Khủng hoảng tiềm ẩn: Mối lo lớn của chứng khoán Việt Nam 2025

MỚI

Tạo thiệp tết 2025

SGI Capital: Thị trường đang đi tới khúc cuối của giai đoạn sideway, chứng khoán năm nay sẽ có biến động lớn và bất ngờ

Khối Ngân hàng, tài chính và BĐS (chiếm hơn 60% lợi nhuận toàn thị trường) sẽ đối mặt với khó khăn khi lãi suất tăng.

Nhóm phân tích chưa thấy nhiều doanh nghiệp có câu chuyện tăng trưởng ấn tượng hay định giá hấp dẫn cung cấp đủ biên an toàn cho danh mục đầu tư 2025, đặc biệt là khi vận động thị trường và bối cảnh vĩ mô đang xuất hiện nhiều rủi ro tiềm ẩn.

Trong báo cáo mới đây, SGI Capital đưa ra góc nhìn thận trọng về thị trường chứng khoán năm 2025. Áp lực từ cuộc chiến thương mại Mỹ Trung và mức thuế có thể áp lên hàng nhập khẩu Việt Nam có thể khiến tỷ giá biến động mạnh, gây sức ép lên thanh khoản, lãi suất và tác động lên dòng tiền trên thị trường chứng khoán.

SGI Capital cho rằng chính sách tiền tệ nới lỏng đã hết dư địa, kế hoạch tăng trưởng tín dụng 16% năm 2025 của SBV đòi hỏi hệ thống ngân hàng sẽ phải huy động một lượng vốn rất lớn tương ứng. Điều này có thể khiến mặt bằng lãi suất tăng mạnh hơn kỳ vọng và ảnh hưởng tiêu cực tới dòng tiền nội trên TTCK - vốn đã cạn kiệt sau những đợt bán ròng của khối ngoại và phát hành từ các doanh nghiệp niêm yết (chủ yếu là chứng khoán và bất động sản).

Về tăng trưởng lợi nhuận, với mức nền lợi nhuận cao của 2024 cộng thêm áp lực tỷ giá, lãi suất tăng trong bối cảnh có khả năng bị áp thuế nhập khẩu vào Mỹ mang lại rủi ro và yếu tố bất định với kinh tế Việt Nam cũng như với nhiều doanh nghiệp niêm yết liên quan trong năm 2025.

Khối Ngân hàng, tài chính và BĐS (chiếm hơn 60% lợi nhuận toàn thị trường) sẽ đối mặt với khó khăn khi lãi suất tăng. NIM giảm, huy động chậm cản trở đà tăng tín dụng và dự phòng nợ xấu tăng có thể khiến toàn ngành ngân hàng có năm tăng trưởng yếu nhất kể từ 2022.

Nhóm chứng khoán cũng được dự báo có năm khó khăn khi dư thừa vốn và nhu cầu thị trường suy yếu. Áp lực tăng trưởng có thể khiến các CTCK chấp nhận hạ chuẩn cho vay margin, tích tụ rủi ro. Những doanh nghiệp có dư nợ vay và nợ trái phiếu lớn đáo hạn trong nửa cuối 2025 có thể đối mặt với khó khăn khi không còn khả năng đảo nợ theo thông tư 02 (hết hiệu lực) và thời gian ân hạn trái phiếu đã hết.

Sức hấp dẫn của TTCK giảm bớt, cơ hội tốt cũng khó tìm

Nhìn chung, SGI Capital cho rằng khi giai đoạn nới lỏng đi qua, lãi suất nhích tăng trở lại, dòng tiền nội suy yếu khiến thanh khoản tụt giảm, rủi ro giảm giá sẽ tăng lên nếu khối ngoại vẫn duy trì bán ròng hoặc có những biến cố khiến nguồn cung tăng đột biến.

"Ở cuối mỗi chu kỳ nới lỏng tiền tệ, sau khi dòng tiền và lượng lớn NĐT mới đã tham gia vào thị trường, cơ hội tốt sẽ trở nên khó tìm và sức hấp dẫn của TTCK cũng giảm bớt. Dòng tiền sau đó sẽ bị chia sẻ với các kênh đầu tư khác như BĐS, vàng, hay crypto…", đội ngũ phân tích nhìn nhận.

Trong bối cảnh kém thuận lợi về dòng tiền, ở định giá chung không rẻ, diễn biến giá mỗi cổ phiếu sẽ phụ thuộc nhiều vào sực mạnh nội tại của doanh nghiệp và năng lực tài chính của cổ đông. Sự phân hóa có thể diễn ra rất khắc nghiệt trong môi trường dòng tiền yếu của năm nay.

Nhóm phân tích chưa thấy nhiều doanh nghiệp có câu chuyện tăng trưởng ấn tượng hay định giá hấp dẫn cung cấp đủ biên an toàn cho danh mục đầu tư 2025, đặc biệt là khi vận động thị trường và bối cảnh vĩ mô đang xuất hiện nhiều rủi ro tiềm ẩn. Thị trường đang đi tới khúc cuối của giai đoạn dao động trong biên hẹp khi sức mua suy yếu, thanh khoản tụt giảm và số lượng cổ phiếu thủng nền tích lũy ngày càng nhiều.

SGI Capital cho rằng việc hạ chuẩn đầu tư thường không mang lại kết quả tốt. Do đó, ưu tiên bảo toàn vốn, luôn giữ sự chủ động và chuẩn bị tốt sức mua trong giai đoạn này sẽ mang lại lợi thế khi “Ngài thị trường” mang tới những cơ hội từ những biến động lớn và bất ngờ của năm nay.

