Hai cổ đông lớn CHS “sang tay” nhau cổ phiếu?

BCTC kiểm toán năm 2023 của Seadanang cho thấy, tổng giá trị các khoản phải thu quá hạn trên 3 năm chiếm gần 96 tỷ đồng, gấp 5 lần so với năm 2015 và tăng dần thời gian qua. Chuyện gì đang xảy ra với doanh nghiệp thủy sản?

Diễn biến dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi của SPD giai đoạn 2015 - 2023

Nợ xấu dai dẳng từ chục năm trước

Tính đến cuối năm 2023, CTCP Xuất nhập khẩu Thủy sản Miền Trung (Seadanang, UPCoM: SPD) hạch toán khoản nợ xấu lớn nhất 31.8 tỷ đồng của CTCP Inox Hòa Bình. Theo sau lần lượt là khoản nợ 22.8 tỷ đồng của CTCP Đầu tư 3GR; 19.1 tỷ đồng của CTCP Đầu tư và Phát triển Đức Quân ; CTCP Xuất nhập khẩu Thép Phú Lâm nợ 10 tỷ đồng và một số doanh nghiệp khác số tiền từ 2 đến 4 tỷ đồng.

Các khoản nợ quá hạn của SPD tính đến 31/12/2023

Nguồn: SPD

Trong đó, nhiều cái tên đã xuất hiện gần chục năm về trước. Đơn cử, Inox Hòa Bình xuất hiện trên BCTC của SPD từ năm 2016 với số nợ 32.8 tỷ đồng. Khi đó, SPD đánh giá có thể thu hồi 9.8 tỷ đồng nhưng đến năm 2020 chỉ giảm đi 1 tỷ đồng và đành “bất lực” từ đó đến nay. Inox Đại Phát cũng có vấn đề tương tự với tiền nợ 2.2 tỷ đồng, đến nay vẫn còn 2.1 tỷ đồng chưa thu được, dù có thời điểm SPD kỳ vọng có thể đòi 1.6 tỷ đồng.

Khoản nợ xấu 10 tỷ đồng của Xuất nhập khẩu Thép Phú Lâm được SPD chỉ rõ từ năm 2016, nhưng dưới cái tên Sản xuất Phú Lâm (đổi tên từ năm 2021). Tương tự, 3.8 tỷ đồng của Cơ khí Đóng tàu Hà Đức (trước đây mang tên Hà Đức) đã giảm khoảng 1 tỷ đồng so với 8 năm trước. Thời điểm đó, các khoản nợ này đều đã quá hạn trên 3 năm.

Tại ĐHĐCĐ năm 2017, Chủ tịch HĐQT SPD lúc này là ông Thái Bá Nam cho biết, cuối năm 2015, các khoản nợ trên vẫn có khả năng thu hồi, nhưng đến giữa năm 2016, đánh giá lại là khó thu được nữa nên mới phải dự phòng.

Phần nợ xấu của Đầu tư 3GR và FTM xuất hiện từ năm 2018. Khi đó, SPD đánh giá còn có thể thu hồi khoảng một nửa số tiền, nhưng đến nay chỉ đòi được một phần rất nhỏ.

Đối với khoản nợ của FTM, thời điểm 2017, ông Nam cho biết không phải là nợ xấu mà là nợ chậm thu. FTM khi đó đang là thành viên của Tập đoàn Truman - cổ đông lớn của SPD. Do tháng 8/2016 đơn vị này bị bão nên lưu chuyển hàng hóa chậm, vì vậy việc trả nợ chậm, ông Nam cho hay.

Đầu năm 2020, SPD quyết định nộp hồ sơ, đơn khởi kiện đối với FTM tại Tòa án Nhân dân TP. Thái Bình và Đầu tư 3GR tại Tòa án Nhân dân quận Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội. Đến giữa tháng 6/2021, Tòa án buộc Đầu tư 3GR có nghĩa vụ thanh toán số tiền 24 tỷ đồng nợ gốc và 10.8 tỷ đồng nợ lãi tính từ năm 2017, tổng cộng 34.8 tỷ đồng.

Trường hợp Đầu tư 3GR không thanh toán hoặc không thanh toán đầy đủ số tiền nợ trên, công ty thủy sản có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý tài sản đảm bảo là 2 triệu cp FTM để thu hồi nợ. Số cổ phần là tài sản của bà Phạm Thị Hà, theo hợp đồng cầm cố từ năm 2017.

Đến tháng 8/2023, Cục thi hành án tỉnh Thái Bình đã tiến hành xử lý tài sản với giá trị thu hồi là 1.1 tỷ đồng, sau khi trừ đi chi phí phát sinh trong quá trình thu hồi nợ, SPD còn nhận lại 949 triệu đồng. Còn FTM đến nay chỉ mới thanh toán được 300 triệu đồng.

Có lẽ chính SPD cũng không thể ngờ 2 triệu cp trên từng có giá tới 50 tỷ đồng (25,000 đồng/cp) giai đoạn đỉnh cao năm 2019, cho đến khi xử lý tài sản chỉ còn hơn 1 tỷ đồng.

