức ngang bằng với Ấn Độ, điều đó sẽ buộc các nhà máy của Mỹ phải trả nhiều tiền hơn cho hóa chất và nhựa nhập khẩu. Điều tương tự cũng sẽ xảy ra với một loạt sản phẩm tiêu dùng và công nghiệp như giày dép từ Việt Nam, máy móc và nông nghiệp từ Brazil, hàng dệt may và cao su từ Indonesia.

Một hiệp hội thương mại hàng đầu trong ngành điện tử, IPC, đã cảnh báo rằng chủ nghĩa bảo hộ thương mại gia tăng sẽ gây tổn hại đến nền kinh tế Mỹ. Chủ tịch hiệp hội, John W. Mitchell, cho biết: “Mức thuế mới sẽ làm tăng chi phí sản xuất, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và thúc đẩy dịch chuyển hoạt động sản xuất ra nước ngoài, làm suy yếu thêm nền tảng công nghiệp điện tử của Mỹ”.

Theo các chuyên gia, các nhà nhập khẩu phải trả thuế sẽ chuyển chi phí này lên các nhà bán lẻ, rồi đến lượt các nhà bán lẻ lại tăng giá đối với người tiêu dùng, đúng vào thời điểm lo ngại về lạm phát ngày càng sâu sắc. Điều này không chỉ đi ngược lại những cam kết của ông Trump về việc kiềm chế đà tăng của giá hàng hóa, mà còn khiến Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) trì hoãn hơn nữa việc cắt giảm lãi suất.

Những ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng

Kể từ nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump, khi ông áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc - một chính sách mà Tổng thống Joe Biden sau đó tiếp tục mở rộng - các công ty bán hàng vào thị trường Mỹ đã chuyển một số hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Giá cả tăng cao của việc vận chuyển hàng hóa bằng tàu container đã thúc đẩy các công ty thu hẹp khoảng cách giữa các nhà máy của họ và khách hàng tại Mỹ.

Walmart, một đế chế bán lẻ thống trị bởi việc theo đuổi giá thấp, đã chuyển đơn hàng từ các nhà máy Trung Quốc sang Ấn Độ và Mexico. Columbia Sportswear đã trinh sát các địa điểm nhà máy ở Trung Mỹ. MedSource Labs, một nhà sản xuất thiết bị y tế, đã chuyển đơn hàng từ các nhà máy ở Trung Quốc sang một nhà máy mới ở Colombia.

Tuy nhiên giờ đây, đến lượt các chiến lược đó đối mặt với rủi ro khi ông Trump đe dọa áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico, Canada và Colombia, trước khi nhanh chóng trì hoãn hoặc gạt bỏ các kế hoạch như vậy. Ông đã áp dụng mức thuế 25% trên diện rộng đối với thép và nhôm, sau khi áp thuế quan bổ sung 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Những sự chuyển hướng liên tục của nhà lãnh đạo Mỹ đang là vấn đề gây nhức nhối trong phòng họp của các công ty. Nhiều doanh nghiệp đã tính đến phương án thành lập nhà máy tại Mỹ - cách đáng tin cậy hơn cả để không còn phải đối mặt với nguy cơ bị áp thuế. Đây cũng là một trong những mục đích mà ông Trump hướng tới.

Tuy nhiên, vấn đề ở chỗ, ngay cả các doanh nghiệp có nhà máy tại Mỹ cũng phụ thuộc vào các bộ phận và nguyên liệu thô từ khắp nơi trên thế giới. Hơn một phần tư lượng hàng nhập khẩu của Mỹ là các bộ phận, linh kiện và nguyên liệu thô. Việc làm cho những mặt hàng này đắt hơn sẽ làm giảm khả năng cạnh tranh của các công ty trong nước, gây nguy hiểm cho việc làm của người Mỹ.

Tuần trước, Ford Motor đã cảnh báo rằng thuế quan đối với Mexico và Canada sẽ gây ra sự tàn phá đối với chuỗi cung ứng của công ty. “Mức thuế 25% đối với toàn bộ hàng nhập khẩu của Mexico và Canada sẽ tạo ra một lỗ hổng chưa từng thấy trong ngành công nghiệp của Mỹ”, Giám đốc điều hành của Ford, ông Jim Farley, cho biết.