MỚI

Sự kiện NÓNG nhất 2024

Quỹ mở "ngược chiều" thị trường, bội thu lợi nhuận

​​​​​​​Tâm lý dòng tiền trên thị trường chứng khoán đang bị ảnh hưởng rất bất ngờ từ các yếu tố toàn cầu, tuy nhiên phiên giao dịch ngày 5/12 ghi nhận sự khởi sắc điểm số và thanh khoản.

Theo số liệu từ Fmarket.vn, nền tảng đầu tư đang tập trung nhiều quỹ mở uy tín nhất hiện nay, các quỹ mở đã có một kết quả đầu tư ấn tượng năm nay.

Từ đầu năm 2024, thị trường chứng khoán trong nước vẫn đang dao động trong biên độ hẹp, khi chỉ số VN-Index luôn biến động trong vùng 1165 - 1300 điểm. Dù vậy, không ít nhà đầu tư chứng khoán vẫn đang gặp khó khăn khi tìm kiếm lợi nhuận đạt kỳ vọng trong ngắn hạn, trường hợp ít tích cực hơn, lợi nhuận âm là chuyện bình thường.

Trong thời gian gần đây, có thời điểm chỉ số VN-Index giảm sâu về mốc 1200 điểm, khối ngoại vẫn trên đà bán ròng mạnh từ năm 2023 đến nay, với tổng lượng bán ròng từ đầu năm đến tháng 11/2024 là khoảng 85.000 tỷ đồng, chỉ riêng tháng 11 đã bán ròng tới 12.000 tỷ đồng.

Thị trường chứng khoán đi ngang nhưng vì sao nhiều nhà đầu tư thua lỗ?

Từ đầu tháng 10 tới nay, chứng khoán không có phiên giao dịch nào vượt mốc 20.000 tỷ, tiền chạy vào thị trường nhỏ giọt ru ngủ nhà đầu tư. Cũng chính vì vậy, thị trường cũng trở nên vô cùng phân hóa, nên dù có tăng điểm cũng không mang tính lan tỏa, chỉ xuất hiện ở một số cổ phiếu riêng lẻ khiến việc lựa chọn cổ phiếu không còn dễ dàng như trước, hiếm xuất hiện nhóm cổ phiếu mang tính dẫn dắt và tạo xu hướng lâu dài.

Quỹ SGI Capital cho biết: "Những cơ hội phân hóa đơn lẻ vẫn đang diễn ra nhưng ở quy mô và số lượng hạn hẹp không thay đổi bối cảnh khó kiếm tiền của chứng khoán đã kéo dài 6 tháng qua."

Ngược lại với diễn biến khó khăn của nhà đầu tư cá nhân, các quỹ mở lại có một kết quả đầu tư ấn tượng năm nay nhờ vào chiến lược đầu tư dài hạn cũng như lựa chọn đúng nhóm cổ phiếu tăng trưởng theo chu kỳ kinh tế.

Theo số liệu từ Fmarket.vn, nền tảng đầu tư đang tập trung nhiều quỹ mở uy tín nhất hiện nay, hiệu suất quỹ cổ phiếu VMEEF của VinaCapital hiện đạt mức 31,09% trong 11 tháng qua dù thị trường đang trong giai đoạn khó “ăn”.

Ngoài ra, danh mục các quỹ trên Fmarket đã chứng minh hiệu quả vượt trội so với thị trường chung, với nhiều cái tên như SSISCA (28,52%), VLGF (25,07%), VCBF-BCF (22,38%) và BVPF (22,02%)... đều đạt mức tăng trưởng ấn tượng trên 20%, bỏ xa mức tăng trưởng chỉ 10,67% của VN-Index trong 11 tháng đầu năm.

Bắt đáy nhưng không sợ "bắt dao rơi"

Đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt là một thị trường phân hóa như năm 2024, các nhà đầu tư khó có thể chọn đúng cổ phiếu để “bắt dao” khi thị trường giảm, vì thực tế cho thấy, dù thị trường hồi phục nhưng chưa chắc cổ phiếu của nhà đầu tư bắt đáy đã hồi phục tốt, thậm chí còn giảm mạnh nếu chọn sai doanh nghiệp không có cơ bản tốt.

Nhìn lại năm 2022, khi thị trường về mốc thấp nhất 900 điểm, các quỹ mở đến thời điểm hiện tại đã có mức tăng trưởng hơn 100% sau 2 năm, trong khi VN-Index chỉ tăng trưởng khoảng 33%. Cụ thể, quỹ SSISCA đã có mức tăng 104.33% sau 2 năm (từ 15/11/2022 - 15/11/2024 - theo Fmarket.vn).

Nhiều quỹ tăng trưởng lên tới 100% từ “đáy” thị trường vào năm 2022

Nhiều chuyên gia nhận định rằng hiện tại, thị trường đang tồn tại đồng thời cả những yếu tố tích cực và rủi ro tiềm ẩn. Trong bối cảnh đó, quỹ mở trở thành một kênh đầu tư tiềm năng dành cho các nhà đầu tư không chuyên, nhờ khả năng duy trì hiệu suất ổn định giữa những biến động phức tạp.

Hơn nữa, quỹ mở còn giúp các nhà đầu tư đầu tư hiệu quả mà không phải gặp khó khăn về tâm lý, kiến thức, kỹ năng, nguồn vốn hoặc các quy định pháp lý khi tham gia vào một thị trường đầy tính cạnh tranh.