Diễn biến giá cổ phiếu FTM từ năm 2018 đến nay 

Các nhà đầu tư trên thị trường, nhất là một số công ty chứng khoán khi đó không thể không biết đến “vụ FTM” thao túng giá cổ phiếu. Hàng chục phiên giảm sàn từ giữa tháng 8/2019 khiến tài sản đảm bảo “bốc hơi” gần như sạch sẽ. Đến nay chỉ đáng 1.6 tỷ đồng (800 đồng/cp, tính theo giá đóng cửa phiên 2/4/2024).

Nói về khả năng bán các khoản nợ, Chủ tịch HĐQT SPD Lê Vĩnh Hòa cho hay: do trong cơ cấu cổ đông vẫn còn cổ đông Nhà nước nên nếu bán các khoản nợ thì vô hình chung lại giảm vốn Nhà nước, bởi chỉ có khả năng thu hồi từ khoảng 50 - 70% giá trị các khoản nợ. Vì vậy, việc lựa chọn phương án bán nợ là hầu như không thể thực hiện được và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho Công ty, ông Hòa kết luận.

“Con nợ” FTM kinh doanh ra sao?

FTM tiền thân là Công ty TNHH Dệt Đại Cường Thái Bình, vốn điều lệ 50 tỷ đồng, thành lập vào năm 2006 bởi các cá nhân: Đỗ Tất Thành, Bùi Thị Hằng, Lê Mạnh Thường, Phạm Ngọc Toàn và Đỗ Đức Dũng. Mỗi thành viên góp 20% vốn điều lệ.

Đến năm 2013, Công ty đổi tên như hiện tại, ông Lê Mạnh Thường khi đó nắm đến 80% vốn. Năm 2015, FTM tăng vốn lên 430 tỷ đồng thông qua việc góp vốn bằng tài sản của CTCP Tập đoàn Đại Cường.

Hoạt động kinh doanh của FTM bắt đầu sa sút kể từ thời điểm đại dịch COVID-19 ập đến. Năm 2020, từ một doanh nghiệp doanh thu ngàn tỷ đồng, FTM chỉ còn ghi nhận chưa đầy trăm tỷ đồng chỉ sau 1 năm, đồng thời lỗ ròng 200 tỷ đồng. Kiểm toán Quốc tế (iCPA) khi đó cũng đưa ra ý kiến kiểm toán ngoại trừ và cảnh báo về yếu tố không chắc chắn có thể ảnh hưởng quan trọng đến khả năng hoạt động liên tục của FTM.

Diễn biến doanh thu và lãi ròng của FTM giai đoạn năm 2013 - 2023

Các năm sau đó, FTM tiếp tục lỗ nặng; cụ thể lỗ 224 tỷ đồng năm 2021, nặng nhất 473 tỷ đồng năm 2022. Đến cuối năm ngoái, vốn chủ sở hữu âm 384 tỷ đồng, riêng lãi sau thuế chưa phân phối âm 893 tỷ đồng.

Khoản nợ ngân hàng quá hạn của doanh nghiệp kinh doanh sợi ngày một “phình to”. Tính đến giữa năm 2023, FTM nợ lãi vay quá hạn thanh toán nhưng chưa được gia hạn tổng cộng 535 tỷ đồng, trong đó nợ Ngân hàng Phát triển Việt Nam - chi nhánh Thái Bình 380 tỷ đồng và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam 154 tỷ đồng.

Năm 2020, FTM lỗ 200 tỷ đồng. Khoản phải thu 140 tỷ đồng đối với Đầu tư và Phát triển Phú Việt hiện diện từ cuối năm 2019 cho đến giữa năm 2023 trở thành nợ xấu. Ông Thường cũng từng làm Chủ tịch HĐQT tại công ty này giai đoạn 2006 - 2016.

Nhóm công ty liên quan của ông Lê Mạnh Thường

Ông Lê Mạnh Thường

Ngoài các khoản nợ xấu, nhiều khả năng sắp tới SPD sẽ phải trích lập dự phòng toàn bộ khoản đầu tư 18 tỷ đồng vào CTCP Đầu tư New City Seadanang, chiếm 23.44% vốn điều lệ.

Điểm chung của những cái tên FTM, Đầu tư 3GR hay Đầu tư New City Seadanang đều do ông Thường đã hoặc đang làm Chủ tịch HĐQT. Một số khoản đầu tư và giao dịch của SPD nhiều năm qua cũng liên quan đến các doanh nghiệp của ông Thường.

Theo tìm hiểu, ông Thường từng là Thành viên HĐQT SPD giai đoạn 2016 - 2022, đảm nhiệm vị trí Chủ tịch HĐQT năm 2018. Một số vai trò khác của ông như Trưởng tiểu ban tái cơ cấu công ty và Trưởng tiểu ban xử lý công nợ chậm thu khó đòi.

Chẳng hạn, Công ty TNHH Trường Mạnh Holdings Việt Nam (Truman Holdings) do ông Thường làm cổ đông sáng lập và Chủ tịch HĐTV, từng là cổ đông lớn của SPD từ năm 2016 – 2022, sau khi nhận chuyển nhượng 17.92% vốn từ ông này.