Giới kinh doanh lo ngại về các yếu tố không chắc chắn

Một số chuyên gia nhận định những thông điệp cứng rắn của Tổng thống Trump là một chiến thuật đàm phán tiềm năng nhằm buộc các đối tác thương mại phải hạ thuế quan của họ, hoặc đưa ra những nhượng bộ về mặt thương mại. Trên thực tế, Ấn Độ đã đưa ra những cam kết về việc giảm thuế và mua thêm hàng hóa Mỹ, trong khi Nhật Bản và Hàn Quốc đều đã liên lạc với chính quyền ông Trump, sau khi kế hoạch áp thuế đối ứng được công bố.

“Những gì đang diễn ra có thể sẽ dẫn đến những kết quả rất tệ”, bà Christine McDaniel, nghiên cứu viên cao cấp tại Trung tâm Mercatus thuộc Đại học George Mason ở Virginia, cho biết. Nhưng nếu ông Trump có thể khiến các quốc gia khác mở cửa thị trường của họ, điều này sẽ thúc đẩy hoạt động thương mại của Mỹ.

Tuy nhiên, quá trình đàm phán được dự báo sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro, và có thể dẫn tới căng thẳng thương mại gia tăng giữa Mỹ và các đối tác. Sự hỗn loạn này sẽ khiến các công ty hoạt động tại Mỹ gặp nhiều khó khăn trong việc dự đoán xem các sự kiện sẽ diễn ra như thế nào khi tính toán chi phí nhập khẩu phụ tùng, hàng hóa thành phẩm.

Hiện tại, giới kinh doanh vẫn đang thận trọng chờ đợi xem tuyên bố nào của ông Trump chỉ là một nước cờ đàm phán và tuyên bố nào báo hiệu những thay đổi thực sự. “Chúng tôi coi ý định của Tổng thống Trump là nghiêm túc, nhưng không nhất thiết phải theo nghĩa đen”, luật sư thương mại Ted Murphy cho biết. “Ông ấy mới chỉ nói một cách chung chung, nhưng chúng tôi phải chờ đợi những gì thực sự diễn ra”.

Nguồn: New York Times, Xinhua, USA Today, Bloomberg, CNN Business, Reuters.

MỚI

Giới chức Fed có thể gặp khó dưới thời ông Trump

Sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1, công việc của các nhà hoạch định chính sách tiền tệ tại ngân hàng trung ương lớn nhất thế giới có thể sẽ trở nên khó khăn hơn...

Trong hai năm qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nỗ lực để giảm lạm phát và tối đa hóa việc làm một cách hiệu quả. Họ đã thành công trong việc giảm lạm phát mà không gây suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1, công việc của các nhà hoạch định chính sách tiền tệ tại Fed có thể trở nên khó khăn hơn. Một số chính sách của ông Trump như trục xuất nhập cư trái phép và tăng thuế quan có thể làm tăng áp lực lạm phát.

Các chuyên gia cho rằng không ai biết chính xác ý định thực sự của ông Trump, và việc bất ổn tăng có thể làm cho việc thiết lập chính sách tiền tệ trở nên khó khăn hơn nhiều. Fed thường có hàng trăm nhà kinh tế và nghiên cứu làm việc để dự đoán và điều chỉnh chính sách tiền tệ khi có thay đổi trong điều kiện kinh tế.

Dù tin tưởng vào khả năng của Chủ tịch Fed Jerome Powell trong đối phó với sự thay đổi, nhiều chuyên gia cho rằng việc dự đoán và hình thành chính sách sẽ trở nên khó khăn hơn với dự đoán thiếu dữ liệu chính xác từ ông Trump. Các đề xuất mới của ông Trump về thuế quan và nhập cư khác biệt lớn so với kỳ nhiệm đầu tiên, điều này có thể làm cho các dự đoán trước đây không còn hiệu quả. Điều này khiến cho Fed phải thay đổi kế hoạch dự báo và dự đoán tiềm ẩn của lạm phát, thất nghiệp và tăng trưởng kinh tế.

MỚI

5 lý do để lạc quan về kinh tế Mỹ năm 2025

Nền kinh tế thế giới bước sang năm 2025 với một loạt thách thức, nhưng kinh tế Mỹ có vẻ đứng trước nhiều thuận lợi hơn so với các quốc gia khác...