Ngày 03/12, CTCP Chứng khoán Navibank (NVS) cho biết nhận được đơn đề nghị từ nhiệm Chủ tịch HĐQT, Thành viên HĐQT của ông Phan Anh Tuấn vì lý do cá nhân.

Ông Phan Anh Tuấn sinh năm 1975, được NVS giới thiệu có trình độ Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng, có 26 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính và chứng khoán, bắt đầu tiếp quản vị trí Chủ tịch HĐQT và đồng hành cùng NVS từ năm 2014.

Hiện tại, ngoài tham gia HĐQT, ông Tuấn còn đang đứng đầu Ban điều hành NVS với vai trò Tổng Giám đốc. Tuy nhiên, vào ngày 21/11 trước đó, ông Tuấn cũng đã nộp đơn xin từ nhiệm chức danh này.

Ông Phan Anh Tuấn cùng các thành viên HĐQT khác tại Chứng khoán Navibank

Nguồn: Website Chứng khoán Navibank ngày 04/12/2024

Theo dữ liệu trên BCQT 6 tháng đầu năm 2024 của NVS, ông Tuấn đang sở hữu trên 10% vốn tại CTCP Quản lý Quỹ (QLQ) Đầu tư SGI - đơn vị quản lý Quỹ đầu tư cổ phiếu tăng trưởng Ballad Việt Nam (The Ballad Fund, viết tắt TBLF). Ngoài ông Tuấn, thành viên HĐQT NVS khác là ông Lê Chí Phúc cũng đang sở hữu trên 10% vốn tại QLQ SGI.

Còn theo BCTC quý 3/2024 của chính QLQ SGI, tính đến ngày 30/09/2024, ông Tuấn đã thoái toàn bộ hơn 9.8 triệu cp (tỷ lệ 13.73%), thay vào đó ông Phúc tăng sở hữu lên tương ứng, đạt hơn 20 triệu cp (tỷ lệ 28.02%) và trở thành cổ đông lớn thứ hai. Ngoài ra, ông Phúc còn đang giữ vai trò Tổng Giám đốc QLQ SGI.

Biến động cơ cấu cổ đông QLQ SGI trong quý 3/2024Nguồn: BCTC quý 3/2024 của QLQ SGI

Chứng khoán Navibank thành lập từ năm 2008, hiện có vốn điều lệ 252 tỷ đồng, trụ sở đặt tại tầng 6, tòa nhà Handi Resco số 521 Kim Mã, phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, Hà Nội. Công ty hoạt động trong các lĩnh vực môi giới chứng khoán, tư vấn đầu tư chứng khoán, bảo lãnh phát hành chứng khoán, lưu ký chứng khoán, tự doanh chứng khoán.

9 tháng đầu năm 2024, NVS mang về hơn 52 tỷ đồng doanh thu hoạt động, giảm 30% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu do giảm lãi từ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL). Sau cùng, Công ty lãi ròng hơn 17 tỷ đồng, chỉ bằng một nửa cùng kỳ.

Huy Khải

FILI

MỚI

Thiệp 24HMoney v2.0

Chứng khoán đang mất sức hút với nhà đầu tư

Những cơ hội phân hóa đơn lẻ vẫn đang diễn ra nhưng ở quy mô và số lượng hạn hẹp không thay đổi bối cảnh khó kiếm tiền của chứng khoán đã kéo dài 6 tháng qua

Không xuất hiện cơ hội đầu tư hấp dẫn trong khi rủi ro vẫn đang thường trực khiến nhiều nhà đầu tư chọn đứng ngoài thị trường chứng khoán

Từ đầu tháng 10 tới nay, chứng khoán không ghi nhận phiên giao dịch nào có tổng thanh khoản vượt mốc 20.000 tỷ đồng. Thị trường có nhiều phiên "ru ngủ" nhà đầu tư khi dòng tiền tham gia nhỏ giọt, hiếm xuất hiện nhóm cổ phiếu mang tính dẫn dắt và tạo xu hướng lâu dài.

Thống kê của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho thấy, thanh khoản bình quân trên sàn HoSE trong quý III chỉ đạt 14.157 tỷ đồng mỗi phiên, giảm 20% so với quý trước đó. Mức này cũng thấp nhất kể từ quý II/2023. Chỉ tính khớp lệnh, có hơn 83% lượng cổ phiếu ghi nhận sụt giảm về thanh khoản trung bình.

Chứng khoán lình xình với tâm lý bên mua giao dịch chủ yếu để thăm dò, trong khi bên bán chưa tìm được lý do để chốt lời một cách ồ ạt. Do đó, nhiều nhà đầu tư chọn đứng ngoài thị trường, thậm chí tắt ứng dụng, không quan tâm bảng điện.

Khảo sát cho thấy, hơn 41% người được hỏi cho biết họ không có tiền đầu tư. Với những ai đang cầm vốn trong tay, câu trả lời phổ biến nhất là chưa nhìn thấy cơ hội hấp dẫn với gần 700 câu trả lời.

Lý giải về điều này, bà Nguyễn Thị Mỹ Liên, Trưởng phòng Phân tích Chứng khoán Phú Hưng (PHS), cho rằng bên cạnh các câu chuyện triển vọng, thị trường vẫn có những yếu tố gây mất điểm trong mắt các nhà đầu tư gồm xu hướng bán ròng liên tục của khối ngoại, các rủi ro địa chính trị, e ngại về nợ xấu của hệ thống ngân hàng và sự hấp dẫn hơn của các kênh đầu tư khác.