Danh sách các bên liên quan của FTM năm 2020Nguồn: FTM

Năm 2015, Tập đoàn Đại Cường thành lập Công ty TNHH Bất động sản New City, vốn điều lệ 300 tỷ đồng. Doanh nghiệp ra đời tại TP. Thái Bình, tỉnh Thái Bình, do ông Thường làm Chủ tịch, hoạt động chính là tư vấn quản lý. Đến năm 2017 thì trở thành công ty cổ phần với 4 cổ đông gồm FTM (nắm 19.33% vốn), Truman Holdings (50.667%), ông Phạm Trường Giang (10%) và Bùi Đức Tiến (20%).

Đến năm 2016, SPD cùng Bất động sản New City và ông Nguyễn Thanh Hà thành lập CTCP Đầu tư New City Seadanang, hoạt động chính trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, quyền sử dụng đất thuộc chủ sở hữu, chủ sử dụng hoặc đi thuê.

SPD cho biết, thời điểm đó đã góp 30 tỷ đồng (33.33% vốn điều lệ) bằng bất động sản tại địa chỉ 31 Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng và cũng là trụ sở của công ty liên kết. Đến năm 2020, Chủ tịch HĐQT Đầu tư New City Seadanang vẫn là ông Thường.

Tuy nhiên, đầu năm 2023, UBND TP. Đà Nẵng ra quyết định thu hồi khu đất trên. Doanh nghiệp thủy sản cũng đã nhiều lần gửi công văn, đề nghị Đầu tư New City Seadanang cung cấp các tài liệu liên quan nhằm xác định hiện trạng tài chính cũng như đề nghị công ty liên kết này hoàn trả toàn bộ giấy tờ của hợp đồng thuê đất do SPD đứng tên, đã bàn giao từ năm 2016, cùng một số giấy tờ khác, nhưng đến nay chưa nhận được phản hồi. SPD thậm chí đã nộp đơn phản tố lên Tòa án nhưng cũng chưa được giải quyết.

SPD nhận ý kiến kiểm toán ngoại trừ cho khoản đầu tư trên từ năm 2019. Đến đầu tháng 3/2024, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) quyết định duy trì diện cảnh báo đối với cổ phiếu công ty thủy sản do BCTC bị tổ chức kiểm toán đưa ra ý kiến kiểm toán ngoại trừ từ 3 năm liên tiếp.

Ngoài các doanh nghiệp trên, ông Thường có thời điểm làm Phó Chủ tịch tại Long Hậu và Chiếu sáng Công cộng TP Hồ Chí Minh , Chủ tịch HĐQT Đầu tư và Phát triển Bất động sản An Phú, Chủ tịch HĐQT Bất động sản Đại Cường.

Cách đây 3 năm, ông Thường và bà Phạm Thị Phương bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) xử phạt mỗi người 600 triệu đồng đối với hành vi thao túng giá cổ phiếu FTM qua việc sử dụng 50 tài khoản để giao dịch, nhằm mục đích tạo cung cầu giả.

Mối quan hệ của ông Lê Mạnh Thường và các doanh nghiệp liên quan

Nguồn: Tổng hợp

Năm 2024, SPD dự báo môi trường kinh doanh sẽ tiếp tục vô cùng khó khăn và áp lực đối với HĐQT và Ban điều hành để có thể hoàn thành các chỉ tiêu đề ra, do có những biến động khó lường của nền kinh tế và địa - chính trị thế giới.

Dù là vậy, Công ty vẫn thể hiện sự lạc quan nhất định về kế hoạch lợi nhuận khi kỳ vọng lãi 8.8 tỷ đồng trước thuế, gấp hơn 10 lần con số năm 2023 và tương đương mức lãi năm 2022. Doanh thu mục tiêu 819 tỷ đồng, tăng 7.4%; trong đó xuất khẩu tăng 5.3%, khoảng 800 tỷ đồng.

Tử Kính

FILI

'Đại gia đất vàng' tại TPHCM bị phạt và truy thu thuế hơn 1 tỷ đồng

Tổng số tiền thuế truy thu, tiền phạt và tiền chậm nộp đối với CHS là hơn 1 tỷ đồng, quyết định có hiệu lực kể từ ngày 06/12/2023.

CTCP Chiếu sáng Công cộng Thành phố Hồ Chí Minh (CHS) vừa nhận được quyết định của Cục thuế TPHCM về việc xử lý xi phạm hành chính về thuế.

Quyết định nêu rõ CHS đã có hành vi khai sai thuế giá trị gia tăng (GTGT) bán ra, thuế GTGT đầu vào được khấu trừ, dẫn đến thiếu số tiền thuế GTGT phải nộp theo quy định. Đồng thời, Công ty khai sai chi phí được trừ khi xác định thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) dẫn đến thiếu số thuế TNDN phải nộp theo quy định.

Với các vi phạm trên, CHS bị xử phạt hành chính gần 157 triệu đồng, đồng thời áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là truy thu thuế hơn 784 triệu đồng và khoản chậm nộp thuế gần 101 triệu đồng.

Như vậy, tổng số tiền thuế truy thu, tiền phạt và tiền chậm nộp là hơn 1 tỷ đồng. Quyết định có hiệu lực kể từ ngày 06/12/2023.