Được thúc đẩy bởi nhu cầu tiêu dùng vững ở mức cao, cuộc phục hồi lịch sử của nền kinh tế Mỹ từ đáy sâu trong đại dịch Covid-19 vẫn tiếp tục diễn ra trong năm 2024. Tốc độ tăng trưởng vượt mọi dự báo, bất chấp lãi suất cao và lạm phát còn cao. Thị trường chứng khoán Mỹ bùng nổ, tốc độ tuyển dụng tuy chậm lại nhưng tốc độ sa thải vẫn ở mức thấp.

Theo hãng tin CNN, bước sang năm 2025, có nhiều lý do để lạc quan về nền kinh tế Mỹ, dù Tổng thống đắc cử Donald Trump có thể triển khai hàng loạt chính sách mới sau khi nhậm chức.

“Giống như mấy năm qua, nền kinh tế vẫn đang duy trì nhịp tăng trưởng vững vàng”, chiến lược gia trưởng David Kelly của công ty JPMorgan Asset Management nhận định.

Dưới đây là 5 lý do để lạc quan về triển vọng kinh tế Mỹ năm nay, theo CNN:

RỦI RO SUY THOÁI GẦN NHƯ BẰNG 0

Hồi năm 2022, giới chuyên gia dự báo gần như chắc chắn rằng nền kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái. Nhưng đến nay, dự báo đó vẫn chưa trở thành hiện thực. Cuộc chiến chống lạm phát của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khiến tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) chậm lại, nhưng không tới mức như nhiều người lo ngại. Thị trường việc làm bắt đầu có dấu hiệu yếu đi, nhưng tỷ lệ thất nghiệp giữ ở mức tương đối thấp.

Không giống như ở thời điểm này của năm 2021 và 2022, các nhà dự báo hiện tại xem xét các yếu tố nền tảng của nền kinh tế Mỹ không nhận thấy có yếu tố nào báo hiệu một cuộc suy thoái sắp xảy đến. “Phải có một cú sốc nào đó thì nền kinh tế này mới suy thoái được. Tôi không thấy có yếu tố bên trong nào của nền kinh tế như vậy cả”, ông Kelly nhận xét.

Tuy nhiên, các rủi ro bên ngoài đang ngày càng lớn hơn, bao gồm nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh thương mại căng thẳng giữa Mỹ với phần còn lại của thế giới.

GIÁ XĂNG TRONG TẦM KIỂM SOÁT

Giá năng lượng luôn có khả năng gây ra suy thoái kinh tế. Hồi giữa năm 2022, giá xăng tăng vượt 5 USD/gallon đã đặt ra một mối nguy rõ ràng và tức thì đối với kinh tế Mỹ.

Hiện nay, giá xăng ở Mỹ thấp hơn nhiều. Rủi ro xảy ra gián đoạn nguồn cung dầu ở Trung Đông hoặc Nga vẫn chưa trở thành hiện thực. Trong khi đó, nguồn cung dầu đang có chiều hướng tăng lên, với sản lượng dầu thô của Mỹ đang cao hơn của bất kỳ quốc gia nào khác trong lịch sử.

Trang GasBuddy dự báo giá xăng ở Mỹ sẽ bình quân ở mức 3,22 USD/gallon trong năm 2025, đánh dấu năm thứ ba giảm liên tiếp. Giá xăng giảm sẽ giúp cải thiện niềm tin của người tiêu dùng và góp phần kéo lạm phát xuống.

TIỀN LƯƠNG TĂNG NHANH HƠN GIÁ CẢ

Nhiều người Mỹ đang cảm thấy chán nản vì giá thực phẩm, phí bảo hiểm ô tô hay tiền thuê nhà cao hơn so với trước đại dịch. Dù giá tiêu dùng ở Mỹ khó có thể quay trở lại mức như hồi năm 2019, nhưng tốc độ tăng giá đã chậm lại nhiều.

Không chỉ có vậy, tiền lương của người lao động Mỹ đang tăng nhanh hơn so với tốc độ tăng của giá tiêu dùng. Điều đó có nghĩa là tiền lương thực tế đang tăng lên và nếu xu hướng này tiếp diễn, tiền lương sẽ đuổi kịp mức giá tiêu dùng và giúp người Mỹ cảm thấy thoải mái hơn về chi phí sinh hoạt.