Tính từ tháng 4/2023 đến nay, khối ngoại đã bán ròng 19 trên 20 tháng với tổng giá trị khoảng 4,4 tỷ USD khi tỷ giá leo thang và chênh lệch lãi suất USD - VND nới rộng bởi chính sách tiền tệ trái chiều giữa Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và Ngân hàng Nhà nước. Ngoài ra, việc liên tục lỡ hẹn với nâng hạng thị trường lên nhóm mới nổi cũng khiến cho Việt Nam giảm sức hút. Trong bối cảnh rủi ro gia tăng và mặt bằng lãi suất điều hành của các ngân hàng trung ương trên thế giới còn ở mức cao, dòng vốn sẽ có xu hướng "risk-off", từ đó bán ròng khỏi các tài sản rủi ro hay các thị trường cận biên như Việt Nam.

Thêm vào đó, bà Liên cho rằng việc ông Donald Trump đắc cử cũng có thể gây các ảnh hưởng trái chiều đến triển vọng kinh tế - chính trị của Việt Nam trong 4 năm tới. Bởi cách thức điều hành của ông Trump được cho là khó đoán và tập trung vào lợi ích của nước Mỹ, vì vậy ảnh hưởng không chỉ đến thương mại mà còn các chính sách tiền tệ và tài khóa khác của Việt Nam.

"Các kênh đầu tư truyền thống như tiết kiệm, vàng và bất động sản đã nóng lên từ đầu quý III đến nay, khiến nhà đầu tư có nhiều lựa chọn hơn, làm cho chứng khoán trở nên kém hấp dẫn", chuyên gia nói thêm.

Góc nhìn tương tự cũng được nhóm phân tích của SGI Capital, công ty quản lý quỹ The Ballad Fund, nêu trong báo cáo mới đây. Họ quan sát thấy dòng tiền trong nước sau nhiều tháng không có lãi đang tiếp tục xu hướng rút ra để chuyển qua kênh bất động sản. Khoảng 12% độc giả tham gia khảo sát cũng cho biết họ đang chuyển từ chứng khoán sang các kênh đầu tư khác.

"Những cơ hội phân hóa đơn lẻ vẫn đang diễn ra nhưng ở quy mô và số lượng hạn hẹp không thay đổi bối cảnh khó kiếm tiền của chứng khoán đã kéo dài 6 tháng qua", SGI Capital nêu quan điểm.

Khó kiếm lời cũng là lý do phổ biến không kém với độc giả khi được hỏi vì sao đứng ngoài thị trường. Khoảng 685 người cho biết danh mục đầu tư của họ đang thua lỗ mặc dù VN-Index đã tăng gần 14% tính từ đầu năm đến hết quý III và khoảng 7,8% nếu tính đến phiên cuối tuần trước

Trưởng phòng Phân tích PHS giải thích mức tăng trưởng hai con số của VN-Index tính từ đầu năm chủ yếu nhờ vào sự bùng nổ của thị trường chứng khoán trong quý 1 (tăng 13,6%). Trong khi đó, tính từ đầu quý II đến nay, thực tế chỉ số này đang ghi nhận hiệu suất âm 3% với diễn biến sideway (xu hướng đi ngang) biên độ rộng khi liên tục kiểm tra đỉnh 1.300 điểm thất bại.

Theo số liệu của PHS đến cuối quý III, dư nợ cho vay margin của thị trường vẫn đang ở mức cao kỷ lục. Trong khi đó, số dư tiền gửi của nhà đầu tư tại các công ty chứng khoán đã và đang có xu hướng giảm dần sau khi lập đỉnh vào quý I. Điều này cho thấy rằng nhà đầu tư đang sử dụng đòn bẩy nhiều hơn. Trong trường hợp họ tham gia mua đuổi tại vùng kháng cự 1.300 điểm và kết hợp sử dụng đòn bẩy, khả năng thua lỗ nặng là điều có thể xảy ra

Nhóm phân tích của SGI Capital cũng ghi nhận áp lực rút vốn khiến số dư tiền mặt giảm hai quý liên tiếp và margin tăng lên mức kỷ lục. Cụ thể, dư nợ cho vay của các công ty chứng khoán đến cuối quý III đạt khoảng 236.378 tỷ, tích thêm gần 9.100 tỷ so với quý II và đã tăng suốt 6 quý qua. Trong khi đó, số dư tiền gửi trong tài khoản các nhà đầu tư giảm gần 3.800 tỷ, quý thứ hai liên tiếp, về khoảng 91.594 tỷ đồng. SGI Capital cho rằng, điều này tiềm ẩn rủi ro cho thị trường chứng khoán.

Tuy nhiên ở góc nhìn tích cực, công ty quản lý quỹ này cho rằng quá trình các rủi ro tiềm ẩn bộc lộ sẽ dẫn tới các nhịp điều chỉnh cần thiết và rồi sẽ giảm bớt rủi ro cho chứng khoán. Từ đó, thị trường có thể tạo ra nhiều cơ hội đủ hấp dẫn để thu hút dòng tiền quay trở lại.

Bà Mỹ Liên cũng nghĩ dấu hiệu rõ nhất trong thời gian tới là cải thiện về mặt thanh khoản, đồng nghĩa với việc dòng tiền quay trở lại và niềm tin của các nhà đầu tư được cải thiện. Đây sẽ trở thành lực đỡ rất lớn khi mặt bằng định giá của nhiều cổ phiếu vẫn đang ở vùng khá thấp. Nếu thanh khoản cải thiện cùng lúc với việc khối ngoại ngưng bán ròng và chuyển sang mua trở lại, nhà đầu tư cũng có thể cân nhắc xem như một chỉ báo tốt.