CHS tiền thân là Công ty TNHH MTV Chiếu sáng công cộng TPHCM thành lập năm 1993, hoạt động trong lĩnh vực quản lý vận hành duy tu bảo dưỡng hệ thống chiếu sáng công cộng, hệ thống đèn tín hiệu giao thông, xây dựng công trình công ích, sản xuất thiết bị điện chiếu sáng... Riêng mảng quản lý hệ thống chiếu sáng, doanh nghiệp này đang phụ trách các tuyến đường lớn tại TPHCM như Quốc lộ 1, Xa lộ Hà Nội, Võ Văn Kiệt, Mai Chí Thọ, Phạm Văn Đồng...

CHS còn được mệnh danh là "đại gia đất vàng" khi quản lý nhiều lô đất lớn tại TPHCM và các tỉnh. Riêng tại TPHCM, doanh nghiệp này sở hữu các lô đất 386 m2 tại đường Châu Văn Liêm (quận 5), lô đất 2,372.5 m2 tại đường Lưu Hữu Phước (quận 8), lô đất 318 m2 tại đường An Dương Vương (quận 5), lô đất 218 m2 tại đường Nguyễn Thi (quận 5), lô đất 680.9 m2 tại tỉnh lộ 14 (quận 12) và lô đất 2,500 m2 tại tỉnh lộ 15 (Củ Chi).

Về kết quả kinh doanh, giai đoạn 2012-2014, CHS ghi nhận lãi ròng hàng năm dao động từ 70-100 tỷ đồng. Sau khi cổ phần hóa vào cuối năm 2015, lợi nhuận của Công ty hạ dần đều. Biên lãi ròng thu hẹp từ mức trung bình 16% giai đoạn trước cổ phần hóa về 6% trong năm 2022.

Trong quý 3/2023, CHS ghi nhận doanh thu thuần hơn 153 tỷ đồng và lãi ròng hơn 10 tỷ đồng, tăng lần lượt 32% và 80% so với cùng kỳ. Đây là quý có lãi cao nhất của CHS trong 9 quý trở lại đây, kể từ quý 3/2021. Công ty cho biết lợi nhuận tăng cao do đã thực hiện khối lượng xây lắp lớn.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu thuần ở mức 424 tỷ đồng và lãi trước thuế hơn 33 tỷ đồng, tăng tương ứng 53% và 10% so với cùng kỳ. Lãi ròng đạt hơn 26 tỷ đồng, tăng 23%.

Năm 2023, CHS đặt kế hoạch doanh thu 502 tỷ đồng và lãi trước thuế gần 35 tỷ đồng, tăng lần lượt 3% và 24% so với năm 2022. Sau 9 tháng, Công ty đã thực hiện được hơn 84% chỉ tiêu doanh thu và 94% mục tiêu lợi nhuận năm.

Ngày 04/04/2023, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) quyết định đưa cổ phiếu CHS vào diện bị cảnh báo trên hệ thống giao dịch UPCoM với lý do BCTC năm bị tổ chức kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ từ 3 năm trở lên.

BCTC riêng 6 tháng đầu năm 2023 của Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TPHCM (HFIC) cho thấy lãi sau thuế tăng trưởng mạnh mẽ 364% so với cùng kỳ. Đáng chú ý, giá trị hợp lý đầu tư vào Chứng khoán HSC tăng vọt.

Trụ sở Công ty Đầu tư tài chính Nhà nước TP. Hồ Chí Minh (HFIC)

Đầu tiên, thu nhập lãi thuần tăng 86% so với cùng kỳ lên hơn 62 tỷ đồng; phần doanh thu hoàn toàn đến từ lãi cho vay đạt 100.8 tỷ đồng, tăng 32% trong khi chi phí lãi và chi phí liên quan trực tiếp tới việc huy động vốn lại giảm 10% còn 38.7 tỷ đồng. Đồng thời, thu nhập thuần từ hoạt động dịch vụ tăng mạnh 409% lên 89.5 tỷ đồng nhờ lãi tiền gửi cao gấp 5.8 lần cùng kỳ.

Đáng chú ý nhất là thu nhập thuần từ hoạt động đầu tư góp vốn vào đơn vị khác tăng 349% lên 179.6 tỷ đồng nhờ cổ tức và lợi nhuận được chia tăng mạnh. Qua đó trở thành khoản thu nhập lớn nhất của HFIC trong 6 tháng đầu năm nay.

Sau khi khấu trừ giá vốn, HFIC lãi thuần trước dự phòng rủi ro cho vay 299.4 tỷ đồng, tăng 334%. Đáng chú ý, chi phí dự phòng rủi ro cho vay 6 tháng đầu năm ghi nhận mức âm 17.5 tỷ đồng chủ yếu nhờ phần hoàn nhập dự phòng chung 15 tỷ đồng và hoàn nhập dự phòng cụ thể 2.4 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ phải trích dự phòng tổng cộng hơn 6.6 tỷ đồng. Do đó, lãi trước thuế riêng lẻ tăng 409% lên 316.9 tỷ đồng.