“Điều tốt nhất chúng tôi có thể làm cho họ là đưa lạm phát về mục tiêu và giữ lạm phát ở mức đó để tiền lương thực tế tăng lên. Đó là cách để mọi người cảm thấy dễ chịu trở lại với nền kinh tế. Đó là việc cần làm và là điều chúng tôi đang hướng tới”, Chủ tịch Fed Jerome Powell phát biểu tại một cuộc họp báo hồi tháng 12.

FED ĐÃ HẠ LÃI SUẤT

Để chống lạm phát, Fed đã tăng lãi suất lên mức cao nhất hơn 2 thập kỷ, với tốc độ tăng chưa từng thấy từ thập niên 1980. Cuộc chiến chống lạm phát này đã đẩy lãi suất đi vay lên cao đối với các khoản vay thế chấp nhà, vay mua xe, vay qua thẻ tín dụng, và các khoản vay của doanh nghiệp nhỏ.

Giờ đây, khi lạm phát xuống thang, Fed cũng đã hạ lãi suất 3 lần trong 3 cuộc họp liên tiếp vào cuối năm ngoái. Tuy nhiên, mối lo lạm phát dai dẳng khiến Fed dự kiến sẽ chỉ giảm lãi suất 2 lần trong năm 2025, và lãi suất cho vay thế chấp nhà ở Mỹ vẫn đang bám trụ ở mức cao.

Nhưng dù sao, việc Fed khởi động chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ vẫn là một điều tích cực đối với nền kinh tế và có thể tạo ra một cú huých cho tăng trưởng trong những tháng sắp tới.

CHÍNH SÁCH THÂN THIỆN VỚI KINH DOANH

Tổng thống đắc cử Donald Trump đặt trọng tâm vào việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đang có nhiều tranh cãi xung quanh chương trình nghị sự của ông Trump, nhất là có những ý kiến cho rằng các chính sách của ông có thể đẩy lạm phát tăng. Tuy nhiên, một số nhà kinh tế lạc quan về triển vọng cải tổ thuế và lời hứa của ông Trump về cắt giảm tình trạng quan liêu.

Ông Trump đã đề cử tỷ phú Elon Musk đồng lãnh đạo một cơ quan mới có tên Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE), thực chất là một hội đồng cố vấn về cắt giảm chi tiêu lãng phí và các quy chế giám sát không cần thiết.

“Đó chính là cách để tăng năng suất lao động”, ông Glenn Hubbard - một cựu giảng viên Trường Kinh doanh Columbia - nhận định.

Tuy nhiên, cũng có những rủi ro có thể khiến bức tranh kinh tế Mỹ xấu đi nhanh chóng, chẳng hạn khả năng xảy ra một cuộc đình công lớn của công nhân cảng biển vào giữa tháng 1 này. Ngoài ra, chương trình nghị sự của ông Trump cũng gây ra nhiều lo ngại, đặc biệt là chủ trương áp thuế quan lên hàng hóa nhập khẩu.

“Thuế quan là thứ tồi tệ đối với nền kinh tế. Tôi cảm thấy lo về điều đó”, nhà kinh tế trưởng Stephanie Roth của công ty Wolfe Research nhận định. Tuy nhiên, bà Roth cho rằng ông Trump sẽ không áp tất cả các thuế quan như đã đe dọa, và việc áp thuế quan sẽ chỉ thực sự diễn ra vào cuối năm 2025.

Nhưng trong trường hợp ông Trump áp thuế quan như đã nói, bà Roth dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ giảm một nửa còn 1% vào năm 2025, chưa tính đến tác động của việc các đối tác thương mại của Mỹ áp thuế quan trả đũa. “Khi đó, rủi ro suy thoái kinh tế sẽ thực sự xuất hiện”, bà nhận định.

Ngoài ra, giới phân tích còn lo ngại về việc ông Trump có thể trục xuất hàng loạt người nhập cư trái phép, dẫn tới tình trạng thiếu nhân công trong những lĩnh vực ngành nghề quan trọng, qua đó đẩy tiền lương và giá cả tăng lên.