Tháng 10 vừa qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) ghi nhận tổng cộng gần 32 ngàn tỷ đồng (theo mệnh giá), giảm 23 ngàn tỷ đồng so với tháng 9 trước đó. So với cùng kỳ năm 2023, mức này nhỉnh hơn nhưng chưa bằng một nửa tháng 10/2021.

Giá trị phát hành TPDN chững lại sau khi tăng liên tục trong 9 tháng (Đvt: tỷ đồng)

Nguồn: Người viết tổng hợp

Ngân hàng không “mặn mà”, 2 tháng cuối năm đột biến?

Các ngân hàng trước đó huy động ồ ạt trái phiếu thì nay “im hơi lặng tiếng”. Như TCB và HDB chỉ có thêm lần lượt 240 tỷ đồng và 900 tỷ đồng. Còn OCB hay ACB mang về 2 ngàn tỷ đồng.

Sự sụt giảm trong tháng 10 có thể là tạm thời, bởi theo một số nghị quyết mới đây của các ngân hàng, nhiều khả năng tiền vay qua kênh này sẽ tiếp tục ở mức cao trong hai tháng cuối năm.

Nổi bật, Ngân hàng TMCP Á Châu đã thông qua phát hành riêng lẻ thêm tối đa 15 ngàn tỷ đồng. Đây là đợt thứ 3 được lãnh đạo ngân hàng chấp thuận trong năm nay, tổng cộng lên đến 45 ngàn tỷ đồng. ACB hiện đã huy động xấp xỉ 20 ngàn tỷ đồng trái phiếu sau 10 tháng và cần thêm 25 ngàn tỷ đồng trong hai tháng tới để hoàn thành kế hoạch này?

Ngân hàng TMCP Phương Đông cho biết sẽ huy động riêng lẻ thêm tối đa 13.2 ngàn tỷ đồng trong quý 4 này. OCB đang vay các trái chủ 22.8 ngàn tỷ đồng và có thể đạt 35 ngàn tỷ đồng cả năm.

Tương tự, theo nghị quyết ngày 10/11, lãnh đạo Ngân hàng TMCP Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh chấp thuận chào bán thêm tối đa 10 ngàn tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ đợt 3, qua đó chạm mốc 30 ngàn tỷ đồng trong cả 3 đợt. HDB đã thu hơn 20.3 ngàn tỷ đồng trong 10 tháng. Ngân hàng thậm chí lên kế hoạch phát hành trái phiếu ra công chúng trong 3 quý đầu năm 2025 để thu về thêm 10 ngàn tỷ đồng.

Danh mục trái phiếu được ngân hàng phát hành trong tháng 10

Nguồn: Người viết tổng hợp

Nhóm tài chính khác (trừ ngân hàng), ngoài Home Credit và Kinh doanh F88, Chứng khoán Thành Công (TCSC, HOSE: TCI) huy động 400 tỷ đồng nhằm cơ cấu lại nợ và cũng là khoản vay duy nhất trong năm 2024 tính đến nay. Trái phiếu kỳ hạn 1 năm, lãi suất 10.5%/năm; được bảo đảm bằng loạt cổ phiếu của các doanh nghiệp trong hệ sinh thái Đầu tư Phát triển Sài Gòn 3 Group S.

Cũng nhằm cơ cấu nợ, Chứng khoán Rồng Việt V vay thêm 900 tỷ đồng, nâng tổng tiền nợ trái chủ từ đầu năm 2024 lên con số 3 ngàn tỷ đồng.

Danh mục TPDN phát hành trong tháng 10 của nhóm tài chính phi ngân hàngNguồn: Người viết tổng hợp

Vay 8 năm với lãi suất chỉ 5.58%?

Tháng 10 ghi nhận lô trái phiếu hiếm hoi của doanh nghiệp ngành thủy sản. Đầu tư và Phát triển Đa Quốc Gia - IDI phát hành 1 ngàn tỷ đồng dùng để đầu tư các dự án gồm: nhà máy chế biến thủy sản Hoa Kỳ (giai đoạn 2) và trung tâm giống thủy sản công nghệ cao Sao Mai. Doanh nghiệp có trụ sở tại Đồng Tháp vay 8 năm, trả lãi suất cố định ở mức thấp, chỉ 5.58% do được bảo lãnh thanh toán bởi GuarantCo Ltd – tổ chức có trụ sở tại “thiên đường thuế” ở châu Phi.

Vừa qua, thị trường chào đón sự trở lại của Sản xuất và Kinh doanh VinFast với 2 lô trái phiếu được đảm bảo bằng tài sản trị giá 6 ngàn tỷ đồng, cùng lãi suất cố định 13.5%/năm. Dư nợ trái phiếu của doanh nghiệp sản xuất xe điện hiện khoảng 20 ngàn tỷ đồng, với hơn một nửa nhận trong năm 2023 và 2024.

Nối gót VinFast, Hàng không Vietjet cũng mang về 2 ngàn tỷ đồng từ các lô trái phiếu kỳ hạn 5 năm, lãi suất 11%/năm, qua đó đạt 5 ngàn tỷ đồng từ đầu năm. Nghị quyết cuối tháng 10 cho thấy, VJC có ý định phát hành 5 ngàn tỷ đồng trái phiếu trong quý 4 dùng để thanh toán 3 khoản nợ trái chủ từ năm 2021, sẽ đáo hạn vào các tháng 10 và 12 năm nay.