HFIC phát sinh khoản chi phí thuế TNDN khoảng 27.8 tỷ đồng thay vì không chịu khoản thuế TNDN nào như cùng kỳ nhờ lỗ được kết chuyển hơn 1,860 tỷ đồng. Nhưng điều này cũng không khiến HFIC mất đi sự tăng trưởng so với cùng kỳ với 6 tháng đầu năm trước với lãi sau thuế tăng 364% lên 289 tỷ đồng.

Xét trên giai đoạn 2018 – 6T2023, HFIC đang có kết quả kinh doanh theo hướng có phần sụt giảm, loại trừ lãi biến động đột biến trong hai năm 2021 và 2022 (chủ yếu vào nửa sau của năm) do tác động từ khoản trích lập dự phòng rủi ro cho vay hơn 1.9 ngàn tỷ.

Trước đó, tại ngày 31/12/2021, HFIC cho biết có 2,081 tỷ đồng nợ có khả năng mất vốn. Sau đó một năm, khoản nợ đã được phân loại lại thành nợ đủ tiêu chuẩn. Công ty không thuyết minh khách hàng vay là những đơn vị nào.

Diễn biến lãi sau thuế của HFIC giai đoạn 2018 - 6T2023 (Đvt: Tỷ đồng)

Nguồn: VietstockFinance

Tài sản của HFIC tại thời điểm cuối quý 2 giảm 2.8% so với thời điểm đầu năm, đạt hơn 11,662 tỷ đồng. Trong đó có gần 9,680 tỷ đồng giá trị các khoản đầu tư, tương đương 83% tài sản. Theo dữ liệu trên BCTC, HFIC chủ yếu đầu tư góp vốn vào đơn vị khác, đạt hơn 5,996 tỷ đồng.

Các khoản đầu tư vào công ty con có giá gốc hơn 2,619 tỷ đồng, phân bổ vào 3 công ty, trong đó chiếm phần lớn là giá trị đầu tư tại Công ty TNHH MTV Quản lý Kinh doanh nhà TPHCM gần 1,178 tỷ đồng và Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết TPHCM gần 1,297 tỷ đồng, còn lại gần 145 tỷ đồng đầu tư vào CTCP Chiếu sáng Công cộng TPHCM .

Nguồn: BCTC riêng 6 tháng đầu năm 2023 của HFIC

Còn các khoản đầu tư vào công ty liên kết và đầu tư vào đơn vị khác được dàn trải hơn khi có tổng cộng 27 đơn vị nhận được vốn đầu tư từ HFIC. Lớn nhất trong số đó phải kể đến khoản đầu tư vào CTCP Chứng khoán TPHCM (HSC, HOSE: HCM) có giá gốc gần 1,011 tỷ đồng, tương ứng tỷ 20.8% vốn của HSC. Khoản đầu tư này hiện có giá trị hợp lý (xác định theo giá đóng cửa trên sàn HOSE tại ngày 30/06/2023) gần 2,683 tỷ đồng, gấp 1.4 lần so với đầu năm nhờ giá cổ phiếu HCM tăng mạnh.

Giá cổ phiếu HCM tăng mạnh trong 6 tháng đầu năm 2023

Năm 2019, HSC đã phát hành thêm cổ phần tăng vốn điều lệ với giá ưu đãi cho cổ đông hiện hữu, tổng số lượng phát hành cho HFIC là 25 triệu cp và đã được Công ty hấp thụ toàn bộ. Tuy nhiên, lượng cổ phiếu này nằm sau đó nằm trong phương án chuyển nhượng đã được HĐTV HFIC thông qua.

Trong năm 2020, HFIC đã chuyển nhượng hơn 14.5 triệu cp theo phương pháp khớp lệnh, còn lại gần 10.5 triệu cp được HFIC sắp xếp vào chứng khoán kinh doanh và sẽ tiếp tục được chuyển nhượng trong thời gian tới. Nếu tính cả lượng cổ phần mua thêm trong năm 2019 thì tỷ lệ sở hữu của HFIC ở HSC tại ngày 30/06/2023 là 23.09%.

Còn lại trong các khoản đầu tư là tiền gửi (kỳ hạn từ 6 đến 12 tháng tại các Ngân hàng thương mại với lãi suất 5.2 - 9%/năm) và cho vay (trực tiếp và hợp vốn).

Về cơ cấu nguồn vốn, HFIC vay nợ không nhiều, chỉ khoảng 13%, tương đương hơn 1,521 tỷ đồng. Toàn bộ đều vay dài hạn từ Bộ Tài chính nhằm tài trợ cho các dự án quỹ đầu tư phát triển đô thị, dự án quỹ đầu tư phát triển địa phương…

Ngày 02/02/2010, trên cơ sở được sự đồng ý về nguyên tắc và ủy quyền Thủ tướng Chính phủ; UBND TPHCM đã ban hành Quyết định số 576/QĐ-UBND về việc thành lập HFIC trên cơ sở tổ chức lại Quỹ Đầu tư Phát triển Đô thị thành phố.

Huy Khải

FILI

 

Vướng loạt sai phạm, TAR bị phạt gần nửa tỷ đồng

Ngày 29/9/2023, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có quyết định phạt hành chính CTCP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An (HNX: TAR), với tổng số tiền là 487.5 triệu đồng.