Đối với giới đầu tư, một mối lo khác là khả năng xảy ra một cuộc chiến giữa ông Trump và ông Powell. “Bất kỳ điều gì nhắm vào sự độc lập của Fed đều có thể gây suy giảm niềm tin của thị trường và dẫn tới một vòng xoáy đi xuống”, ông Wolfe nói.

Trong số những yếu tố khó lường đối với kinh tế Mỹ năm nay, phải kể tới rủi ro xuất hiện một đợt bán tháo trên thị trường chứng khoán. Mối lo này hoàn toàn có cơ sở bởi định giá cổ phiếu đã bị đẩy lên rất cao, nhất là các cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn. Một đợt điều chỉnh giảm sâu, hoặc thậm chí sự xuất hiện của thị trường giá xuống, có thể gây tổn thất niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp, dẫn tới sức ép suy giảm tăng trưởng kinh tế.

Những rủi ro khó lường khác như các cuộc tấn công mạng, bệnh dịch, thiên tai… đều có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào. “Bài học của thế kỷ 21 là ‘Đừng lo về những thứ bạn lường trước. Hãy lo về những thứ bạn không thể lường trước’”, ông Kelly nhấn mạnh.

MỚI

Tài sản của Trump giảm 2,4 tỷ USD trong 3 ngày

Chỉ trong 3 ngày, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump mất 2,4 tỷ USD vì cổ phiếu Trump Media quay đầu lao dốc.

Sau 5 tuần bùng nổ, cổ phiếu Trump Media & Technology Group (DJT) - công ty truyền thông của cựu Tổng thống Mỹ - Donald Trump đã mất giá 41% trong 3 phiên qua. Phiên 1/11, mã này giảm 14%, sau khi đã lao dốc 12% và 22% trong hai phiên trước đó.

Việc này khiến vốn hóa của hãng hiện chỉ còn 6,1 tỷ USD. Giá trị số cổ phần của Trump trong công ty này cũng chỉ còn 3,5 tỷ USD, giảm 2,4 tỷ USD so với ngày 29/10.

Cổ phiếu Trump Media gần đây trở thành nơi phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư về kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Trước khi lao dốc, cổ phiếu này đã tăng hơn 200% kể từ cuối tháng 9, kéo vốn hóa công ty lên 10,3 tỷ USD - cao hơn cả X của Elon Musk. Nhưng vài ngày gần đây, diễn biến tại Wall Street cho thấy nhà đầu tư lại đang đặt cược Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris chiến thắng, dù các cuộc thăm dò cho thấy không ai có lợi thế rõ rệt.

"Các cổ phiếu meme, trong đó có DJT, rất nhạy cảm với các biến động không mang tính nền tảng", Steve Sosnick - chiến lược gia tại hãng môi giới cổ phiếu Interactive Brokers cho biết. Cổ phiếu meme là những mã được nhà đầu tư nhỏ lẻ mua vào bất chấp kết quả kinh doanh. Trump Media từng mất giá mạnh hồi tháng 7, sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden dừng chiến dịch tranh cử. Nhà đầu tư khi đó cho rằng Trump sẽ gặp thách thức lớn khi đối đầu bà Harris.

Trump Media đến nay vẫn thua lỗ. Doanh thu quý II của công ty này chỉ là 837.000 USD và tính chung từ đầu năm là 1,6 triệu USD. Số liệu của Similarweb cho thấy Facebook có số người dùng hoạt động hàng tháng cao gấp 200 lần Truth Social - mạng xã hội do Trump Media điều hành. X thì cao gấp 100 lần và Threads gấp 20 lần.

"Nếu Trump tái đắc cử, triển vọng của Trump Media sẽ rất sáng sủa. Khi đó, Truth Social sẽ trở thành kênh truyền thông quan trọng của Tổng thống Mỹ", Steve Sosnick - chiến lược gia tại Interactive Brokers cho biết.

Còn nếu Trump không giành chiến thắng, Trump Media sẽ bị bán tháo. "Mã này sẽ rơi tự do. Tôi không nghĩ định giá còn ở mức tỷ USD nữa đâu", Gene Munster - đồng sáng lập quỹ đầu tư mạo hiểm Deepwater Asset Management cảnh báo.