Nhóm bất động sản, ngoài 2 ngàn tỷ đồng của Vinhomes, xuất hiện vài tên mới. Flamingo Hải Tiến, đơn vị gắn với dự án Flamingo Linh Trường, tỉnh Thanh Hóa, có lô trái phiếu đầu tiên 370 tỷ đồng, lãi suất 9.8%/năm trong 3 năm và được đảm bảo bằng bất động sản thuộc sở hữu của CTCP Hồng Hạc Đại Lải.

Tương tự, Thương mại Du lịch Đầu tư Cù Lao Chàm cũng có lô trái phiếu đầu tiên trong năm, 576 tỷ đồng; là loại được tổ chức tài chính, tín dụng bảo lãnh thanh toán. Trái chủ nhận lãi suất cố định 10%/năm trong 18 tháng.

Danh mục TPDN phát hành tháng 10 (không bao gồm ngân hàng, tài chính)

Nguồn: Người viết tổng hợp

Tử Kính

FILI

Từng niêm yết trên HOSE năm 2004 nhưng sau đó bị hủy, cổ phiếu Bông Bạch Tuyết một lần nữa trở lại UPCoM vào năm 2018, trước khi trôi dạt về tay Đầu tư Phát triển Sài Gòn 3 Group S từ năm 2020.

Đổi chủ

CTCP Bông Bạch Tuyết B tiền thân là nhà máy Cobovina Bạch Tuyết, thành lập từ năm 1960. Đến năm 1997, Công ty chuyển sang mô hình cổ phần, vốn Nhà nước 30%. Năm 2004, BBT tăng vốn lên hơn 68 tỷ đồng và niêm yết hơn 6.8 triệu cp lên HOSE.

Tuy nhiên, do sản xuất, kinh doanh khó khăn dẫn đến thua lỗ khiến Doanh nghiệp phải ngừng khâu sản xuất từ năm 2007 đến tháng 8/2009; đồng thời buộc phải hủy niêm yết từ đây, do không còn đáp ứng điều kiện kinh doanh có lãi theo yêu cầu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN).

Sau 10 năm, đến năm 2018, hơn 6.8 triệu cổ phiếu BBT quay trở lại UPCoM với giá khởi điểm chỉ 2,300 đồng/cp. Lúc này, Dệt may Gia Định (Giditex) nắm 30%.

BBT từng chiếm đến 95% thị phần mảng sản xuất, kinh doanh bông y tế và các sản phẩm từ bông. Tuy nhiên, việc ngừng sản xuất trong gần 2 năm đã tạo cơ hội cho các doanh nghiệp khác vươn lên giành thị phần. Tới trước khi lên lại UPCoM, thị phần BBT trong ngành dao động từ 20-30%.

Sau đợt tăng vốn năm 2020 lên 98 tỷ đồng, thông qua các công ty con Đầu tư Sài Gòn 3 Capital (nắm 40%) và TCI (9.5%), tỷ lệ lợi ích của SGI tại BBT tăng từ 16.07% lên 47.31%, tỷ lệ quyền biểu quyết từ 20.28% lên 50.24%.

2019 cũng là thời điểm chuyển giao nhân sự, khởi đầu cho chu kỳ chủ mới tại BBT. Ông Nguyễn Khánh Linh làm Chủ tịch HĐQT thay ông Đoàn Văn Sơn. Ghế Tổng Giám đốc cũng lần lượt thay từ bà Võ Thị Bích Thúy, ông Phạm Xuân Đồng và đến ông Nguyễn Khánh Linh trong năm 2021.

Bà Lan Anh làm Tổng Giám đốc Đầu tư Sài Gòn 3 Capital từ tháng 4/2023; Giám đốc Tài chính Chứng khoán Thành Công (công ty con do Đầu tư Sài Gòn 3 Capital sở hữu 57.76%, HOSE: TCI) từ tháng 5/2023; Trưởng BKS SGI từ năm 2019 và của May Sài Gòn 3 (công ty con SGI) từ năm 2018; Giám đốc Tài chính kiêm Phó Tổng giám đốc Sài Gòn 3 Jean (công ty con SGI) từ năm 2019.

Ông Nguyễn Khánh Linh hiện là Chủ tịch HĐQT SGI; Chủ tịch HĐQT Xuất nhập khẩu Y tế Thành phố Hồ Chí Minh (Yteco, UPCoM: YTC) từ năm 2020; Chủ tịch HĐTV Quản lý quỹ Thành Công từ năm 2022; Chủ tịch HĐQT loạt công ty khác như TCI, May da Sài Gòn…

Bà Thúy có thể xem là người “gốc” BBT còn sót lại khi làm việc cho thương hiệu này từ năm 1992, kinh qua một loạt vị trí như nhân viên kế toán, chuyên viên xuất nhập khẩu, trưởng phòng bán hàng, trợ lý Tổng Giám đốc… trước khi làm Thành viên HĐQT kiêm Tổng Giám đốc BBT từ năm 2012.

Ông Đoàn Văn Sơn quay lại chức vụ Chủ tịch HĐQT thêm một lần nữa trước khi từ nhiệm vào tháng 8/2022 để bà Phạm Viết Lan Anh thay thế. Ông Sơn cũng là người cuối cùng trong đội hình cũ của BBT rời khỏi doanh nghiệp này khi từ chức Thành viên HĐQT vào tháng 4/2023.

Chỗ bị khuyết do ông Sơn để lại được trao cho bà Ngô Thị Thu Trang. Cùng thời điểm này là vụ thoái toàn bộ hơn 3.4 triệu cp BBT của Giditex theo phương thức khớp lệnh trên sàn.

Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2024, bà Phạm Viết Lan Anh tiếp tục được bầu ngồi ghế Chủ tịch HĐQT nhiệm kỳ 2024-2029. Ông Nguyễn Khánh Linh vẫn giữ chức Phó Chủ tịch và bà Ngô Thị Thu Trang làm Thành viên HĐQT. Những cá nhân này đều do Đầu tư Sài Gòn 3 Capital (SGI nắm 100% vốn) đề cử.

Bà Phạm Viết Lan Anh và ông Nguyễn Khánh Linh

BBT hưởng lợi gì từ hệ sinh thái SGI?

Về với hệ sinh thái SGI từ năm 2020, BBT chính thức đổi nhận diện thương hiệu mới; cũng là thời điểm vốn điều lệ tăng lên 98 tỷ đồng sau 16 năm giữ nguyên. Công ty thu gần 55 tỷ đồng (bán 2.96 triệu cp với giá 18,500 đồng/cp) trong đợt chào bán riêng lẻ cho bên mua là Đầu tư Sài Gòn 3 Capital.

Tiền thu về, Doanh nghiệp chi gần 36 tỷ đồng mua nguyên vật liệu; 12 tỷ đồng trả nợ nhà cung cấp; 2 tỷ đồng chi vào marketing, xây dựng định vị thương hiệu và 4 tỷ đồng để bổ sung dòng tiền kinh doanh.

Ngoài các khoản cho BBT vay bổ sung vốn lưu động, năm 2021, SGI và Đầu tư Sài Gòn 3 Capital trở thành đơn vị bảo lãnh cho khoản vay 5 triệu USD từ phía Financing for Healthier Lives, DAC. Số tiền vay trong 5 năm, chịu lãi suất thả nổi cộng biên độ 5.8%. BBT đã phải thế chấp máy móc, thiết bị mua từ tiền vay này.

Lợi thế còn có thể đến từ vai trò của ông Nguyễn Khánh Linh, người đang làm Chủ tịch HĐQT YTC - một doanh nghiệp hoạt động trong mảng xuất nhập khẩu dược phẩm, nguyên liệu dược, trang thiết bị y tế…

YTC có kinh nghiệm đấu thầu các dự án ETC cung cấp hàng vào các bệnh viện; ngoài ra còn đang trên đà mở rộng đến thị trường bán lẻ quy mô lớn như Long Châu, Pharmacity, An Khang…

BBT thay đổi nhận diện thương hiệu từ năm 2020 - Nguồn: BBT

SGI thành lập vào tháng 8/2018 với vốn điều lệ 1 tỷ đồng, hoạt động trong mảng hỗ trợ dịch vụ tài chính. Khoảng 3 tháng sau, SGI quyết định chào bán riêng lẻ thêm gần 70 triệu cp nhằm hoán đổi cho 95 cổ đông May Sài Gòn 3, theo tỷ lệ 1:1 (1cp May Sài Gòn 3 đổi 1cp SGI).

SGI sau đó trở thành công ty mẹ của May Sài Gòn 3, đồng thời cũng là công ty mẹ của loạt công ty khác như Thương mại Bất động sản Sài Gòn 3 (SG3 Land), Thương mại Dịch vụ Tư vấn Đầu tư Sài Gòn 3 (đổi thành Đầu tư Sài Gòn 3 Capital từ năm 2020), May Da Sài Gòn, Sài Gòn 3 Jean (SG3 Jean), Chứng khoán Thành Thành Công.

Từ năm 2021 đến nay, cổ đông lớn của SGI gồm: ông Nguyễn Quốc Việt (20.23%), ông Phạm Xuân Hồng (5.27%), CTCP Đầu tư Hưng Phúc (18.48%) và bà Nguyễn Ngọc Điệp giữ 3.65%.

Hệ sinh thái SGI liệu có thể giúp “thương hiệu tuổi thơ” Bông Bạch Tuyết trở về thời hoàng kim?

“Sống” nhờ hoạt động tài chính, thoát lỗ lũy kế sau hơn chục năm?

Cho đến hiện tại, nguồn thu chính của Bông Bạch Tuyết vẫn có sự đóng góp lớn từ các sản phẩm y tế sản xuất từ bông - thế mạnh trong hàng chục năm tồn tại trên thị trường của nhãn hiệu quen thuộc này.

Về với SGI cách đây 4 năm, doanh thu BBT tiếp tục xu hướng đi lên (ngoại trừ mức sụt giảm nhẹ năm 2021) nhưng lợi nhuận lại đi lùi. Năm 2022, lợi nhuận chỉ còn 1 tỷ đồng và chỉ mới phục hồi lại năm 2023.

Như năm ngoái, doanh thu BBT gần 153 tỷ đồng, tăng không đáng kể so với cùng kỳ. Giá vốn thấp giúp cải thiện biên lãi gộp, lên 33%; nhưng không phải quá cao nếu so với thời hoàng kim. Chẳng hạn, con số năm 2020 và giai đoạn 2013-2016 đạt ít nhất 40%; hay giai đoạn 2017-2019 trên 35%.

Nói BBT “sống” nhờ hoạt động tài chính cũng không quá bởi số tiền chi cho bán hàng và quản lý doanh nghiệp đã vượt lãi gộp. Đặc biệt, chi phí bán hàng không ngừng tăng trong 3 năm qua - từ 17 tỷ đồng lên 27 tỷ đồng.