Thứ nhất, TAR bị phạt cảnh cáo do không ban hành quy chế về công bố thông tin.

Thứ hai, TAR phải nộp 92.5 triệu đồng do nhiều hành vi không công bố thông tin theo quy định.

Công ty đã không công bố Biên bản kiểm phiếu họp ĐHĐCĐ thường niên năm 2021, 2022.

TAR cũng không công bố tài liệu về việc vay, cho vay với giá trị từ 10% trở lên trên tổng tài sản của Công ty tại BCTC hợp nhất năm gần nhất được kiểm toán hoặc BCTC hợp nhất bán niên gần nhất được soát xét gồm: vay 200 tỷ đồng tại Vietinbank, vay 200 tỷ đồng tại VPBank, vay 810 tỷ đồng tại BIDV, vay hơn 12 triệu USD (tương đương 277 tỷ đồng tại Ngân hàng Keb Hana Bank), vay 34 triệu USD (khoảng 782 tỷ đồng) tại Ngân hàng First Commercial Bank (kèm Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất giữa TAR và Ngân hàng First Commercial Bank để thế chấp thửa đất số 96, bản đồ số 45 khu vực 4, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ với diện tích sử dụng 10,904.8 m2, giá trị tài sản ước tính 700 tỷ đồng làm tài sản đảm bảo).

Ngoài ra, Công ty không công bố theo quy định về việc cho 2 cá nhân vay với tổng số tiền 450 tỷ đồng tiền thu được từ đợt chào bán cổ phiếu riêng lẻ năm 2021 là Nguyễn Thị An Khanh và Nguyễn Văn Tuân.

Đồng thời, Công ty không công bố thông tin về ứng cử viên BKS (ông Đinh Xuân Hùng) 10 ngày trước khi diễn ra ĐHĐCĐ năm 2022.

Công ty cũng công bố thông tin không đúng thời hạn BCTC riêng và hợp nhất quý 03/2022 kèm giải trình chênh lệch lợi nhuận so với cùng kỳ; BCTC riêng và hợp nhất 6 tháng đầu năm 2022 đã soát xét kèm giải trình biến động lợi nhuận sau thuế (LNST) so với cùng kỳ; BCTC riêng và hợp nhất quý 4/2021 kèm giải trình nguyên nhân biến động LNST so với cùng kỳ.

Thứ ba, Công ty bị phạt 175 triệu đồng do công bố thông tin sai lệch.

Tại Báo cáo thường niên năm 2020, 2021, 2022 TAR công bố thông tin trên trang thông tin điện tử của Công ty và của HNX ghi nhận ông Phạm Thái Bình không nắm giữ chức vụ tại các tổ chức khác, tuy nhiên tại Báo cáo tình hình quản trị công ty năm 2020, 2021, 2022 ghi nhận ông Phạm Thái Bình nắm giữ chức vụ tại các công ty con và công ty liên kết. Cụ thể, ông Bình là Giám đốc Công ty TNHH Novotech Trung Hưng, Công ty TNHH Sản xuất cơ bản Kinh doanh Xuất khẩu gạo Việt Đức, Chủ tịch HĐQT CTCP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An Kiên Giang.

Tại Báo cáo thường niên năm 2022, bà Nguyễn Lê Bảo Trang – Thành viên HĐQT không nắm giữ chức vụ tại các tổ chức khác, tuy nhiên theo thông tin tại cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, bà Nguyễn Lê Bảo Trang là Giám đốc – Người đại diện theo pháp luật của Công ty TNHH Sản xuất Thương mại An Thơ.

Công ty cung cấp Phiếu biểu quyết của 32 cổ đông, trong đó có 31 phiếu hợp lệ, tương ứng 31,421,221 cổ phần, tuy nhiên tại Biên bản kiểm phiếu và Biên bản họp ĐHĐCĐ thường niên năm 2021 ghi nhận số cổ phiếu tham gia biểu quyết là 31,471,269 cổ phần.

Ngoài bị phạt tiền, TAR buộc phải huỷ bỏ thông tin hoặc cải chính thông tin.

Thứ tư, TAR công bố thông tin không đầy đủ nội dung theo quy định pháp luật, bị phạt 65 triệu đồng. Theo BCTC kiểm toán năm 2020, 2022, Báo cáo tình hình quản trị công ty năm 2020, 2021, 2022, Công ty có các giao dịch với các bên liên quan là CTCP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An Kiên Giang - công ty con (ông Phạm Thái Bình là Chủ tịch HĐQT) và Công ty TNHH Sản xuất Thương mại An Thơ (bà Nguyễn Lê Bảo Trang là Thành viên HĐQT độc lập của TAR và là người đại diện pháp luật của Công ty TNHH Sản xuất Thương mại An Thơ).

Trong đó, có một số giao dịch không được nêu trong Báo cáo tình hình quản trị công ty (gồm giao dịch góp vốn điều lệ với số tiền 160.2 tỷ đồng, giao dịch mua nguyên vật liệu hơn 11.9 tỷ đồng, giao dịch với Công ty TNHH Sản xuất Thương mại An Thơ) và một số giao dịch không được thuyết minh tại BCTC kiểm toán (giao dịch thu gần 45.5 tỷ đồng tiền xây dựng cơ bản cánh đồng mẫu Kiên Giang).