Hà Thu (theo CNN, Reuters)

MỚI

Mỹ nỗ lực đối phó làn sóng tin giả trước thềm bầu cử

Kinhtedothi - Các tổ chức như Associated Press (AP), CNN, Fox News và ABC đã chuẩn bị nhiều phương án ứng phó đối với những luồng thông tin sai lệch hay các phát ngôn vô căn cứ về kết quả của cuộc bầu cử.

Associated Press, tổ chức đã đảm nhận trách nhiệm kiểm phiếu trong các cuộc bầu cử Mỹ từ năm 1848, khẳng định họ đã lên kế hoạch xử lý những luồng thông tin sai lệch khi cuộc bầu cử diễn ra. Theo Anna Johnson, Giám đốc Văn phòng Washington của AP, tổ chức này sẽ tập trung vào việc cung cấp thông tin chính xác và dễ hiểu cho công chúng.

Mỹ nỗ lực đối phó làn sóng tin giả trước thềm bầu cử. Ảnh: ABC

Fox News, một trong những kênh truyền hình cáp phổ biến nhất tại Mỹ, đã bắt đầu sử dụng công nghệ hiện đại để cải thiện đồ họa và giúp khán giả dễ dàng theo dõi mức độ chênh lệch của các cuộc bỏ phiếu tại nhiều bang khác nhau. Năm 2020, Fox là kênh truyền hình đầu tiên kêu gọi Arizona bầu cho ông Joe Biden — một động thái khiến những người ủng hộ ông Trump vô cùng tức giận.

Tuy nhiên, Arnon Mishkin, người quản lý tại Fox, cho biết ông hoàn toàn ủng hộ quyết định đó và không cảm thấy bất kỳ áp lực nào từ những cuộc tranh cãi. Ông khẳng định Fox luôn đảm bảo tính chính xác của nguồn tin đã công bố.

Không chỉ thông báo kết quả bầu cử, các công ty truyền thông lớn còn cung cấp thông tin về cuộc đua ở các tiểu bang thông qua dữ liệu thăm dò. Quá trình này tương đối phức tạp do sự khác biệt về các thủ tục và công nghệ bầu cử giữa những tiểu bang, và thậm chí giữa các quận trong cùng một tiểu bang. Việc xử lý và xác minh thông tin đòi hỏi nỗ lực lớn, đặc biệt khi cựu Tổng thống Trump vẫn tiếp tục đưa ra những tuyên bố vô căn cứ.

Đảng Cộng hòa có kế hoạch cử hàng nghìn tình nguyện viên theo dõi cáo buộc gian lận vào đêm bầu cử. Trong khi đó, theo một cuộc khảo sát của Gallup trong tháng này, niềm tin vào phương tiện truyền thông đại chúng đã đạt mức thấp kỷ lục.

David Chalian, giám đốc chính trị của CNN, cho rằng thuốc giải tốt nhất cho thông tin sai lệch chính là việc đưa ra thông tin thực tế và có căn cứ. CNN sẽ cử đội ngũ nhân viên đến các bang quan trọng để theo dõi quá trình bỏ phiếu nhằm đảm bảo đưa ra thông tin đầy đủ và chính xác nhất.

ABC News đã thành lập đội ngũ chuyên giám sát các cuộc bầu cử trên toàn quốc. Rick Klein, giám đốc chính trị của ABC, cho biết họ sẽ thường xuyên thông báo với đọc giả về cả những thông tin đã biết và chưa biết nhằm giúp công chúng hiểu rõ rằng có những điều chưa thể xác định ngay trong đêm bầu cử. Ông nhấn mạnh nhiều sự cố xảy ra trong ngày bầu cử là điều bình thường và không nhất thiết là dấu hiệu của hành vi sai phạm.

Các công ty đang chuẩn bị cho một đêm bầu cử có thể không có người chiến thắng rõ ràng. Năm 2020, phải mất bốn ngày để các phương tiện truyền thông tuyên bố việc ông Biden đã đánh bại ông Trump, điều này khiến người Mỹ hồi hộp chờ đợi phiếu bầu được kiểm ở Pennsylvania.

Mishkin dự đoán thời điểm có kết quả rõ ràng nhất là vào sáng thứ Bảy do thời gian kiểm phiếu ở bang quan trọng Pennsylvania tương đối lâu.