Khoản thu từ hoạt động tài chính trong 2 năm gần nhất tăng vọt, lần lượt mang về 15 tỷ đồng và 17 tỷ đồng, chủ yếu từ lãi cho vay, phần nào giúp BBT giữ mạch có lợi nhuận.

Diễn biến hoạt động tài chính và chi phí bán hàng của BBT giai đoạn 2004 - 2023

Năm 2023, BBT lãi ròng 7 tỷ đồng, gấp gần 5 lần cùng kỳ, nhưng phải trích 5.1 tỷ đồng tiền truy thu và phạt thuế sau kiểm tra thuế thời kỳ năm 2015-2017. Công ty dành gần 1.5 tỷ đồng để bù đắp lỗ lũy kế, qua đó chính thức xóa lỗ lũy kế sau hơn chục năm.

BBT từng đạt kỷ lục lợi nhuận 26 tỷ đồng vào năm 2020. Cũng là năm gần như không có thu, chi từ hoạt động tài chính.

Diễn biến lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của BBT giai đoạn 2004 - 2023

4 năm qua, “thương hiệu tuổi thơ” mạnh tay đầu tư mua sắm, xây dựng tài sản cố định, gấp hàng chục lần giai đoạn trước. Các năm 2020-2023 lần lượt chi 23 tỷ đồng, 19 tỷ đồng, 20 tỷ đồng và 14 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2023, tổng tài sản của BBT đạt gần 295 tỷ đồng; gần nửa số này nằm ở phải thu về cho vay ngắn hạn 123 tỷ đồng. Riêng bên liên quan là May Da Sài Gòn (công ty con SGI) vay 90 tỷ đồng trong 12 tháng với lãi suất 13%/năm để bổ sung vốn kinh doanh nhưng không có tài sản bảo đảm.

BBT cũng bắt đầu gia tăng sử dụng đòn bẩy tài chính sau khi về với SGI. Năm 2021, BBT vay nợ hơn 144 tỷ đồng, trong khi từ năm 2020 trở về trước số vay rất thấp hoặc gần như không phát sinh. Dư nợ này duy trì các năm sau đó, trước khi hạ về mức 115 tỷ đồng cuối năm 2023.

BBT vẫn đang hạch toán 9 tỷ đồng nhận từ Địa ốc Tân Phú - công ty liên doanh giữa BBT (góp 26%) và Đầu tư PDG. Địa ốc Tân Phú là chủ đầu tư dự án khu nhà ở số 1 Nguyễn Văn Săng đã tạm ngưng từ năm 2017, dù trước đó được UBND TPHCM phê duyệt.

Lô đất dự án khu nhà ở số 1 Nguyễn Văn Săng trở thành bãi đậu xe nhiều năm nay - Ảnh: Tử Kính

Kế hoạch lãi đi ngang

Năm 2024, CTCP Bông Bạch Tuyết hướng đến mốc doanh thu cao nhất kể từ khi hoạt động: 200 tỷ đồng, tăng 16% so với năm ngoái. Tuy nhiên, số này chưa tính giảm trừ, khoảng hơn 10% doanh thu trong những năm gần đây. Lãi trước thuế chỉ kỳ vọng đi ngang, 8.5 tỷ đồng.

BBT dự định gửi tiết kiệm và cho vay 80 tỷ đồng, giảm so với 130 tỷ đồng năm 2023; qua đó thu lãi 10.5 tỷ đồng, đồng thời dự chi 11.5 tỷ đồng trả lãi vay.

Diễn biến doanh thu và lãi trước thuế của BBT giai đoạn 2018-2024 (Đvt: tỷ đồng)

Nguồn: Người viết tổng hợp

Sản phẩm chiến lược sắp tới của thương hiệu Bông Bạch Tuyết vẫn sẽ là bông tẩy trang và khăn khô làm sạch da. Ngoài ra, Công ty còn nghiên cứu sản phẩm chăm sóc da cao cấp.

BBT có kế hoạch phát triển bông tẩy trang ẩm ướt và bông tẩm dưỡng chất; thương mại tăm bông em bé đầu muỗng, đầu xoắn, đầu tròn; phát triển các mặt hàng thầu bệnh viện.

Doanh nghiệp cũng cho biết, sẽ tiếp tục mở rộng kênh MT/Omni và B2B; phát triển kênh thương mại điện tử, xây dựng hệ thống kênh truyền thống theo mô hình mới phù hợp; tổ chức lại hệ thống phân phối để giảm số lượng trung gian, tập trung tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng.

Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2024, ngoài các nội dung điển hình về hoạt động kinh doanh, lãnh đạo BBT báo cáo cổ đông thông qua việc xử lý các vấn đề tồn đọng từ hơn chục năm trước, gồm: xử lý khoản thu hồi trích thưởng vượt lợi nhuận năm 2016 và xử lý số dư công nợ phải trả không xác định đối tượng năm 2009.

Có thể thấy, ngoại trừ mức lãi kỷ lục đạt được khi chính thức về với chủ mới năm 2020, lợi nhuận của BBT từ năm 2021 đến nay thiếu ổn định và đạt giá trị không cao. Việc hồi sinh “thương hiệu tuổi thơ” Bông Bạch Tuyết để chiếm lĩnh thị phần trở lại chắc chắn còn nhiều chông gai. Trên sàn, giá cổ phiếu BBT hiện giao dịch quanh 8,000 đồng/cp - vùng đáy trong nhiều năm trở lại đây.

Diễn biến giá cổ phiếu BBT từ năm 2018 đến nay

Tử Kính

FILI