Báo cáo tình hình quản trị công ty năm 2022 không liệt kê Nghị quyết HĐQT số 02/2022/TAR/NQ-HĐQT ngày 11/01/2022 về việc HĐQT thống nhất cho vay vốn nhàn rỗi.

Thứ năm, với hành vi không xây dựng, trình ĐHĐCĐ thông qua quy chế hoạt động của HĐQT, BKS Công ty bị phạt 15 triệu đồng.

Thứ sáu, TAR phải nộp 15 triệu đồng tiền phạt do không quy định tại Quy chế nội bộ về quản trị công ty việc áp dụng công nghệ thông tin hiện đại để cổ đông có thể tham dự và phát biểu ý kiến tại cuộc họp ĐHĐCĐ thông qua họp trực tuyến, bỏ phiếu điện tử hoặc hình thức điện tử khác.

Cuối cùng, Công ty bị phạt 125 triệu đồng do không đảm bảo thành viên BKS đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện và không thuộc các trường hợp pháp luật quy định.

Ngoài ra, trong cùng ngày, UBCKNN cũng ra quyết định xử phạt ông Phạm Thái Bình với số tiền 92.5 triệu đồng vì đã có hành vi vi phạm hành chính như sau: Tổng giám đốc thực hiện hợp đồng, giao dịch khi chưa được ĐHĐCĐ hoặc HĐQT chấp thuận.

Theo BCTC kiểm toán năm 2020, 2022, Báo cáo tình hình quản trị công ty năm 2020, 2021, 2022, TAR có các giao dịch với các bên liên quan là CTCP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An Kiên Giang - công ty con (ông Phạm Thái Bình là Chủ tịch HĐQT) và Công ty TNHH Sản xuất Thương mại An Thơ (bà Nguyễn Lê Bảo Trang là thành viên HĐQT độc lập của TAR và là người đại diện pháp luật của Công ty TNHH Sản xuất Thương mại An Thơ), tuy nhiên các giao dịch này đều chưa được HĐQT chấp thuận.

Khối ngoại đã bán ròng hơn 8 ngàn tỷ trên HOSE từ đầu năm

Nhà đầu tư nước ngoài (khối ngoại) đã bán ròng hơn 8 ngàn tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm trên sàn HOSE. Trong khi đó, mua ròng hơn 2 ngàn tỷ đồng trên HNX.

Cụ thể, khối ngoại một lần nữa “phá kỷ lục” về tháng bán ròng mạnh nhất năm, xác lập mức 4,264 tỷ đồng trong tháng 9 trên sàn HOSE. Lũy kế 9 tháng 2023, giá trị rút ròng của các nhà đầu tư nước ngoài lên tới 8,042 tỷ đồng. Còn trên HNX, các nhà đầu tư nước ngoài lại có tháng mua ròng mạnh nhất kể từ đầu năm, đạt 356 tỷ đồng. Qua đó, đưa số lũy kế 9 tháng đầu năm lên mức 2,031 tỷ đồng.

Khối ngoại mạnh tay bán ròng cổ phiếu Việt Nam trong bối cảnh TTCK có sự biến động mạnh. Thành quả của thị trường có được từ tháng 7 đã bị thổi bay. Chỉ số VN-Index điều chỉnh rất mạnh, từ vùng 1,240 điểm về còn 1,154 điểm, tương đương giảm gần 7%. Đáng nhớ nhất là phiên ngày 25/09, các nhà đầu tư cũng như giới phân tích đã phải chứng kiến một phiên bán tháo mạnh thứ 2 trong năm làm cho VN-Index bốc hơi gần 40 điểm, trước khi tiếp tục trải qua thêm một phiên xả hàng khác ngay sau đó, khiến thị trường rơi hơn 15 điểm. Điều đáng chú ý khác, khối ngoại lại bất ngờ mua ròng mạnh khó hiểu trong giai đoạn này, lũy kế gần 1,664 tỷ đồng từ 25-27/09. Kết phiên tháng 9, VN-Index dừng ở mức 1,154.15 điểm, giảm gần 6% so với cuối tháng trước và tăng 15% so với đầu năm.

Diễn biến của VN-Index trong tháng 9

Nguồn: VietstockFinance

Các yếu tố khiến thị trường phản ứng mạnh giai đoạn qua có liên quan đến câu chuyện tỷ giá, hoạt động thảo luận xoay quanh câu chuyện này ngày càng tăng, đi theo động thái từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Cơ quan này gần đây đã quay lại phát hành tín phiếu trên kênh thị trường mở, tổng khối lượng là 70 ngàn tỷ đồng với kỳ hạn 28 ngày trong 5 ngày làm việc liên tiếp. Theo SSI Research, động thái này được đánh giá là bước đầu nhằm hạn chế áp lực tỷ giá, trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang tiến đến gần hơn giai đoạn cuối của chu kỳ tăng lãi suất, đồng USD vẫn duy trì được sức mạnh và tăng giá đáng kể so với các đồng tiền khác.

Về phía Fed, đúng như kỳ vọng từ giới phân tích, NHTW hàng đầu thế giới quyết định không tăng lãi suất trong cuộc họp Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) tháng 9. Lãi suất quỹ liên bang (Fed funds rate) được giữ nguyên ở mức 5.25%-5.5%. Ngoài ra, biểu đồ dot-plot của Fed cũng được chú ý với kỳ vọng có thêm 1 đợt tăng lãi suất nữa trong năm 2023.

Chủ tịch Fed – ông Jerome Powell vẫn cực kỳ chú ý tới rủi ro từ lạm phát và sẽ đưa ra quyết định chính sách tại từng cuộc họp dựa trên dữ liệu có được. Người đứng đầu NHTW Mỹ cho biết: “Fed sẵn sàng nâng lãi suất thêm nếu cần thiết”.

Tháng 10, thị trường toàn cầu sẽ còn nhiều biến động, ít nhất là trước khi dữ liệu quan trọng bảng lương phi nông nghiệp (non-farm payrolls) liên quan đến thị trường việc làm và thu nhập của Mỹ được công bố vào ngày 06/10 tới, trước khi biên bản cuộc họp FOMC của Fed được hé lộ sau đó 6 ngày. Các manh mối về hành động của Fed sẽ được thị trường theo dõi chặt chẽ, qua các thay đổi trong việc dùng từ ngữ trong biên bản.

Ngoài ra, việc giá dầu tăng vọt trong thời gian gần đây làm dấy lên lo ngại công cuộc chống lạm phát của Fed sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Giá dầu WTI kỳ hạn tháng 11/2023 từng lập chuỗi 6 phiên tăng liên tiếp, có lúc chạm mốc 95 USD/thùng, sau đó lùi về 90.79 USD/thùng tại cuối tháng 9. Nguyên nhân do nguồn cung dầu thô thế giới, vốn do khối OPEC+ cầm trịch, đã thắt chặt hơn; mặt khác, Trung Quốc – một động lực chính ở phía cầu, có dấu hiệu hồi phục kinh tế.

Trở lại TTCK trong nước, một số quỹ ngoại như Fubon FTSE Vietnam ETF, iShares Frontier & Select EM ETF hay VanEck Vectors Vietnam (VNM ETF) chủ yếu bán ròng trong tháng 9.

Trên HOSE, cổ phiếu HPG là mã bị bán nhiều nhất, giá trị ròng lên đến 1,638 tỷ đồng, gần gấp đôi mã bị bán mạnh xếp sau là STB (839 tỷ đồng). Tính riêng Fubon, theo số liệu tại 15/09, quỹ ETF lớn thứ 2 tại Việt Nam đã bán 11 triệu cp HPG 7.7 triệu cp SHB, 3 triệu cp VHM và 2.3 triệu cp SSI. Các quỹ khác như VNM ETF và iShares Frontier & Select EM ETF cũng bán mạnh cổ phiếu HPG, SHB, SSI, VCI, VIC.

Ngược lại, cổ phiếu VPB được khối ngoại mua ròng nhiều nhất 697 tỷ đồng, VNM xếp thứ 2 với 649 tỷ đồng.

Còn trên HNX, cổ phiếu SHS bị bán ròng mạnh nhất (44 tỷ đồng), xếp sau là các cổ phiếu DTD, NVB, MBS…gần như lực bán chiếm áp đảo. Ngược lại, 3 cổ phiếu HUT, IDC và PVS được mua ròng nhiều nhất lần lượt 195 tỷ đồng, 121 tỷ đồng và 89 tỷ đồng.

Đến nay, quá trình nâng hạn thị trường Việt Nam vẫn đang dậm chân tại chỗ. Mới đây, trong kết quả xếp hạng thị trường tháng 9/2023 của FTSE Russell, Việt Nam vẫn chưa được nâng hạng lên thị trường mới nổi hạng 2 (Secondary Emerging market) dù đã được thêm vào danh sách theo dõi từ năm 2018.

Trên thực tế, Chính phủ đang thể hiện rõ quyết tâm nâng hạng thị trường trước năm 2025 thông qua nhiều cuộc họp để tìm cách tháo gỡ các nút thắt.

Trong chia sẻ gần đây, ông Bùi Văn Tốt - Giám đốc Đầu tư Công ty Quản lý quỹ SSI (SSIAM) cho rằng Việt Nam cần phải gỡ nút thắt pre-funding và room ngoại.

Việc nâng hạn thị trường thành công từ cận biên lên mới nổi sẽ giúp thu hút được lượng lớn dòng vốn ngoại đổ vào thị trường Việt Nam. Ông Quản Trọng Thành - Giám đốc Phân tích CTCK Maybank Investment Bank (MSVN) ước tính sẽ có từ 4 - 10 tỷ USD đổ vào thị trường khi được nâng hạng.

Ông Thành cũng cho biết thêm nếu thị trường được nâng hạng, tăng trưởng EPS của VN-Index có thể đạt các mức dự phóng 4%, 20% và 15% cho các năm 2023, 2024 và 2025. P/E mục tiêu của thị trường Việt Nam sẽ tăng lên mức 18 lần.

Với định giá này, VN-Index có thể bứt phá lên mức 2,300 - 2,500 điểm.